John Forbes Nash Jr. (13 Jun 1928 - 23 Mei 2015) ialah ahli matematik Amerika yang membuat sumbangan asas kepada teori permainan, geometri perbezaan, dan kajian persamaan pembezaan separa.[2][3] Hasil Nash memberikan pandangan mengenai faktor-faktor yang mengawal peluang dan membuat keputusan di dalam sistem kompleks yang terdapat dalam kehidupan seharian.
Teori beliau digunakan secara meluas dalam bidang ekonomi. Berkhidmat sebagai Matematik Penyelidik Kanan di Universiti Princeton semasa bahagian akhir hidupnya, beliau berkongsi Hadiah Peringatan Nobeldalam Sains Ekonomi dengan ahli teori permainan Reinhard Selten dan John Harsanyi. Pada tahun 2015, beliau juga berkongsi Hadiah Abel dengan Louis Nirenberg untuk kerjanya mengenai persamaan pembezaan separa tidak linear - Nash ialah satu-satunya orang yang dianugerahkan kedua-dua anugerah perekonomian hebat ini.
Biografi
Awal hidup dan pendidikan
Beliau berjaya memperoleh biasiswa Westinghouse yang membantunya melanjutkan pelajaran ke Institut Teknologi Carnegie, di mana beliau mendapat ijazah sarjana muda dan sarjana pada 1948. Beliau berpindah ke Universiti Princeton di mana beliau berkarya dalam teori kesetimbangannya; beliau mendapat ijazah kedoktoran (Ph.D.) pada 1950 dengan disertasi permainan non-kooperasi. Tesis yang ditulis di bawah pengawasan Albert W. Tucker ini memuat definisi dan sifat dari apa yang kemudian disebut kesetimbangannya Nash. Kajiannya pada subjek ini diterbitkan dalam beberapa artikel:
"Two-person Cooperative Games" (Januari 1953), juga dalam Econometrica.
John Nash juga mengerjakan karya penting dalam wilayah manipol (struktur ruang yang kompleks):
"Real algebraic manifolds", (1952) Ann. Math. 56 (1952), 405–421 (Lihat pula Proc. Internat. Congr. Math., 1950, (AMS, 1952), pp. 516–517).
Ini menimbulkan Nash embedding theorem: "2 manipol aljabar yang sesungguhnya ekuivalen jika dan hanya jika mereka homeomorfis."[4]
Pengalamannya dengan skizofrenia
Pada tahun 1959, Nash mula menunjukkan tanda-tanda penyakit mental, dan menghabiskan beberapa tahun di hospital psikiatri yang dirawat untuk skizofrenia paranoid. Selepas tahun 1970, keadaannya perlahan-lahan meningkat, membolehkannya kembali ke kerja akademik pada pertengahan 1980-an.[5] Perjuangannya melawan penyakit dihidapi serta dan pemulihannya menjadi asas bagi biografi Sylvia Nasar, A Beautiful Mind, serta sebuah filem berjudul sama lakonan Russell Crowe sebagai Nash.[6][7][8]
Senja hidup
Pada 23 Mei 2015, Nash dan isterinya Alicia meninggal dunia dalam suatu kemalangan kereta ketika menaiki teksi di New Jersey Turnpike. Beliau meninggalkan dua anaknya, John Charles Martin Nash dan John Stier.