Billete de 10 euros
Primeira serie (2002-2013)[1]
Anverso
Reverso
Segunda serie (desde 2014)[2]
Anverso
Reverso
Valor: 10 euros. Territorio: Eurozona. Cor: avermellado. Temática: arquitectura románica. Deseñador: Robert Kalina (1ª serie) e Reinhold Gerstetter (2ª serie). Data do deseño: 1998 (1ª serie) e 2014 (2ª serie). Datas de emisión: desde 2002. Longo: 127 mm. Alto: 67 mm. Material: fibra de algodón.

O billete de 10 euros é o segundo billete da serie do euro co valor facial máis baixo, posto en circulación desde a introdución do euro como moeda da Eurozona en 2002.

Este billete utilízase nos 25 países que teñen o euro como moeda única, cunha poboación de arredor de 343 millóns de persoas. En decembro de 2022, había uns 3.010.000,000 billetes de 10 euros en circulación na Eurozona. É o cuarto valor facial con máis presenza na circulación e representa o 10,2 % do papel moeda en uso.^[3]

É tamén o segundo billete de menor tamaño, cunhas medidas de 127 × 67 mm, e a súa cor característica é avermellada.

Os billetes de 10 euros representan en ambas as súas faces pontes e arcos ou portas da arquitectura románica (séculos XI e XII). Conteñen ademais varios elementos de seguridade complexos, como marcas de auga, tinta invisible, hologramas e microimpresión, que acreditan a súa autenticidade.

O billete de 10 euros correspondente á segunda serie, coñecida como "Europa", foi anunciado o 13 de xaneiro de 2014 e entrou en circulación o 23 de setembro dese mesmo ano.^[4]

O euro instituíuse o 1 de xaneiro de 1999, data en que se converteu na moeda de máis de 300 millóns de persoas en Europa. Durante os tres primeiros anos da súa existencia noi foi unha moeda física, xa que só se utilizaba en contabilidade. O efectivo en euros non se introduciu ata o 1 de xaneiro de 2002, cando substituíu os billetes e as moedas nacionais dos 12 países iniciais da Eurozona.^[5]

Eslovenia incorporouse á Eurozona en 2007,^[6] Chipre e Malta en 2008,^[7] Eslovaquia en 2009,^[8] Estonia en 2011,^[9] Letonia en 2014,^[10] Lituania en 2015^[11] e Croacia en 2023.^[12][13][14]

O período de transición durante o cal os billetes e as moedas das antigas moedas se cambiaron polos do euro durou aproximadamente dous meses, desde o 1 de xaneiro ata o 28 de febreiro de 2002. A data oficial en que as moedas nacionais deixaron de ter curso legal variou dun estado membro a outro. A máis temperá foi a de Alemaña, onde o marco deixou oficialmente de ter curso legal o 31 de decembro de 2001, aínda que o período de cambio durou dous meses máis. Mesmo despois de que as antigas moedas deixaran de ter curso legal, seguiron a ser aceptadas polos bancos centrais nacionais durante períodos que oscilaron entre os dez anos e sen límite.^[5][15]

Os billetes impresos antes de novembro de 2003 levan a sinatura do primeiro presidente do Banco Central Europeo, Wim Duisenberg, que foi substituído o 1 de novembro de 2003 por Jean-Claude Trichet, cuxa sinatura aparece nas emisións de novembro de 2003 a marzo de 2012. Os billetes emitidos entre marzo de 2012 e novembro de 2019 levan a sinatura do terceiro presidente do Banco Central Europeo, Mario Draghi.^[1][16] Finalmente, a partir de 2019 é a de Christine Lagarde a sinatura que se amosa no anverso dos billetes de 10 euros.^[2]

Desde xuño de 2012, as emisións deixaron de reflectir realidade xeográfica da Unión Europea, xa que non respondían á súa ampliación. Ademais, Chipre non aparece nos billetes, porque o mapa non se estende o suficiente cara ao leste, e Malta tampouco aparece porque non cumpre o tamaño mínimo da serie actual para a súa representación. En 2014, o Banco Central Europeo introduciu o billete de 10 euros da segunda serie, coñecida como "serie Europa", que reflicte xa a ampliación dos seus membros.^[17][18] Esta nova versión do billete amosa un reaxuste nos motivos arquitectónicos representados no seu anverso e no seu reverso, e mantén o seu tamaño e a súa cor predominante.^[19]

