רב דוסא בן סעדיה

רב דוסא בן סעדיה
לידה 930
ד'תר"ץ בערך
בבל
פטירה 1017 (בגיל 87 בערך)
ד'תשע"ז
בבל
מקום פעילות בבל
תקופת הפעילות ?–1013 עריכת הנתון בוויקינתונים
השתייכות גאונים
תחומי עיסוק הלכה
ראש ישיבת סורא
10131017
(כ־4 שנים)
לעריכה בוויקינתונים שמשמש מקור לחלק מהמידע בתבנית

רב דוסא בן סעדיה אלפיומי גאון (ד'תר"ץד'תשע"ז), היה מגאוני בבל. כיהן כראש ישיבת סורא.

תולדותיו

שנת לידתו של רב דוסא אינה ידועה, וההשערה היא[דרוש מקור] שנולד בערך בשנת ד'תר"ץ (930) לאביו רב סעדיה גאון, שהתגורר באותה עת בבגדד ועמד בראשות ישיבת סורא. יש משערים שנקרא על שם דוסא אביו של רבי חנינא בן דוסא, שרס"ג התייחס אחריו בחיבורו "אשא משלי", וביקש להציג את ייחוסו בכך שקרא לבנו על שמו.[1]

התייתם מאביו בילדותו, בשנת ד'תש"ב (942), כשהיה בערך בן שתים עשרה. בשנת 953 פרסם יחד עם אחיו שארית את רשימת ספרי אביהם, רס"ג.[2]

בשנת ד'תשע"ג (1013) התמנה לראש ישיבת סורא שבתקופה זו הייתה בבגדאד. ישיבת סורא סבלה באותה תקופה מקשיים תפקודיים, ולמעשה חדלה לתפקד זמן קצר אחרי פטירת רס"ג, בשנת 942. אך כדי לאפשר מינויים של תלמידי חכמים שנמנו על בני ישיבת פומבדיתא, פתח רב שרירא גאון מחדש את ישיבת סורא, ובראשה הועמדו בזה אחר זה צאצאי הגאונים הקודמים: רב צמח צדק בן יצחק בן פלטוי בן צמח גאון בן רב פלטוי גאון, רב שמואל בן חפני גאון בן רב כהן צדק גאון, ואחריהם רב דוסא בנו של רס"ג.[3] רב דוסא עמד בראשות ישיבת סורא כחמש שנים, עד לפטירתו בשנת ד'תשע"ז (1017).[4]

מעמדו

התפרסם גם מחוץ לבבל, והשיב לשאלות שנשלחו אליו מקירואן (כיום בתוניס),[5] וליהודי ספרד. חלק מהשאלות עוסקות בבקשה לבאר דברים מכתבי אביו.

חיבוריו וכתביו

מכתביו השתמרו תשובות בודדות בלבד שפורסמו בתשובות הגאונים. בעיקר ידועה תשובתו בעניין כתובת בנין דכרין, בה הוא דן בין היתר בדברי רב האי גאון, בן דורו הצעיר ממנו. כמו כן הובאו מדברי תורתו בכתבי רבי יהודה אלמדארי. יש המייחסים לו[דרוש מקור] גם את הדברים המובאים בשיטה מקובצת למסכת בבא קמא בשם רב דוסא גאון, אך ככל הנראה מדובר בחכם אחר בשם זה[דרוש מקור].

רבי אברהם אבן דאוד מביא בספרו ספר הקבלה, כי שלח איגרת לרב חסדאי בן יצחק הנשיא ובה מונוגרפיה על קורות אביו הרס"ג, וייתכן שהכוונה לפהרסת הנזכרת, שבה פירט את חיבורי אביו ואת קורות חייו בקצרה.

