Eduardo Rodríguez-Losada Rebellón, nado na Coruña o 2 de marzo de 1886 e finado na mesma cidade o 2 de novembro de 1973, foi un arquitecto e compositor galego. Losada constitúe o caso do compositor diletante, cuxo vínculo coa música é vocacional, xa que a súa profesión foi a de arquitecto.
Traxectoria
Era fillo do coronel de artillaría Camilo Rodríguez-Losada y Ozores, fundador das escolas populares de balde da Coruña, e de Felipa Rebellón y Vázquez.[1][2] Estudou arquitectura en Madrid entre 1905 e 1911.[3]
Eduardo Rodríguez-Losada e a súa muller María Trulock.
O 4 de marzo de 1914 foi nomeado arquitecto provincial da Coruña (inicialmente interino[4]), con 3.000 pesetas de soldo[5]. Tamén foi tesoureiro da Sociedade Filharmónica da Coruña[6][7], vogal do Orfeón El Eco[8] e presidente da Asociación de Arquitectos de Galicia[9]. En 1918 deseñou un proxecto de "reforma e ensanche da vila" de Muxía[10]. En 1928 foi nomeado presidente do Emden Foot-ball Club, daquela o segundo club de fútbol máis importante da Coruña[11][12]. O 2 de maio de 1941 foi nomeado Académico de Número da Sección de Arquitectura da Real Academia de Nosa Señora do Rosario e máis tarde, o 28 de novembro de 1954, Académico de Honor[13].
As súas obras orixinais foron doadas polos seus fillos á Real Academia Nuestra Señora del Rosario da Coruña. Tamén se poden atopar copias na Fundación March, na Sociedade de Autores e na Propiedade Intelectual.
Caricatura de Eduardo dirixindo a opera O Mariscal no Teatro Rosalía de Castro, 27 de maio de 1929.
Obra musical
Dada a súa longa vida, o compositor mantivo un particular eclecticismo, que impregna toda a súa produción, na que destaca especialmente o gran formato orquestral, con partituras como El gnomo, cuxo título evoca o poema sinfónico Los gnomos de la Alhambra do Chapí máis alhambrista.
Son especialmente sobranceiras as súas catro sinfonías e o Concerto para piano e orquestra, aínda que se por algún xénero musical é especialmente lembrado ese é o operístico, no que empregou como base argumental lendas e feitos históricos de Galiza. Este é o caso da ópera O Mariscal, drama estreado no Teatro Circo Tamberlick de Vigo en 1929, con texto dos escritores e políticos galegos Antón Villar Ponte e Ramón Cabanillas.
O Mariscal (libro en galego de Ramón Cabanillas e Antón Vilar Ponte; 1929). Estreada e dirixida polo autor o 31 de maio de 1929 no Teatro Tamberlick de Vigo.
¡Ultreya! (libro de Armando Cotarelo; 1935). Estreada o 12 de marzo de 1935 no Teatro de La Zarzuela de Madrid.
El Gran Teatro del mundo (libro de Calderón de la Barca). Existe un borrador para voz e piano. Sen estrear.
El miserere (sobre textos de Gustavo Adolfo Bécquer. Autógrafo)
Los Caneiros (impresión sinfónica. Autógrafo; 1946). Interpretada o 17 de novembro de 1946 pola Orquestra Sinfónica de Bilbao dirixida por Jesús Arrámbarri no Teatro Buenos Aires de Bilbao.
El Gnogmo (sobre unha lenda de Gustavo Adolfo Bécquer. Autógrafo; 1925). Estreado o 8 de maio de 1925 pola Orquestra Sinfónica de Madrid, dirixida por Enrique Fernández Arbos no Teatro Rosalía de Castro da Coruña.
La Santa Compaña (sobre libro de Rey de Viana; autógrafo; existe redución para piano e borrador.
Sinfonías
Sinfonía en Sol menor (autógrafo; existe unha transcrición para dous pianos en manuscrito)
Sinfonía en La menor (autógrafo, 1949). Estreada o 4 de decembro de 1949 pola Orquestra Municipal da Coruña e dirixida por Rodrigo A. de Santiago no Teatro Rosalía de Castro.
Sinfonía en Do menor (autógrafo).
Sinfonía en Re menor (autógrafo).
Concierto para piano y orquesta en Si bemol (autógrafo). Estreado o 29 de maio de 1955 pola Orquestra Sinfónica Municipal da Coruña e dirixida por Rodrigo A. de Santiago. Pianista Pilar Cruz. No Teatro Rosalía de Castro da Coruña.
Coleccion de 3 tríos; O nº 1 estreado o 26 de xaneiro de 1948 na Escola Naval da Coruña. Violín: Horacio Rodríguez Nache. Violoncello: José Béjar. Piano: Pilar C. Rodríguez Nache. Violoncello José Béjar e Piano Pilar Cruz.
Preludio en Sol mayor para dos violines y piano. Adicado á súa filla Carmen Losada-Trulock
Trío en Re menor (3 de decembro de 1969; Intérpretes: Isabel Picaza, Eduardo Hernández Asiaín e Carlos Baena Intérpretes: Isabel Picaza, Eduardo Hernández Asiaín e Carlos Baena)
Trío en Do menor (11 de novembro de 1972; Intérpretes: Ana Mª Gorostiaga, Carlos Baena e Eduardo Hernández Asiaín.
Cuarteto en Do menor (13 de novembro de 1972)
Cuarteto en Sol menor (24 de abril de 1974; Intérpretes: Cuarteto clásico de RTVE)
Obra arquitectónica
Rodríguez-Losada formou con Pedro Mariño e Leoncio Bescansa o grupo de arquitectos que desenvolveron o eclecticismo arquitectónico na cidade da Coruña.[16] Formou parte ademais da sociedade que impulsou a construción da Cidade Xardín, na que proxectou a "Villa Felisa", na que viviu coa súa familia entre 1924 e 1939.[17] Nos últimos anos da súa carreira achegouse ao racionalismo.[3]
Entre os moitos edificios que deseñou na cidade da Coruña destacan o chalé Escudero (1913),[18][19] a casa Cortés[20] (1918),[21] a casa Escariz na praza de Pontevedra (1927)[20] e o colexio notarial (1927-1932).[22] En marzo de 1928 presentou un proxecto para a construción do novo Hospicio Provincial nos terreos da Granxa Experimental da Coruña[23] e en abril de 1929 foi designado polo Concello da Coruña para realizar o "proxecto de execución das obras da praia e plataformas no balneario de Riazor"[24].
Fóra da cidade deseñou o edificio José Carrera en Corcubión[25] (1924).
