Inmunoglobulina A

Para o concello do Xapón ver Iga.
Molécula dímera de IgA.
1. cadea pesada
2. cadea lixeira
3. cadea J
4. compoñente secretor.
Ig A.

A inmunoglobulina A (IgA) é un tipo de anticorpo que exerce un papel fundamental na inmunidade das mucosas. Nas mucosas prodúcese máis cantidade de IgA ca de todos os outros tipos xuntos de anticorpos,[1] e segréganse entre 3 e 5 gramos ao lume intestinal cada día.[2] Isto fai que supoña o 75% do total de inmunoglobulina producida (pero non da concentración sérica, xa que se perde moita) no corpo.[3]

A IgA ten dúas subclases (IgA1 e IgA2) e pode existir nunha forma dimérica chamada IgA secretora (sIgA). Na súa forma secretora a IgA é a principal inmunoglobulina atopada nas secrecións mucosas, como as bágoas, saliva, costro e secrecións do tracto xenitourinario, tracto gastrointestinal, próstata e epitelio respiratorio. Tamén se encontra en pequenas cantidades no sangue. O compoñente secretor da sIgA protexe a inmunoglobulina da degradación proteolítica encimática, polo que a sIgA pode sobrevivir nas duras condicións do tracto gastrointestinal e proporciona protección contra os microbios que se multiplican nas secrecións corporais.[4] A sIgA pode tamén inhibir os efectos inflamatorios doutras inmunoglobulinas.[5] A IgA apenas activa o sistema do complemento, e a súa capacidade de opsonización é feble. Caracterízase por ter unha cadea pesada de tipo α.

Formas

IgA1 e IgA2

A IgA pode existir en dous isotipos, IgA1 e IgA2. A que predomina no soro é a IgA1 (~80%), pero as porcentaxes de IgA2 son maiores nas secrecións ca no soro sanguíneo (~35% en secrecións);[6] a proporción de células que segregan IgA1 ou IgA2 varía nos diferentes tecidos linfoides de corpo humano[7]:

  • IgA1 é a subclase que se encontra no soro. A maioría dos tecidos linfoides teñen predominancia de células produtoras de IgA.
  • Na IgA2, as cadeas pesadas e lixeiras non están enlazadas por pontes disulfuro, senón con enlaces non covalentes. Nos tecidos linfoides secretores (por exemplo, nos tecidos linfoides asociados ao intestino), a cota de produción de IgA2 é maior ca nos órganos linfoides non secretores (como bazo ou ganglios linfáticos periféricos).

Tanto a IgA1 coma a IgA2 poden atoparse en secrecións externas como o costro, no leite materno, nas bágoas e na saliva, onde a IgA2 é máis abundante ca no sangue.[6] Os antíxenos polisacarídicos tenden a inducir máis produción de IgA2 ca de antíxenos proteicos.[7]

IgA sérica e secretora

Tamén se distinguen dúas formas de IgA segundo o lugar onde se atopen, que son: IgA sérica e IgA secrrtora.

A Ig A secretrora atópase nas secrecións corporais. Nela fórmanse polímeros de 2-4 monómeros (xeralmente 2) de IgA unidos por dúas cadeas proteicas adicionais; e nese estado o seu peso molecular pode ser de 385.000 Da. Unha destas cadeas adicionais é a cadea J (joining chain), que é un polipéptido cunha masa molecular de 15 kDa, rico en cisteína e estruturalmente diferente por completo das outras cadeas da inmunoglobulina. Esta cadea fórmase nas células secretoras de IgA.

As formas oligoméricas de IgA nas secrecións externas (das mucosas) conteñen tamén un polipéptido de moita maior masa molecular (70 kDa) chamado compoñente secretor, que o producen as células epiteliais. Esta molécula orixínase a partir do receptor poli-Ig (de 130 kDa) que é o responsable da captación e transporte transcelular da IgA oligomérica (pero non da monomérica) a través das células epiteliais e en secrecións (bágoas, saliva, suor e fluído intestinal).