מלבד תשובותיו, חיבר רב דוסא גם פירושים לתלמוד שלא הגיעו אלינו[דרוש מקור], וכן ספרים בפילוסופיה שאבדו אף הם, בין חיבוריו היה אחד שדן בבעיית קדמות העולם, והוא נמנה ברשימת חיבורים שמסר הרמב"ם כעוסקים בנושא, לצד חיבוריהם של אביו רס"ג, רב שמואל בן חפני, אהרון בן סרדג'אדו, רב האיי גאון, ויונה אבן ג'נאח.[6]

לקריאה נוספת

הערות שוליים

  1. ^ א"א הרכבי, זיכרון לראשונים, ה, עמ' קסה. לדיון רחב בנושא זה, ראו: אליעזר שלוסברג, תפיסות ושיטות בפירושו של רב סעדיה גאון לספר דניאל, ע"ד, רמת-גן תשמ"ט, עמ' 37.
  2. ^ כ"י קיימברידג' T-S 10G5.7, הספרייה היהודית בימי הביניים עמ' 312-3.
  3. ^ י. מאן, 'עניינים שונים לחקר תקופת הגאונים', תרביץ ה (תרצד), עמ' 178
  4. ^ תאריך פטירתו עולה מתוך קטע הגניזה שפורסם על ידי גיל, במלכות ישמעאל בתקופת הגאונים, א, תשנ"ז, עמ' 21–119. הגאונים נבחרו בדרך כלל לעת זקנתם, ולכן כיהנו לתקופות קצרות יחסית. ראו ירחמיאל ברודי, צוהר לספרות הגאונים, ירושלים, 1998, עמ' 21, הערה 33.
  5. ^ שלמה אהרן ורטהיימר, קהילת שלמה, עמ' 72: 'שטר שזמנו כתוב בשבת, לרבנו דוסא לעיר קירואן'; שלמה דב גויטיין, 'שלוש איגרות מן העיר קירואן אל יוסף בן עוכל', תרביץ לד (תשכ"ה), עמ' 178.
  6. ^ הוספת מעתיק המקור הערבי של מורה נבוכים כתב יד אוקספורד Hunt. 162, סוף חלק א, מצוטט על ידי מונק, במהדורתו למורה נבוכים בתרגום לצרפתית, חלק ראשון, עמ' 462.


Read other articles:

1984 single by Mental As AnythingApocalypso (Wiping the Smile Off Santa's Face)Single by Mental As AnythingB-sideWouldn't Try to ExplainReleasedNovember 1984GenreRockLength3:30 6:55 (Extended version)LabelRegular Records, CBS Records, WEA RecordsSongwriter(s)Martin Plaza, Reg MombassaProducer(s)Mark OpitzMental As Anything singles chronology Working for the Man (1983) Apocalypso (Wiping the Smile Off Santa's Face) (1984) You're So Strong (1985) Music videoApocalypso (Wiping The Smile Off Sant...

 

Artigues-près-BordeauxArtigues-près-Bordeaux Koordinat: 44°51′46″N 0°29′06″W / 44.8627777778°N 0.485°W / 44.8627777778; -0.485NegaraPrancisArondisemenBordeauxKantonCenonAntarkomuneBordeauxPemerintahan • Wali kota (2008-2014) Françoise Cartron • Populasi15.984Kode INSEE/pos33013 / 2 Population sans doubles comptes: penghitungan tunggal penduduk di komune lain (e.g. mahasiswa dan personil militer). Artigues-près-Bordeaux merup...

 

Gempa bumi Gansu 1920Waktu UTC1920-12-16 12:05:55ISC912687USGS-ANSSComCatTanggal setempat16 Desember 1920 (16 Desember 1920)Waktu setempat19:05Kekuatan8.2 Mw[1]Kedalaman15 km (9,3 mi)Episentrum36°30′N 105°42′E / 36.50°N 105.70°E / 36.50; 105.70Wilayah bencanaTiongkokKerusakan totalExtremeIntensitas maks.XII (Ekstrem) [2]Korban235,502–273,000 orang tewas Gempa bumi Gansu 1920 (Hanzi: 海原大地震; Pinyin:...

Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada Desember 2023. Bill HudsonHudson pada tahun 1974LahirWilliam Louis Hudson Jr.17 Oktober 1949 (umur 74)Portland, Oregon, U.S.PekerjaanMusisi, aktorTahun aktif1965–sekarangSuami/istriGoldie Hawn ​ ​(m. 1976; c. 1982...

 

Untuk kegunaan lain, lihat Bandar Udara Frankfurt (disambiguasi). Bandar Udara FrankfurtFlughafen Frankfurt am MainIATA: FRAICAO: EDDFInformasiJenisPublikMelayaniFrankfurt, JermanLokasiDekat Kelsterbach, FrankfurtMaskapai penghubung AeroLogic Condor Lufthansa Lufthansa CityLine Lufthansa Cargo Maskapai utama Ryanair SunExpress Deutschland TUI fly Deutschland Ketinggian dpl111 mdplKoordinat50°02′00″N 008°34′14″E / 50.03333°N 8.57056°E / 50.03333; 8...

 

Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada Desember 2023. Cameron Coxe Cameron Coxe dari Cardiff City FC 2019Informasi pribadiNama lengkap Cameron CoxeTanggal lahir 18 Desember 1998 (umur 25)Tempat lahir Merthyr Tydfil, WalesTinggi cmPosisi bermain BekInformasi klubKlub saat ini Cardiff City F.C.Nomor 3...

Martin Marietta Center for the Performing ArtsMartin Marietta Center for the Performing Arts in Raleigh and commemorative statue of the city's namesake Sir Walter RaleighAddress2 East South StreetRaleigh, North CarolinaUnited StatesCoordinates35°46′17″N 78°38′22″W / 35.771325°N 78.639483°W / 35.771325; -78.639483TypePerforming arts centerCapacityRaleigh Memorial Auditorium: 2,369Meymandi Concert Hall: 1,587Fletcher Opera Theater: 600Kennedy Theater: 150Cons...

 

German prop-driven aircraft built 1937–1944 Fw 200 Condor Fw 200 C-3/U2 SG+KS, became F8+AB of I.Gruppe/KG 40 Role Airliner, reconnaissance, bomber, transport aircraft and maritime patrol aircraftType of aircraft Manufacturer Focke-Wulf First flight 27 July 1937 Primary users LuftwaffeDeutsche Luft HansaSyndicato Condor Produced 1937 - 1944 Number built 276 The Focke-Wulf Fw 200 Condor, also known as Kurier (German for courier[1]) to the Allies, is a German all-metal four-engin...

 

Russian footballer In this name that follows Eastern Slavic naming customs, the patronymic is Mikhailovich and the family name is Kulikov. Daniil Kulikov Kulikov with Lokomotiv Moscow in 2019Personal informationFull name Daniil Mikhailovich KulikovDate of birth (1998-06-24) 24 June 1998 (age 25)Place of birth Reutov, RussiaHeight 1.78 m (5 ft 10 in)Position(s) Defensive midfielderTeam informationCurrent team Rodina MoscowNumber 25Youth career2016–2018 Lokomotiv Mosco...

Air service branch of the U.S. military For the civilian military department for air and space forces, see United States Department of the Air Force. For the song, see The U.S. Air Force (song). USAF redirects here. For other uses, see USAF (disambiguation). United States Air ForceEmblem of the United States Air Force[1]Logo of the United States Air ForceFounded18 September 1947(76 years, 7 months)CountryUnited StatesTypeAir forceSize321,848 active duty personnel[a]...

 

1966 single by James Brown This article is about the song. For the album, see It's a Man's Man's Man's World (album). For other uses, see It's a Man's World (disambiguation). Not to be confused with It's a Mad, Mad, Mad, Mad World. It's a Man's Man's Man's WorldSingle by James Brownfrom the album It's a Man's Man's Man's World B-sideIs It Yes or Is It No?ReleasedApril 1966 (1966-04)[1]RecordedFebruary 16, 1966StudioTalent Masters, New York CityGenreSoulLength2:52LabelKingSo...

