ვარსკვლავური ევოლუცია

ვარსკვალვების სიცოცხლის ხანგრძლივობა, როგორც მათი მასათა ფუნქცია.
მზის მსგავსი ვარსკვლავის სიცოცხლის ციკლი.
მზის მსგავსი ვარსკვლავის სიცოცხლის ციკლი, რომელიცი წყება მთავარი მიმდევრობის ვარსკვლავით (დაბლითა მარცხენა), შემდეგ ფართოვდება ქვეგიგანტისა და გიგანტის ფაზებში, სანამ მისი გარე გარსი პლანეტურ ნისლეულად არ გაიფანტება (მარჯვივ ზედა) (მხატვრის წარმოსახვა)

ვარსკვლავური ევოლუცია (ვარსკვლავის ევოლუცია) - პროცესი, რომლითაც ვარსკვლავი მისი სიცოცხლის ხანგრძლივობის მანძილზე იცვლება. ეს სიცოცხლის ხანგრძლივობა რამდენიმე მილიონი წელიწადიდან (ყველაზე მასიური ვარსკვლავებისთვის) ტრილიონობით წელიწადამდე (ყველაზე ნაკლებად მასიურთათვის) მერყეობს, აქედან გამომდინარე, ვარსკვლავის სიცოცხლის ხანგრძლივობა დამოკიდებულია მის მასაზე. ცხრილზე ნაჩვენებია ვარსკვლავთა სიცოცხლის ხანგრძლივობა, როგორც მათი მასის ფუნქცია.[1] ყველა ვარსკვლავი იბადება გაზისა და მტვრის ღრუბლების კოლაფსით, რომელთაც ხშირად ნისლეულებს ან მოლეკულურ ღრუბლებს უწოდებენ. მილიონობით წლების შემდეგ ეს ვარსკვლავები წონასწორობის მდგომარეობას აღწევს და ხდება მთავარი მიმდევრობის ვარსკვლავი.

ვარსკვლავის ძირითადი საწვავი თერმობირთვული სინთეზია. თავდაპირველად ენერგია მთავარი მიმდევრობის ვარსკვლავის ბირთვში არსებული წყალბადის ატომების სინთეზით წარმოიქმნება. მოგვიანებით, როცა ჰელიუმის ატომების რაოდენობა დომინანტური ხდება ბირთვში, მზის მსგავსი ვარსკვლავი იწყებს წყალბადის სინთეზს სფერული გარსის გასწვრივ, რომელიც ბირთვს აკრავს გარშემო. ამ პროცესით ვარსკვლავი თანდათან იზრდება ზომაში და გადის ქვეგიგანტის ეტაპს, სანამ ის არ მიაღწევს წითელი გიგანტის ფაზას. ნახევარი მზის მასის ვარსკვლავებსაც შეუძლია ბირთვში ჰელიუმის სინთეზით ენერგია წარმოქმნას, ხოლო უფრო მასიურ ვარსკვლავებს შეუძლია უფრო მძიმე ელემენტების სინთეზი რამდენიმე გარსის გასწვრივ. როდესაც მზის მსგავსი ვარსკვლავი ამოწურავს ბირთვულ საწვავს, მისი ბირთვი მკვრივ თეთრ ჯუჯად კოლაფსირდება და გარე ფენები პლანეტურ ნისლეულად იფანტება. ათი ან მეტი მზის მასის ვარსკვლავს შეუძლია ზეახლად აინთოს, რადგან მათი ინერტული რკინის ბირთვი კოლაფსირდება უკიდურესად მკვრივ ნეიტრონულ ვარსკვლავად ან შავ ხვრელად. მიუხედავად იმისა, რომ სამყარო იმდენად ხნიერი არაა, რომ რომელიმე წითელ ჯუჯას სიცოცხლის დასასრულს მიეღწია, ვარსკვლავური მოდელები წინასწარმეტყველებს, რომ ისინი ნელ-ნელა უფრო კაშკაშა და ცხელი გახდება, სანამ წყალბადის საწვავს ამოწურავს და გახდება დაბალი მასის თეთრი ჯუჯა.[2]

ვარსკვლავური ევოლუცია არ შეისწავლება ერთი ვარსკვლავის სიცოცხლეზე დაკვირვებით, რადგან უმეტესი ვარსკვლავური ცვლილება იმდენად ნელა ხდება, რომ მათი დაფიქსირება საუკუნეების მანძილზეც კი შეუძლებელია. ამის ნაცვლად ასტრონომები აკვირდებიან სხვადასხვა სიცოცხლის ეტაპებზე მყოფ მრავალ ვარსკვლავს. ასევე ახდენენ ვარსკვლავის სტრუქტურის სიმულირებას კომპიუტერული მოდელირებებით.

