PROFILPELAJAR.COM

O pasaporte iroqués ou haudenosaunee é unha forma de identificación, axencia cultural e "expresión da soberanía"^[1] empregada polos membros das Seis Nacións ou Confederación Haudenosaunee. Moitas persoas das Primeiras Nacións consideran ofensivo ou mesmo racista verse obrigados a levar ou usar un pasaporte canadense ou estadounidense ou outros símbolos de soberanía baseados no sistema de Westfalia que non reflicten quen son.

Historia

O goberno haudenosaunee emitiu pasaportes dende polo menos 1923, cando as autoridades haudenosaunee emitiron un pasaporte ao líder Deskaheh do pobo cayuga para viaxar á sede da Liga das Nacións en Xenebra.^[2] O pasaporte iroqués evolucionou a partir de negociacións co Departamento de Estado dos Estados Unidos de América, o Canadá, o Reino Unido e outros países e utilízase dende 1977.^[3]

En 2005, o Xapón permitiu que unha delegación que viaxaba co pasaporte iroqués visitase ese país para o Congreso Mundial da Asociación Internacional para a Historia das Relixións.^[4]

Non se acepta o pasaporte iroqués para entrar no Canadá. A comezos de 2010, unha delegación iroquesa de Kahnawake que asistiu a unha conferencia ambiental en Bolivia non puido regresar ao Canadá con este pasaporte, e quedaron no Salvador varias semanas antes de que se lles permitise, baixo escolta, transitar polos Estados Unidos.^[5] O 18 de xuño de 2011, ocorreu outro incidente no porto de entrada de Cornwall, Ontario ao Canadá cando se confiscou o pasaporte haudenosaunee dunha muller mohawk de Akwesasne e tivo que utilizar un Certificado de Status Indio para cruzar a fronteira.^[6] Cando se lle preguntou sobre este incidente, un voceiro da Axencia de Servizos Fronteirizos do Canadá confirmou que o pasaporte iroqués non figuraba na lista de identificacións aceptables do Canadá.^[7]

En xullo de 2010, o Reino Unido non aceptou os pasaportes tribais do selección iroquesa de lacrosse para viaxar ao Reino Unido para o Campionato Mundial de Lacrosse de 2010.^[8]^[9] O goberno dos Estados Unidos ofreceu emitir inmediatamente pasaporte dos Estados Unidos de América aos membros do equipo, e varios días despois de que esta oferta fose rexeitada, emitiu unhas exencións que permitirían que o equipo regresase aos Estados Unidos. Porén, o Reino Unido continuou negándose a emitir visados.^[10] En xullo de 2018, Israel aceptou os pasaportes do equipo, suxeito ás garantías do goberno canadense de que se lles permitiría regresar ao Canadá con eles.^[11]^[12] En agosto de 2022, Irlanda recoñeceu e aceptou os pasaportes haudenosaunee para o Campionato Mundial de Lacrosse Sub 21 de 2022.^[13]

Validez

Ao longo da súa historia, tense cuestionado a validez dun pasaporte iroqués para varios propósitos, e o asunto está intrinsecamente relacionado co problema máis amplo da soberanía iroquesa. En xullo de 2010 o partido político soberanista Bloc Québécois expresou a súa oposición á validez do pasaporte, dicindo que un pasaporte só debería ser emitido por un país, non por unha nación. A Illa de Man emitiu advertencias públicas no que rexeita o documento como unha forma válida de identificación ou nacionalidade e considera aos seus titulares cidadáns estadounidenses ou canadenses,^[14] e a Unión Europea non o recoñece como un documento de viaxe válido e emitiu directrices que indican que non se poden colocar visados no pasaporte, excluíndo os titulares da área Schengen.^[15]^[16] Ambos consideran o pasaporte iroqués como "pasaporte de fantasía", un documento emitido por unha minoría, unha seita, un grupo de poboación ou unha organización privada,^[16]que segundo a Illa de Man non ten "ningunha autoridade e á que non se lle deu ningún recoñecemento oficial".^[14]

Os gobernos dos Estados Unidos,^[17] o Reino Unido^[8] e o Canadá negáronse a endosar o documento como documento válido para viaxes internacionais. Ademais, o documento non aparece na lista de formas de identificación aceptables para cruzar ao Canadá.^[6] Porén, o pasaporte iroqués tense utilizado con éxito para viaxes internacionais.^[18]

Os pasaportes non cumpren os requisitos da Iniciativa de Viaxe do Hemisferio Occidental de 2009 para entrar nos Estados Unidos, aínda que están en curso as actualizacións.^[19]

Pasaportes doutras nacións indíxenas

En 1977, un home do pobo cree chamado Fred Plains de Timmins, Ontario, Canadá, afirmou que entrou con éxito en Suecia cun pasaporte cree caseiro.^[20]