 

The Iberian Peninsula in the 3rd century BC. Bronze figure of the Guerrer de Moixent The Edetani were an ancient Iberian (Pre-Roman) people of the Iberian peninsula (the Roman Hispania). They are believed to have spoken a form of the Iberian language. See also Iberians Edeta Pre-Roman peoples of the Iberian Peninsula Puntal dels Llops Bibliography Ángel Montenegro et alii, Historia de España 2 - colonizaciones y formación de los pueblos prerromanos (1200-218 a.C), Editorial Gredos, Madrid ...

Organisation of socialist and labour parties This article is about the alliance of left-wing political parties. For the dictionary, see Webster's Second. Second International Delegates of the international at the 1907 Stuttgart congressFounded14 July 1889; 134 years ago (14 July 1889)Dissolved1916; 108 years ago (1916)Preceded byInternational Workingmen's Association (not legal predecessor)Succeeded byCommunist InternationalInternational Working Union ...

 

Public radio broadcaster of Ukraine Ukrainian RadioTypeRadio networkCountryUkraineOwnershipOwnerSuspilneKey peopleDmytro Khorkin (General producer)HistoryLaunch dateNovember 16, 1924; 99 years ago (1924-11-16)Former namesNational Radio Company of Ukraine (official name, before merging with Suspilne)CoverageAvailabilityInternationalLinksWebsiteukr.radiosuspilne.radio Ukrainian Radio (Ukrainian: Українське радіо) is the publicly funded radio broadcaster in Ukrai...

 

  لمعانٍ أخرى، طالع أوسيان (توضيح). أوسيان   الإحداثيات 43°08′47″N 91°45′50″W / 43.146388888889°N 91.763888888889°W / 43.146388888889; -91.763888888889   [1] تقسيم إداري  البلد الولايات المتحدة[2]  التقسيم الأعلى مقاطعة وينيشيك  خصائص جغرافية  المساحة 2.757354 كيلومتر مربع2.87...

Stones used in gristmills, for grinding wheat or other grains For other uses, see Millstone (disambiguation). Grinding stone redirects here. For the metalworking tools, see grindstone and grinding wheel. For the album by the Gary Moore Band, see Grinding Stone (album). This article is about stones used to grind grains. For roadside distance markers, see Milestone. The basic anatomy of a millstone. This is a runner stone; a bedstone would not have the Spanish Cross into which the supporting mi...

 

Alfred Dreyfus cumpliendo su condena. El protocolo establece el derecho a recibir indemnizaciones por errores judiciales. El Protocolo nº 7 a la Convención Europea de Derechos Humanos es un protocolo adicional a la citada Convención o Convenio, elaborado en el ámbito del Consejo de Europa y abierto a todos los Estados miembros del Consejo que hayan ratificado la Convención. Su finalidad es proclamar nuevos derechos humanos. Fue aprobado el 22 de noviembre de 1984 y entró en vigor el 1 d...

 

← квітень → Пн Вт Ср Чт Пт Сб Нд 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30           2024 рік 12 квітня — 102-й день року (103-й у високосні роки) в григоріанському календарі. До кінця року залишається 263 дні. Цей день в історії: 11 квітня—12 квітня—13 квітня Зміст ...

داودة غيندو   معلومات شخصية الميلاد 14 أكتوبر 2002 (العمر 21 سنة)مالي  مركز اللعب مدافع الجنسية مالي  معلومات النادي النادي الحالي سانت غالن(معارًا من ريد بول سالزبورغ) الرقم 19 مسيرة الشباب سنوات فريق 2019–2021 Guidars FC المسيرة الاحترافية1 سنوات فريق م. (هـ.) 2021– ريد بل سالزبور�...

 

Model of the extended complex plane plus a point at infinity The Riemann sphere can be visualized as the complex number plane wrapped around a sphere (by some form of stereographic projection – details are given below). In mathematics, the Riemann sphere, named after Bernhard Riemann, [1] is a model of the extended complex plane (also called the closed complex plane): the complex plane plus one point at infinity. This extended plane represents the extended complex numbers, that ...