დამატება

ობიექტს ასევე აქვს მნიშვნელობა პროგრამირებაში: ობიექტი — პროგრამირებაში.

დამატება (ან ზოგჯერ ობიექტი) — წინადადების წევრი, რომელიც გამოხატავს სამოქმედო საგანს, გადმოიცემა არსებითი სახელით, უკავშირდება და ხსნის შემასმენელს (ან ზოგჯერ წინადადების სხვა წევრებს). განარჩევენ პირმიმართ (პირდაპირი და ირიბი) და უბრალო დამატებებს[1].

პირმიმართი დამატებები

პირმიმართი დამატება აჩენს ზმნაში პირის და ზოგჯერ რიცხვის ნიშნებს. ამიტომ იგი წინადადების მთავარ წევრად მიიჩნევა[1].

პირდაპირი (ზოგჯერ უახლოესი) დამატება ზმნის პირდაპირობიექტურ პირთან შეწყობილი წინადადების მთავარი წევრია. პირდაპირი დამატება მხოლოდ გარდამავალ ზმნას აქვს. იგი ბრუვნვაცვალებადია[1]: I სერიის ფორმებთან მიცემით ბრუნვაში დგას, ხოლო II და III სერიის ფორმებთან კი სახელობითშია (ჭრიან ტოტს-მოჭრეს ტოტი).

ირიბი (ზოგჯერ შორეული) დამატება ზმნის ირიბობიექტურ პირთან შეწყობილი წინადადების მთავარი წევრია. ირიბი დამატება აქვს ორპირიან გარდაუვალ და სამპირიან გარდამავალ ზმნას. ორპირიან გარდაუვალ ზმნას ირიბი დამატება სამივე სერიის ფორმებთან აქვს, გარდამაველს კი – მხოლოდ პირველსა და მეორე სერიაში. სამპირიანი ზმნა III სერიაში ორპირიანად გადაკეთდება და ის სახელი, რომელიც ირიბ დამატებას გამოხატავდა, ნათესაობითში დადგება, თვის თანდებულს დაირთავს და წინადადების არამთავარი წევრი გახდება.

ირიბი დამატება ყოველთვის მიცემით ბრუნვაში დგას, ე. ი. ბრუნვაუცვლელია (სჭრიან ტოტს ხეს; მოსჭრეს ტოტი ხეს)[1].

ქართულში ზმნისა და სახელთა თავისებურ მიმარტებას ითვალისწინებს პირმიმართი დამატებების დახასიათება როგორც მცირე და უმცირესი კოორდინატებისა (იხ. კოორდინაცია).

უბრალო დამატება

უბრალო დამატება დამატებაა, რომელიც არ არის შეწყობილი ზმნის ობიექტურ პირთან. იგი წინადადების არამთავარი წევრია. უბრალო დამატება შეეწყობა სახელზმნებსაც — საწყისსა და მიმღეობას, იშვიათად ზედსართავ სახელსაც.

უბრალო დამატების ბრუნვებია: მიცემითი, ნათესაობითი, მოქმედებითი და ვითარებითი[2]. პირველ სამ ბრუნვაში უბრალო დამატება უთანდებულოც შეიძლება იყოს და თანდებულიანიც, ვითარებით ბრუნვაში კი ყოველთვის უთანდებულოა.

უბრალო დამატება მიცემით ბრუნვაში

მიცემით ბრუნვაში დასმული უბრალო დამატება ვნებითი გვარის მიმღეობასთან მეტწილად უთანდებულოა, სხვა შემთხვევებში კი, ჩვეულებრივ, დაირთავს თანდებულს. თანდებულთაგან აქ გვხვდება: თან, ზე, ში. თან თანდებულიან მიცემითს ხშირად ერთად დაერთვის უბრალო დამატების გადმოსაცემად და თანამონაწილეობას, თანაობას გამოხატავს.

მიცემითში დასმული უბრალო დამატება მოგვიგებს კითხვებზე: რას? ვისთან? ვისთან ერთად? რასთან? რასთან ერთად? ვისზე? რაზე? რაში?

უბრალო დამატება ნათესაობით ბრუნვაში

ნათესაობითში დასმული უბრალო დამატება უთანდებულოა ან თანდებულიანი. ნათესაობითის ფორმას დამატების გადმოსაცემად დაერთვის თანდებულები: გან, მიერ, თვის, შესახებ, მიმართ და სხვ. უთანდებულო ნათესაობითში დასმული დამატება ხშირია სახელზმნასთან — საწყისთან და მიმღეობასთან.