რესურსები ინტერნეტში

სქოლიო

  1. Bertulani, Carlos A. (2013). Nuclei in the Cosmos. World Scientific. ISBN 978-981-4417-66-2. 
  2. Laughlin, Gregory; Bodenheimer, Peter; Adams, Fred C. (1997). „The End of the Main Sequence“. The Astrophysical Journal. 482: 420–432. Bibcode:1997ApJ...482..420L. doi:10.1086/304125.

Read other articles:

This list is incomplete; you can help by adding missing items. (October 2022) This section needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources in this section. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: List of mayors of Hyderabad – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (October 2022) (Learn how and when to remove this template message) Mayor of HyderabadIn...

 

CiceroSebuah patung dada (bust) pada abad 1M di Capitoline Museums, RomaLahir3 Januari 106 SMArpinum, Republik Romawi Lazio, ItaliaMeninggal7 Desember 43 SM (usia 63)Formia, Republik RomawiPekerjaanPolitisi, pengacara, orator, filsuf dan penyairKebangsaanRomawi KunoTemaPolitik, hukum, filsafat, retorikaAliran sastraEra Keemasan Latin (the golden age of Latin)Karya terkenalOrasi: In Verrem, In Catilinam I-IV, PhilippicaeFilsafat: De Oratore, de Re Publica, de Legibus, de Finibus, de ...

 

Restaurant in California, United StatesThe TridentThe restaurant in 2023Location in San Francisco Bay AreaRestaurant informationEstablished1966 (1966)Closed1980 (1980)Head chefJoseph OffnerFood typeAmericanStreet address558 BridgewayCitySausalitoCountyMarinStateCaliforniaPostal/ZIP Code94965CountryUnited StatesCoordinates37°51′13″N 122°28′43″W / 37.85361°N 122.47861°W / 37.85361; -122.47861Websitethetrident.net The Trident is a restaurant in Sausa...

سكة حديد المحيط الهادئ الكنديةالشعارمعلومات عامةالاختصار CP (بالإنجليزية) البلد كندا — الولايات المتحدة التأسيس 1881[1] الاختفاء 13 أبريل 2023 النوع شركة عمومية محدودة — شركة سكك حديدية — عمل تجاري الشكل القانوني شركة كندية المقر الرئيسي كالغاري حلت محل  القائمة ... Soo Line ...

 

Diagram skema reaktor CANDU:   Panas dan   sisi dingin dari loop air berat primer;   panas dan   sisi dingin dari lingkaran air ringan sekunder; dan   moderator air berat dingin di kalandria, bersama dengan batang pengatur yang dimasukkan sebagian (seperti batang kendali CANDU yang dikenal). Fuel bundleCalandria (reactor core)Adjuster rodsHeavy-water pressure reservoirSteam generatorLight-water pumpHeavy-water pumpFueling machinesHeavy-water moderatorPressure tubeStea...

 

This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Politburo of the 10th Congress of the Russian Communist Party Bolsheviks – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (May 2022) (Learn how and when to remove this template message) Politburo of the 10th Congress← 9th Politburo11th Politburo&#...

Putri Elx dari L'Alcúdia, Elche, Spanyol, pada abad ke-4 SM. Orang Iberia (bahasa Latin: Hibērī, dari Yunani: Ίβηρες, Iberes) adalah sejumlah suku bangsa di pesisir timur dan selatan Semenanjung Iberia yang disebutkan oleh sumber-sumber Yunani dan Romawi Kuno (seperti Hekataios dari Miletos, Avienus, Herodotus dan Strabo). Orang Romawi juga menggunakan istilah Hispani untuk menyebut orang-orang Iberia. Peradaban ini sudah ada paling tidak dari abad ke-6 SM. Istilah Iberia yan...

 

TroezenΤροιζήνα Pegunungan Ortholithi Letak Koordinat 37°28′N 23°25′E / 37.467°N 23.417°E / 37.467; 23.417Koordinat: 37°28′N 23°25′E / 37.467°N 23.417°E / 37.467; 23.417 Zona waktu: EET/EEST (UTC+2/3) Ketinggian (puncak): 23 m (75 ft) Pemerintah Negara: Yunani Periferal: Attica Kotamadya: Troizinia Distrik: 8 Statistik penduduk (pada 2001[1]) Desa  - Jumlah penduduk: 671 Kode Kode pos: 180 20 ...

 

American technology company X Corporation redirects here. For the fictional Marvel Comics institution, see X-Corporation. For other uses, see X Corps (disambiguation) and X (disambiguation) § Companies. X Corp.Market Square, the company's headquarters in San Francisco, January 2023Company typeSubsidiaryIndustry Technology Social media Internet PredecessorTwitter, Inc.FoundedMarch 9, 2023; 13 months ago (2023-03-09)[a]FounderElon MuskHeadquartersSan Francisco, ...