O billete de 10 euros caracterízase pola súa cor avermellada e, tanto o da primeira serie como o correspondente á serie Europa, ten unhas dimensións de 127 × 67 milímetros. Todos os billetes en euros representan pontes e arcos ou portas nun estilo arquitectónico diferente da historia europea, e ao de 10 euros correspondeulle a arquitectura románica, dos séculos XI e XII.^[16] Aínda que os deseños orixinais de Robert Kalina pretendían amosar monumentos reais, por razóns políticas as pontes non son máis que exemplos hipotéticos da época arquitectónica.^[1][20][21] O mesmo sucede cos deseños de Reinhold Gerstetter para a segunda serie, a partir de 2014.^[2]

Do mesmo xeito que todos os demais billetes de euro, contén a expresión do seu valor facial, a bandeira da Unión Europea, unha representación dos territorios da UE en ultramar, as estrelas da bandeira da UE, a sinatura do presidente do Banco Central Europeo e as iniciais desa institución en diversos alfabetos utilizados nas linguas oficiais da Eurozona,^[1][2] e doce elementos de seguridade, que se detallan a seguir:^[16]

Os elementos principais son os seguintes:^[22]

• Un holograma, cuxa imaxe parece cambiar entre o valor e unha ventá ou porta, cun fondo coas cores do arco da vella.
• Unha constelación EURion (tamén coñecida como os "aros Omron").^[23][24] Trátase dun padrón de símbolos que aparece en varios deseños de billetes de todo o mundo desde 1996 aproximadamente. Engádese para favorecer que o software a detecte a presenza dun billete nunha imaxe dixital.

• Tinta de cor variable, utilizada na cifra situada no reverso do billete, que parece cambiar de púrpura a marrón cando se inclina o billete.

• Un número transparente impreso no recanto superior do billete, por ambas as faces, que parece combinarse perfectamente para formar o número do valor cando se olla contra a luz.

• Unha banda brillante, situada no reverso do billete, que amosa o número do valor e o símbolo do euro.

• Marcas de auga que aparecen ao ollar o billete contra a luz.

• 

  Impresión en relevo na imaxe principal; as letras e os números do valor do anverso do billete, entre outros motivos, aparecen en relevo.

• Tinta ultravioleta. Aplicando a luz ultravioleta, o papel en si non brilla, mais aparecen as fibras incrustadas no papel, que se colorean de vermello, azul e verde. A bandeira da UE é verde e ten estrelas laranxa; a sinatura do presidente do BCE vólvese verde; as estrelas grandes e os círculos pequenos do anverso brillan, e o mapa europeo, unha ponte e o número de valor do reverso aparecen en amarelo.
• Microimpresión. En varias zonas do billete hai microimpresión: por exemplo, dentro do ΕΥΡΩ (EURO en caracteres gregos) no anverso. O microtexto é nítido, non borroso.

• Un fío de seguridade, incrustado no papel do billete. Ollando contra a luz, o fío aparece como unha banda escura. A palabra EURO e o valor están incrustados en letras minúsculas no fío.

• Perforacións no holograma, que forman o símbolo do euro. Tamén hai pequenos números que indican o valor.

• Unha superficie mate. O papel do billete é de algodón puro, de tacto rechiante e firme, e non brando nin ceroso.
• Un código de barras.

• Un número de serie.