უბრალო დამატება ნათესაობით ბრუნვაში მოგვიგებს კითხვებზე: ვისგან? რისგან? ვისთვის? რისთვის? ვის მიერ? ვის შესახებ? რის შესახებ? ვის მიმართ?

ნათესაობითში დასმული უბრალო დამატება შინაარსის მიხედვით მრავალგვარია. იგი შეიძლება გამოხატავდეს: მოქმედ სააგნს (მონადირის მოკლული დათვი), სამოქმედოს (დათვის მოკვლა), დანიშნულებას (შვილისთვის იყიდა), მასალას (კასრებს მუხისაგან აკეთებეს).

უბრალო დამატება მოქმედებით ბრუნვაში

უბრალო დამატება მოქმედებით ბრუნვაში უთანდებულოა ან ურთ თანდებულიანი. მნიშვნელობით ძირითადად ორგვარია: საჭურვლისა და თანაობის.

საჭურვლის დამატება უთანდებულოა ყოველთვის და აღნიშნავს იარაღს რომლითაც მოქმედება სრულდება.მაგ: ფანქრით ხატავს. იგი მოგვიგებს კითხვაზე: რით?

ურთ თანდებულიანი უბრალო დამატება ყოველთვის თანაობას გამოხატავს. მაგ: ჩამოვიდა მეგობრებითურთ. თანაობის დამატება ხშირად უთანდებულო მოქმედებითის ფორმით გადმოიცემა. მაგ: დედოფალი ამ დროს კავთისხევში ცხოვრობდა შვილებით.

თანაობის დამატება მოგვიგებს კითხვებზე: ვისთან ერთად? რასთან ერთად?

უბრალო დამატება ვითარებით ბრუნვაში

უბრალო დამატება ვითარებით ბრუნვაში ყოველთის უთანდებულოა. შინაარსის მიხედვით ორგვარია: ვითარების და თანაობის.

ვითარებითისაა უბრალო დამატება, რომელიც აღნიშნავს საგნის ახალ ვითარებას, ცვალებას, გადაქცევას. მაგ: ტყე უზარმაზარ ქალაქად იქცა.

თანაობის უბრალო დამატებას გამოხატავს არსებითი სახელისაგან იან სუფიქსით ნაწარმოები სახელის ვითარებითი ბრუნვის ფორმა. მაგ: ზვავი ათასწლოვან მუხას ძირიანად გლეჯდა.

იხილეთ აგრეთვე

სქოლიო

  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 3, თბ., 1978. — გვ. 353.
  2. ამ ბრუნევებს ზოგჯერ ირიბ ბრუნვებსაც უწოდებენ

Read other articles:

دوري الدرجة الأولى الأرجنتيني 2015 تفاصيل الموسم دوري الدرجة الأولى الأرجنتيني  النسخة 86  البلد الأرجنتين  التاريخ بداية:13 فبراير 2015  نهاية:8 نوفمبر 2015  المنظم الاتحاد الأرجنتيني لكرة القدم  البطل بوكا جونيورز  مباريات ملعوبة 450   عدد المشاركين 30   أهدا...

 

Women's teamat the Games of the XXX OlympiadView of Lord's Cricket Ground during a first round match between Denmark and IndiaVenueLord's Cricket GroundDates27–29 JulyCompetitors36 from 12 nationsMedalists Lee Sung-JinKi Bo-BaeChoi Hyeonju  South Korea Fang YutingCheng MingXu Jing  China Kaori KawanakaRen HayakawaMiki Kanie  Japan← 20082016 → Part of a series on Archery at the 2012 Summer Olympics Events Individual menwomen Team menwomen quali...

 

Film awards This article has multiple issues. Please help improve it or discuss these issues on the talk page. (Learn how and when to remove these template messages) This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Hong Kong Film Award – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (July 2018) (Learn how and w...

American politician Austin A. KingMember of the U.S. House of Representativesfrom Missouri's 6th districtIn officeMarch 4, 1863 – March 3, 1865Preceded byJohn S. PhelpsSucceeded byRobert T. Van Horn10th Governor of MissouriIn officeNovember 20, 1848 – January 3, 1853LieutenantThomas Lawson PricePreceded byJohn Cummins EdwardsSucceeded bySterling PriceMember of the Missouri House of RepresentativesIn office1834–1837 Personal detailsBornAustin Augustus King(1...

