En Jordania trovesis restaji del Homo erectus, del Homo de Neanderthal e de la moderna homi.[2] Dum la Bronz-epoko (3600 aK til 1200 aK) konstruktesis fortifikita urbi. La regiono Wadi Feynan divenis regionala centro por extraktado di kupro, qua explotesis en granda skalo por produktar bronzo.
La historio di Jordania komencis cirkume 2000 yari aK, kande Semidala populi establisis su apud la fluvio Jordan. Pose, Hititi, Egiptiani, Israelani, Asiriani ed altra populi invadis ed okupis la regiono. Romani okupis l'anciena urbo Filadelfia (nune Amman) en 106. En 326kristanismo divenis l'oficala religio di Romana Imperio, e l'urbo Filadelfia divenis episkopeyo.
De 661 til 750 la regiono divenis parto dil imperio Umayyadi, qua introduktis islamo. Sequante la regiono divenis parto de la kalifio Abasida, qua guvernis til 1258. En 1516Otomani okupis la regiono.
En 1999 pos longa kuraco kontre kancero, lora rejulo Hussein mortis. Lua filiulo Abdullah la 2ma sucedis ilu. Abdullah la 2ma stimulabas extera koloko en la lando, e kreis zono pri libera komerco en Aqaba.
La Legifala povo (parlamento) konsistas ek du chambri. La Senato konsistas ek 40 membri selektita dal rejulo, kontre ke la 130 membri (deputati) de la Domo di Reprezenteri elektesas direte dal populo. Ambe Senatani e Deputati servas dum 4 yari. La lando havas cirkume 50 politikala partisi.
La korti di la judiciala povo subdividesas en korti civila, religiala e specala. La korti civila traktas civila e kriminala temi, inkluzite kazi kontre la guvernerio.[3] Civila korti inkluzas korti kun singla judiciisto, korti di primara instanco, apelo-korti, supra korti administrala, e la Konstitucala korto, qua establisesis en 2012, qua judicias se ula lego esas kontrekonstituca o se obedias la konstituco. La specala korto traktas kazi sendita ad ol da civila korti.
Quankam islamo esas l'oficala religio di la lando, la konstituco prezervas libereso religiala ed individuala. Religiala legi nur uzesas por personala situacioni, exemple divorco.
La nuna konstituco aprobesis ye la 8ma di januaro1952 e recevis multa emendi dum la historio, lastafoye en 2016.
Geografio
Sude de la lando, Jordania havas mikra litoro - longa de nur 26 kilometri - che gulfo di Aqaba. La maxim alta monto di la lando esas Jabal Umm al Dam, kun 1 854 metri di altitudo, kontre ke la maxim basa punto di la lando esas Mortinta maro, kun 408 metri sub marala nivelo, la maxim basa punto de la surfaco di la Tero.
La klimato di Jordania esas mi-arida, kun mezvalora temperaturi di 30°C dum la somero e 13°C du la vintro. La maxim varma monato esas agosto e la maxim kolda esas januaro. De novembro til aprilo eventas pluvoza sezono. En Amman, jacanta inter 756 e 1.280 metri sur marala nivelo, povas nivar dum la vintro. La precipua fluvii e riveri di Jordania esas Jordan (longa de 251 km), an la frontiero kun Israel e Cisjordania, e la rivero Yarmouk (70 km). Existas kelka oazisi e sezonala riveri.
Existas plu kam 2 mil speci di planti en Jordania. La tipo di vejetantaro dependas de la pluvo-quanto en singla regiono. La montoza norda regioni kovresas da foresti, kontre ke iranta adsude la vejetantaro divenas stuntita, til divenar herboza de stepo. Foresti kovras cirkume 1500 km², min kam 2% ek la tota surfaco di la lando.
Jordania havas poka naturala resursi. Ol importacas petrolo de Irak. Turismo reprezentis de 10% til 12% de la TNP en 2006.
Demografio
Segun la demografiala kontado di 2015, Jordania havis 9 531 712 habitanti, di qui 53% esis viri. Cirkume 2,9 milion habitanti (o 30% de la habitantaro) ne esis civitani Jordaniana, inkluzite refujinti e nelegala enmigrinti.[1] Existis 1 977 534 familii en la lando en 2015, kun cirkume 4,8 personi po familio.[1] La maxim multa habitanti (98%) havas Araba origino: Jordaniani, Palestinani ed Irakani. La cetera 2% konsistas ek populi de Kaukazia, inkluzite Cirkasiani, Armeniani e Checheniani, ed altra minoritati. Cirkume 1 milion Irakani refujis su en Jordania en 2003, pos la milito di Irak. Tamen, la maxim multa retroiris ad Irak kande la milito finis. En 2015 li esis nur 130 911 personi.
Cirkume 92% de la habitantaro esas Mohamedani, 6% Kristani e 2% de altra religii. L'oficala linguo di la lando esas moderna Araba, la linguo docata en skoli. La maxim multa habitanti parolas lokala dialekti, konocata kom Jordanian Araba. L'Angla linguo, quankam neoficala, docesas en skoli. On kalkulas ke nun 92,8% de la habitantaro savas lektar ed skribar.
La maxim granda urbo esas la chef-urbo, Amman. Altra importanta urbi esas Az-Zarqa, Irbid, e Ar-Rusayaf.
Kulturo
La bazo di Jordaniana kulturo esas la kulturi Araba e Mohamedana, kun westala influi. Dum multa yari, lua peizaji esis ceneyo por sucesoza cinematografuri de Hollywood, exemple Indiana Jones and the Last Crusade ("Indiana Jones e la lasta krucomilito") e "Lawrence de Arabia". En 2003 la lando kreis la Rejala Komitato pri Cinemo, por stimular lokala produktado di cinematografuri. En 2007, 10 cinematografuri enrejistresis en la lando, di qui 3 facesis da lokala cinematografisti. En 2016, Theeb divenis l'unesma lokala cinematografuro kandidata por l'Oscar-premio pri maxim bona stranjera filmo.
Recente, la muziko di la lando komencis populareskar en vicina landi, exemple kantisti Omar Al-Abdallat, Toni Qattan, Diana Karazon e Hani Mitwasi, e la klasika pianisto Zade Dirani. Existas kreskanta nombro di bandi qui pleas diversa stili di rock ed altra westala jenri en Araba linguo, exemple El Morabba3, Autostrad, JadaL, Akher Zapheer, ed Aziz Maraka. Altra artisti e bandi, exemple El Far3i, Amer Al Taher, U-Seff Qasrawi, Khotta Ba, Torabyeh, Arab Mc's, e Al Hevy kompozas hip hop en Araba.
Futbalo e basketbalo esas la maxim populara sporti en Jordania, tamen la lando obtenis granda suceso en internaciona konkursi pri taekwondo, exemple kande Ahmad Abu Ghaush ganis l'unesma ora Olimpiala medalio pri taekwondo por viri til 68 kilogrami en Rio de Janeiro. La lando anke stimulas sportala praktiko por mulieri, ed en 2016, l'internaciona championkonkurso pri futbalo por mulieri infre 17 yari eventis en la lando, kun 16 nacionala esquadi. Boxo, karate, kik-boxo e Tai-boxo e jiu-jitsu ank esas populara sporti, e rugbio gradope populareskas. Biciklagado, malgre ne tam populara kam altra sporti, gradope populareskas meze la yunaro.