Legalmente, tanto o Banco Central Europeo como os bancos centrais dos países da zona do euro teñen dereito a emitir os sete valores faciais diferentes dos billetes en euros, mais na práctica, só os bancos centrais nacionais da zona emiten e retiran fisicamente billetes en euros. O Banco Central Europeo non ten oficina de caixa e non participa en ningunha operación de efectivo.^[5][25]

O Banco Central Europeo vixía estreitamente a circulación e as existencias dos billetes e das moedas do sistema do euro. É labor do Eurosistema garantir unha subministración eficiente e fluída de billetes en euros e manter a súa integridade en toda a Eurozona.^[26]

En decembro de 2022, o número de billetes de 10 euros en circulación era de 3.009.540.842, por un valor de 30.095.408.420 euros.^[26]

As cifras anuais relativas ao billete de 10 euros son as seguintes:^[26]

O 23 de setembro de 2015 comezou a produción deste billete correspondente á nova serie Europa.^[4] Os billetes da primeira serie emitíronse conxuntamente cos da serie Europa durante algunhas semanas, ata esgotar as existencias, e logo fóronse retirando gradualmente da circulación. Ambas as series discorren, xa que logo, en paralelo, mais a proporción tende inevitablemente a unha forte diminución na primeira serie.

Existen varios sitios web e comunidades que permiten seguir a pista da circulación dos billetes en euros, indagar por onde viaxan e en que países se utilizan. O sitio web máis coñecido é EuroBillTracker12. O seu obxectivo é rexistrar o maior número posible de billetes para coñecer os detalles da súa propagación, por exemplo, de onde viaxaron e a onde, ou onde se viu un billete, para xerar estatísticas e clasificacións.^[27] EuroBillTracker rexistrou máis de 155 millóns de billetes en maio de 2016, por valor de máis de 2.897 millóns de euros.^[28]

Segundo o BCE, os billetes en euros son moi difíciles de falsificar por mor do gran número de elementos de seguridade. Así e todo, a calidade dos pregos que saen dos talleres clandestinos é cada vez maior e as novas tecnoloxías facilitan a fabricación de billetes falsos de boa calidade.^[29][30]

O billete de 10 euros é o terceiro menos falsificado da serie do euro. No segundo semestre de 2011 representou soamente o 1 % do papel moeda falso do euro; é dicir, 3.100 billetes falsos.^[31]

Para combater a falsificación, o BCE utiliza técnicas de impresión de última xeración e unha serie de elementos de seguridade para disuadir os falsificadores.^[22] Dispón, así mesmo, do Centro de Análise de Falsificacións, que coopera estreitamente con Europol. Este centro analiza os billetes falsos recuperados pola policía, co fin de previr con máis efectividade futuras falsificacións. O BCE conta tamén co Grupo de Bancos Centrais para a Disuasión das Falsificacións (CBCDG), que ten a misión de disuadir da falsificación dixital e, mediante a prevención da produción de billetes falsos, reducir o dano causado aos particulares e ás empresas que poidan recibir billetes falsos. O Grupo utiliza tecnoloxías de loita contra a falsificación que impiden a adquisición ou a reprodución, mediante computadores persoais ou ferramentas de imaxe dixital, da imaxe dun billete protexido. O CBDG tamén pretende impedir a reprodución non autorizada de billetes.^[32]

Dado que a Unión Europea aplica unha política ambiental moi estrita, considera importante minimizar o impacto ambiental derivado da produción de billetes en euros. O Banco Central Europeo declara que se compromete a facer un uso racional dos recursos naturais na subministración de billetes, preservando a calidade do ambiente e garantindo a saúde das persoas.^[33]

Segundo os resultados de auditorías independentes, os billetes en euros considéranse equilibrados desde o punto de vista da saúde e están deseñados para cumpriren todos os criterios impostos pola Unión Europea, incluídos os relativos ás substancias químicas utilizadas. Todas as substancias reguladas utilizadas nos billetes se achan en concentracións inferiores ao límite regulamentario.^[33]

Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría:  Billete de 10 euros

• L’avènement de l’euro, notre monnaie. Un brief historique des billetset des pièces en euros. Banque Centrale Européenne, 2007. ISBN 978-92-899-0325-7
• Heinonen, A. (2015). The first euros. The creation and issue of the first euro banknotes and the road to the Europa series. Suomen Pankki / European Central Bank. ISBN 978-92-899-1508-3

• Euro
• eurozona
• Billetes de euro

• Billetes (Banco Central Europeo)