 

Fort and former trading post in Elmina, Ghana Elmina CastleUNESCO World Heritage SiteOfficial nameElmina Castle (St. George's Castle / Fort St. Jorge)LocationElmina, Central Region, GhanaPart ofForts and Castles, Volta, Greater Accra, Central and Western RegionsCriteriaCultural: (vi)Reference34-011Inscription1979 (3rd Session)Coordinates5°04′57″N 1°20′53″W / 5.0826°N 1.3481°W / 5.0826; -1.3481Location of Elmina Castle in Ghana St. George...

 

Part of the Politics seriesDirect democracy Referendum types Optional referendum Legislative referral Popular initiative Recall referendum Popular referendum Mandatory referendum Referendums by country Australia Canada Czechia EU France Germany Italy Iran Israel Kenya Lithuania Netherlands New Zealand Poland Philippines Sweden Slovakia Switzerland Turkey Taiwan UK Ukraine USA Referendums by issue Civil rights Finance Mining War Independence EU Referendums by method E-referendum History of dir...

ليبناو    شعار   الإحداثيات 51°29′00″N 9°17′00″E / 51.483333333333°N 9.2833333333333°E / 51.483333333333; 9.2833333333333   [1] تقسيم إداري  البلد ألمانيا[2]  خصائص جغرافية  المساحة 48.87 كيلومتر مربع[3]48.88 كيلومتر مربع (31 ديسمبر 2017)[4]  ارتفاع 176 متر،  و144 متر  عد�...

 

Saint-Marinau Concours Eurovision 2021 Données clés Pays  Saint-Marin Chanson Adrenalina Interprète Senhit et Flo Rida Langue Anglais Sélection nationale Radiodiffuseur San Marino RTV Type de sélection Sélection interne Date 16 mai 2020 (artiste)7 mars 2021 (chanson) Concours Eurovision de la chanson 2021 Position en demi-finale 9e (118 points, qualifié) Position en finale 22e (50 points) 2020 2022 modifier Saint-Marin est l'un des trente-neuf pays participants du Concours Eurovi...

 

土库曼斯坦总统土库曼斯坦国徽土库曼斯坦总统旗現任谢尔达尔·别尔德穆哈梅多夫自2022年3月19日官邸阿什哈巴德总统府(Oguzkhan Presidential Palace)機關所在地阿什哈巴德任命者直接选举任期7年,可连选连任首任萨帕尔穆拉特·尼亚佐夫设立1991年10月27日 土库曼斯坦土库曼斯坦政府与政治 国家政府 土库曼斯坦宪法 国旗 国徽 国歌 立法機關(英语:National Council of Turkmenistan) ...

Guido Giuliante (Pennapiedimonte, 19 novembre 1912 – Civitella Messer Raimondo, 17 giugno 1976) è stato un medico, poeta e politico italiano. Guido Giuliante Indice 1 Biografia 1.1 Gli studi e gli anni della giovinezza 1.2 L’attività medica 1.3 L’attività politica 1.4 L’attività letteraria 1.5 Morte 2 Opere 3 Onorificenze, Riconoscimenti ed Intitolazioni 4 Note 4.1 Le opere 5 Bibliografia 6 Altri progetti Biografia Gli studi e gli anni della giovinezza Guido Giuliante, figlio di F...

 

Bandar Udara Leh Kushok Bakula Rinpocheསྐུཤོག་བ་ཀུ་ལ་རིན་པོ་ཆེ་ཊར་མི་ནལ་གླེलेह कुशोक बकुला रिम्पोचे हवाई अड्डाBandar Udara Leh Kushok Bakula RinpocheIATA: IXLICAO: VILH IXLLokasi bandar udara di IndiaInformasiJenisMiliter/PublikMelayaniLehLokasiLeh, Jammu and Kashmir, IndiaKetinggian dpl3,256 mdplKoordinat34°08′09″N 077°32′47″E / þ...

