A Igrexa católica etíope, antigamente coñecida como a Igrexa abisinia uniata, é unha Igrexa particular metropolitana oriental, parte da Igrexa católica. Estabelecida en 1930, os seus fieis son habitantes de Etiopía.

Como as outras Igrexas católicas orientais, a Igrexa católica etíope está en plena comuñón coa Santa Sé. Acepta a doutrina cristolóxica do Concilio de Calcedonia e a xurisdición universal do Papa. Isto distínguea da Igrexa etíope tewahedo, a Igrexa ortodoxa oriental (non calcedoniana) á que pertencen a maioría dos cristiáns nestes dous países.

Comparte con ditas Igrexa o rito litúrxico alexandrino, empregando a lingua ge'ez como lingua litúrxica.

Os descubrimentos portugueses permitiron que se abriran novas vías de comunicación entre a Igrexa Católica e a Igrexa Ortodoxa Etíope, coa chegada no século XIV de misioneiros católicos a Etiopía. O 28 de agosto de 1439 o papa Uxío IV mandou unha mensaxe de unidade coa Igrexa católica ao Emperador de Etiopía Constantino I pero os seus esforzos non deron resultado.^[1]

Cos ataques islámicos de 1531 ameazando a Etiopía, o emperador buscou a axuda dos portugueses para derrotar ao Sultanato de Adel na Guerra Adel-Etíope. Xunto cos portugueses, chegaron misioneiros xesuítas, que centraron as súas actividades misioneiras na clase dirixente co propósito de buscar a unión da Igrexa ortodoxa etíope coa Igrexa católica. O emperador Sissinios converteuse principalmente pola predicación do xesuíta Pedro Páez. En 1622, Sissinios fixo do catolicismo a relixión do estado. Ao ano seguinte, o papa Gregorio XV designou a Afonso Mendes, un xesuíta portugués, como patriarca da Igrexa etíope. Mendes tentou latinizar a Igrexa etíope e foi apoiado por Sissinios, mais o efecto desexado foi o contrario e, logo da morte de Sissinios en 1632, o seu sucesor Fasílides expulsou en 1636 a Mendes do país, rematou a unión con Roma e expulsou ou matou os misioneiros que quedaban, permanecendo o país pechado aos misioneiros católicos por 200 anos.^[1]

En 1839 os lazaristas e os capuchinos retomaron as actividades misioneiras no país, aínda que con certas limitacións. No mesmo ano, Xustino de Jacobis foi nomeado primeiro Prefecto Apostólico de Abisinia e lle foi encomendada a fundación de misión católicas no país. Logo de oito anos de traballo, foi nomeado bispo titular de Nilopolis en 1847, e pouco despois Vigairo Apostólico de Abisinia, pero rexeitou a dignidade episcopal até que lle foi imposta en 1849.^[2]

En 1889 o Emperador Menelik II chegou ao trono e permitiu o acceso ao país aos misioneiros católicos. Coa conquista de Etiopía por Italia na Segunda Guerra Italo-Abisinia as actividades misioneiras aumentaron no país, do mesmo xeito que en Eritrea, baixo control italiano dende 1889.^[1]

En 1919 foi fundado o Pontificio Colexio Etíope no Vaticano polo papa Bieito XV, coa Igrexa de santo Estevo, detrás da Basílica de San Pedro, como igrexa do colexio.^[3]

A Igrexa latina xa fora establecida no sur do país, en territorios aínda non cristianizados e que foron incorporados ao país a finais do século XIX. A ocupación italiana de Etiopía en 1936 facilitou o aumento do número de xurisdicións de rito latino, mais a expulsión dos misioneiros estranxeiros co gallo do fin da segunda guerra mundial levou a que os cregos de rito etíope tiveran que ocuparse dos territorios até entón baixo réxime latino. En 1951 foi creado o Exarcado Apostólico de Rito Etíope de Adís Abeba, e o ordinariato para Eritrea foi elevado ao rango de Exarcado. Dez anos máis tarde, o 20 de febreiro de 1961, foi establecida unha provincia eclesiástica etíope, con Adís Abeba como Sé Metropolitana^[4] con Asmara (en Eritrea) e Adigrat como eparquías sufragáneas.^[1]

En 1995 foron creadas dous novas eparquías, Barentu e Keren, en Eritrea,^[5] e a vigairía apostólica da Igrexa católica foi abolida, converténdose Eritrea no único país do mundo no que todos os católicos, sen importar o seu rito litúrxico, pertencían a unha xurisdición católica oriental.^[3] En 2003 foi creada unha eparquía máis en Endibir na rexión das Nacións, Nacionalidades e Pobos do Sur de Etiopía,^[4] e en 2012 outra máis en Segeneiti, no sur de Eritrea, quedando xa que logo estruturada a Igrexa en sete sedes, tres en Etiopía e catro en Eritrea.^[3]

O 19 de xaneiro de 2015 o papa Francisco instituíu a Igrexa católica eritrea como Igrexa particular autónoma, separándoa da Igrexa etíope, e nomeando como primeiro metropolita ao arcebispo de Asmara, Menghesteab Tesfamariam.

A Igrexa Católica Etíope ten xurisdición eclesiástica sobre Etiopía. A Igrexa estrutúrase en 4 igrexas locais, unha arquieparquía e 3 eparquías sufragáneas dela. A arquieparquía de Adís Abeba cobre, xunto coas eparquías de Adigrat, Bahir Dar–Dessie e Embeder, a totalidade do territorio etíope.^[6]

A maior autoridade desta Igrexa é o arcebispo metropolitano de Adís Abeba, cargo que dende xullo de 1999 ocupa o Abuna Berhaneyesus Souraphiel CM. Por enriba del tan só está o Papa, segundo dispón o canon 43 do CCEO.^[7]

Os fieis da Igrexa católica etíope son unha pequena parte dos cristiáns etíopes, pertencendo a maioría deles á Igrexa ortodoxa etíope. Tamén hai certo número de fieis emigrados aos países do Medio Oriente,^[8] e existen minorías en Somalia e Xerusalén. En total, os fieis católicos etíopes (sen contar aos de rito latino) son arredor de 150.000. A continuación amósanse os números do metropolitanato de Adís Abeba en 2016:

A Igrexa Etíope emprega na súa liturxia o rito ge'ez (ou etíope), que comparte coa Igrexa etíope tewahedo e coa Igrexa católica eritrea. Este rito é un dos dous ritos alexandrinos, sendo o outro o rito copto.

• O celibato non é, como na Igrexa latina, obrigatorio, e en teoría pódense ordenar varóns casados. Porén, a Igrexa católica etíope (xunto cos católicos coptos e siríacos) ten adoptado o celibato como norma, mais permitindo certas dispensas do metropolitano.
• Esta Igrexa só admite ao diaconado a varóns adultos, a diferenza da Igrexa etíope tewahedo que ordena como diáconos a rapaces.

• The Ethiopian Catholic Church en CNEWA.us (en inglés).