Actividade da IgA

A gran prevalencia da IgA nas áreas mucosas é o resultado da cooperación entre as células plasmáticas que producen a IgA polimérica (pIgA), e as células mucosas epiteliais que expresan un receptor de inmunoglobulinas chamado receptor de Ig polimérico (pIgR). O pIgA libérase das células plasmáticas activadas próximas e únese a dito receptor pIgR. Isto ten como resultado a internalización do complexo e o transporte da IgA a través das células epiteliais das mucosas (atravesándoas ata o lado que dá ao lume intestinal), transporte durante o cal se produce unha clivaxe (corte) do complexo IgA-pIgR que solta a IgA para ser liberada nas secrecións externas.[8]

No sangue a IgA interacciona cun receptor Fc chamado FcαRI (ou CD89), que se expresa nas células inmunitarias efectoras, para iniciar así reaccións inflamatorias.[8] Cando o FcαRI se liga a IgAs que conteñen inmunocomplexos orixínase citotoxicidade mediada por células dependente de anticorpos (ADCC), desgranulación dos eosinófilos e basófilos, fagocitose por parte dos monocitos, macrófagos, e neutrófilos, e o desencadeamento da actividade de explosión respiratoria dos leucocitos polimorfonucleares.[8]

Transporte

A IgA polimérica (principalmente o dímero secretor) prodúcena as células plasmáticas na lámina propia adxacente ás superficies mucosas. Únese ao receptor polimérico das inmunoglobulinas na superficie basolateral das células epiteliais, e pasa ao interior da célula por medio de endocitose (endocitose mediada por receptor). O complexo receptor-IgA pasa a través dos compartimentos celulares antes de ser secretado á superficie luminal das células epiteliais, aínda unida ao seu receptor. Ten lugar a proteólise do receptor, e a molécula de IgA dímera, xunto coa porción do receptor coñecida como compoñente secretor, son liberados por exocitose e difunden no lume.[9] Unha vez no intestino, pode unirse á capa de mucus que hai sobre as células epiteliais para formar unha barreira capaz de neutralizar as ameazas chegadas do exterior que pretendan chegar ás células.

Patoloxía

Un decrecemento dos niveis ou ausencia de IgA, denominado deficiencia de IgA selectiva, pode constituír unha inmunodeficiencia clinicamente significativa.

A Neisseria gonorrhoeae (bacteria que causa a gonorrea), o Streptococcus pneumoniae, e o Haemophilus influenzae tipo B son todas elas bacterias que liberan proteases que destrúen as IgA.

A neuropatía de IgA está causada polo depósito de IgA nos riles. Non se sabe aínda por que aparecen estes depósitos de IgA nesta enfermidade crónica. Algunhas teorías suxiren que unha anormalidade do sistema inmunitario dá lugar a estes depósitos.

A enfermidade celíaca implica unha patoloxía das IgA debido á presenza de anticorpos IgA antiendomisio (atacan compoñentes do endomisio dos músculos).

Notas

  1. ↑ S Fagarasan and T Honjo (2003). "Intestinal IgA Synthesis: Regulation of Front-line Body Defenses". Nat. Rev. Immunology 3 (1): 63–72. PMID 12511876. doi:10.1038/nri982. 
  2. ↑ P. Brandtzaeg, R. Pabst (2004). "Let's go mucosal: communication on slippery ground". Trends Immunology 25 (11): 570–577. PMID 15489184. doi:10.1016/j.it.2004.09.005. 
  3. ↑ AJ Macpherson and E Slack. (2007). "The functional interactions of commensal bacteria with intestinal secretory IgA.". Curr Opin Gastroenterol. 23 (6): 673–678. PMID 17906446. doi:10.1038/nrmicro2114. 
  4. ↑ Junqueira, Luiz C.; Jose Carneiro (2003). Basic Histology. McGraw-Hill. ISBN 0-8385-0590-2. 
  5. ↑ Holmgren J and Czerkinsky C. 2005. Mucosal immunity and vaccines. Nature Medicine 11, S45 - S53 doi:10.1038/nm1213
  6. ↑ 6,0 6,1 Delacroix DL; et al. (1982). "IgA subclasses in various secretions and in serum". Immunology (en inglés) 383: 383–5. 
  7. ↑ 7,0 7,1 Simell B; et al. (2006). "Subclass distribution of natural salivary IgA antibodies against pneumococcal capsular polysaccharide of type 14 and pneumococcal surface adhesin A (PsaA) in children". Clin Experiment Immunol (en inglés) 143: 543–9. 
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 Snoeck V, Peters I, Cox E (2006). "The IgA system: a comparison of structure and function in different species". Vet. Res. 37 (3): 455–67. PMID 16611558. doi:10.1051/vetres:2006010. 
  9. ↑ CS Kaetzel, JK Robinson, KR Chintalacharuvu, JP Vaerman, and ME Lamm (1991). "The polymeric immunoglobulin receptor (secretory component) mediates transport of immune complexes across epithelial cells: a local defense function for IgA". Proc Natl Acad Sci USA 88 (19): 8796–8800. PMC 52597. PMID 1924341. doi:10.1073/pnas.88.19.8796. 

Véxase tamén

Outros artigos

Ligazóns externas