Championnats du monde de patinage artistique 1966 Généralités Sport Patinage artistique Organisateur(s) ISU Édition 56e Lieu(x) Davos Date 22 au 27 février 1966 Épreuves 4 Site(s) Patinoire extérieure de Davos Navigation Mondiaux 1965 Mondiaux 1967 modifier Les championnats du monde de patinage artistique 1966 ont lieu du 22 au 27 février 1966 à la patinoire extérieure de Davos en Suisse. C'est la onzième fois que la ville grisonne reçoit les mondiaux de patinage artistique. On p...

 

Cet article est une ébauche concernant une intercommunalité française et la Sarthe. Vous pouvez partager vos connaissances en l’améliorant (comment ?) ; pour plus d’indications, visitez le Projet des intercommunalités françaises. Communauté de communes Haute Sarthe Alpes Mancelles Administration Pays France Région Pays de la Loire Département Sarthe Forme Communauté de communes Siège Fresnay-sur-Sarthe Communes 38 Président Philippe Martin (SE) Date de création 1er...

 

У этого термина существуют и другие значения, см. Западный округ. Западный внутригородской округ город Краснодар Дата основания 1936 год Дата упразднения 1994 Прежние имена Кагановичский, Ленинский районы Микрорайоны Дубинка, Черёмушки, Покровка Площадь 22[1]  км² Насе...

「アプリケーション」はこの項目へ転送されています。英語の意味については「wikt:応用」、「wikt:application」をご覧ください。 この記事には複数の問題があります。改善やノートページでの議論にご協力ください。 出典がまったく示されていないか不十分です。内容に関する文献や情報源が必要です。(2018年4月) 古い情報を更新する必要があります。(2021年3月)出...

 

County in the United States This article is about Elbert County, Georgia. For Elbert County, Colorado, see Elbert County, Colorado. County in GeorgiaElbert CountyCountyElbert County courthouse in Elberton, 1973Location within the U.S. state of GeorgiaGeorgia's location within the U.S.Coordinates: 34°07′N 82°50′W / 34.11°N 82.84°W / 34.11; -82.84Country United StatesState GeorgiaFounded1790; 234 years ago (1790)Named forSamuel ElbertS...

 

Capital punishment is a legal penalty in the U.S. state of Utah. Utah was the first state to resume executions after the 1972–1976 national moratorium on capital punishment ended with Gregg v. Georgia, when Gary Gilmore was executed by firing squad in 1977. Utah is one of only two states to have ever carried out executions by firing squad, and the only one to do so after the moratorium ended. History John D. Lee was executed by firing squad in 1877 for his role in the Mountain Meadows mass...

Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada Januari 2023. Shu YashiroInformasi pribadiNama lengkap Shu YashiroTanggal lahir 17 April 1971 (umur 53)Tempat lahir JepangPosisi bermain GelandangKarier senior*Tahun Tim Tampil (Gol)1994 JEF United Ichihara * Penampilan dan gol di klub senior hanya dihitung dar...

 

United States historic placeMontgomery Ward BuildingU.S. National Register of Historic Places Front of the buildingShow map of PennsylvaniaShow map of the United StatesLocation3-7 W. Market St., Lewistown, PennsylvaniaCoordinates40°35′54″N 77°34′25″W / 40.59833°N 77.57361°W / 40.59833; -77.57361Area0.3 acres (0.12 ha)Built1929ArchitectG. Frank Witman; James A. RoyerArchitectural styleArt DecoNRHP reference No.84003497[1]Added to ...

 

Dutch computer scientist (born 1926) Willem Louis van der PoelWillem van der PoelBorn (1926-12-02) 2 December 1926 (age 97)The Hague, NetherlandsCitizenshipNetherlandsEducationDelft University of Technology (B.S. 1950)University of Amsterdam (Ph.D. 1956)Known forDesigning ZEBRA computerALGOL workAwardsComputer Pioneer Award (1984)Scientific careerFieldsComputer scienceInstitutionsDelft University of TechnologyThesis The Logical Principles of Some Simple Computers  (1956) Willem...

Pour les articles homonymes, voir Coup de foudre (homonymie). Ne doit pas être confondu avec Foudroiement. Ne doit pas être confondu avec Coup de foudre à ... (série télévision). Cet article est une ébauche concernant la psychologie. Vous pouvez partager vos connaissances en l’améliorant (comment ?) selon les recommandations des projets correspondants. Tableau the old old story de John William Godward Le coup de foudre est un phénomène qu'un individu peut expérimenter lors ...

 

2015 Lesotho general election ← 2012 28 February 2015 2017 → All 120 seats in the National Assembly61 seats needed for a majority Party Leader % Seats +/– DC Pakalitha Mosisili 38.37 47 −1 ABC Tom Thabane 37.75 46 +16 LCD Mothetjoa Metsing 9.91 12 −14 BNP Thesele Maseribane 5.53 7 +2 PFD 1.73 2 −1 RCL 1.18 2 New NIP Kimetso Mathaba 0.95 1 −1 MFP 0.60 1 0 BCP 0.48 1 0 LPC Kelebone Maope 0.34 1 0 This lists parties that won seats. See the complete results below. ...