 

Padma BhushanJenisSipilKategoriNasionalDiinstitusikan1954Penghargaan pertama1954Total yang diberi penghargaan205Dianugerahi olehPemerintah IndiaNama sebelumnyaPadma Vibhushan Dusra Warg (Kelas II)ObverseSebuah bunga teratai di bagian tengah dan tulisan Padma yang ditulis dalam aksara Devanagari ditempatkan di bagian atas dan tulisan Bhushan ditempatkan di bagian bawah teratai.ReverseSebuah Lambang Negara India platinum ditempatkan di tengah dengan slogan nasional India, Satyameva Ja...

جيرالدين     الإحداثيات 47°36′09″N 110°16′04″W / 47.6025°N 110.26777777778°W / 47.6025; -110.26777777778   [1] تقسيم إداري  البلد الولايات المتحدة[2]  التقسيم الأعلى مقاطعة تشوتيو  خصائص جغرافية  المساحة 1.495055 كيلومتر مربع1.343044 كيلومتر مربع (1 أبريل 2010)  ارتفاع 956 مت�...

 

Street in upper Manhattan, New York 40°51′16.18″N 73°56′19.69″W / 40.8544944°N 73.9388028°W / 40.8544944; -73.9388028 Fall foliage in the Cabrini Woods section of Fort Tryon Park along the upper portion of Cabrini Boulevard Cabrini Boulevard, looking south from 186 Street. Hudson View Gardens is on the left and Castle Village is on the right Cabrini Boulevard spans the Manhattan neighborhood of Hudson Heights, running from West 177th Street in the south, ne...

 

1972 1980 Élection présidentielle américaine de 1976 2 novembre 1976 Type d’élection Élection présidentielle[a] Mandat Du 20 janvier 1977 au 20 janvier 1981 Débat(s) 23 septembre 1976[b]6 octobre 1976[b]15 octobre 1976[c]22 octobre 1976[b] Corps électoral et résultats Population 217 553 859 Inscrits 152 309 190 Votants 81 603 346   53,58 %[1],[2],[3]  1,6 Jimmy Carter – Parti démocrate Colistier : Walter Mondale Voix...

يفتقر محتوى هذه المقالة إلى الاستشهاد بمصادر. فضلاً، ساهم في تطوير هذه المقالة من خلال إضافة مصادر موثوق بها. أي معلومات غير موثقة يمكن التشكيك بها وإزالتها. (نوفمبر 2019) هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها...

 

Men's triple jump at the 1962 British Empire and Commonwealth GamesVenuePerry Lakes StadiumDate29 November 1962 (1962-11-29)Competitors15 from 11 nationsWinning distance53 ft 2 in (16.21 m) GRMedalists  Ian Tomlinson   Australia John Baguley   Australia Fred Alsop   England← 19581966 → Athletics at the 1962 British Empireand Commonwealth GamesTrack events100 ydmenwomen220 ydme...

 

Piotr Trochowski Trochowski trong màu áo tập của Hamburg năm 2009Thông tin cá nhânTên đầy đủ Piotr Artur Trochowski[1]Ngày sinh 22 tháng 3, 1984 (40 tuổi)Nơi sinh Tczew, Ba LanChiều cao 1,69 m (5 ft 7 in)Vị trí Tiền vệ tấn côngThông tin độiĐội hiện nay AugsburgSố áo 15Sự nghiệp cầu thủ trẻNăm Đội1993–1995 SpVgg Billstedt Horn1995–1997 SC Concordia von 19071997–1999 FC St. Pauli1999–2002 Bayern Mün...

Mosquée Tzistarakis Vue depuis la place Monastiráki (nord-ouest). Présentation Nom local Τζαμί Τζισταράκη Culte Musulman Type Mosquée Rattachement Ministère de la Culture (musée de la culture grecque moderne) Début de la construction 1759 Autres campagnes de travaux Restauration : 1915–1918 Style dominant Ottoman Date de désacralisation 1821 Protection Site archéologique de Grèce Géographie Pays Grèce Région Attique Ville Athènes Coordonnées 37° 58�...

 

Autonomous communities of Catholics and their associates Catholic Worker MovementLogo/masthead used on the Catholic Worker Movement website and newspaperFormationMay 1, 1933; 91 years ago (1933-05-01)FoundersDorothy DayPeter MaurinPurposeCatholic Anarchist activismMembership (2023) 200 Catholic worker houses of hospitality and farms internationally[1]PublicationCatholic Worker newspaperWebsitecatholicworker.org The Catholic Worker Movement is a collection of autonom...