Karnataka

Karnataka
 India
Administrazioa
Izen ofizialaकर्नाटक
கருநாடகம்
కర్ణాటక
കർണാടക
ಕರ್ನಾಟಕ
Herrialdea India
ISO 3166-2IN-KA
HiriburuaBangalore
Chief Minister of Karnataka (en) ItzuliSiddaramaiah (en) Itzuli
Zatiketa
Geografia
Koordenatuak15°N 76°E / 15°N 76°E / 15; 76
Azalera191,976 km²
MugakideakMaharashtra, Goa, Andhra Pradesh, Kerala, Tamil Nadu eta Telangana
Demografia
Biztanleria61.130.704 (2011)
0 (2011)
alt_left 30.128.640 (%49,3) (%50,7) 30.966.657 alt_right
landa eremua
Landa eremua
 23.625.962 (%38.6)37.469.335 (%61.3) 
hiriak
Hiriak
alfabetatuak
alfabetatuak
 40.647.322 (%66.5)20.447.975 (%33.4) 
analfabetoak
analfabetoak
Dentsitatea275,6 bizt/km²
Informazio gehigarria
Hizkuntza ofizialakannada
www.karunadu.gov.in

Karnataka (kannadaz: ಕರ್ನಾಟಕ, /kəɾˈnɑːʈəkɑː/ ahoskatua) Indiako hegoaldeko estatua da, lehen Mysore izena zuena.

Geografia

Karnatakak mendebaldean Arabiako itsasoa, ipar-mendebaldean Goa, iparraldean Maharashtra, ekialdean Andhra Pradesh, hego-ekialdean Tamil Nadu eta hego-mendebaldean Kerala ditu. Guztira, 191.976 km² azalera du, hau da Indiako % 5,83.

Geografikoki, hiru zatitan banatuta dago: Karavali kostaldeko eskualdea, Mendebaldeko Ghat mendiek dituen Malenadu eskualde menditsua eta Deccan ordokian dagoen Bayaluseeme eskualde laua.

Mendirik altuena 1.929 metroko Mullayanagiri da. Ibai nagusiak Kaveri, Tungabhadra, Krishna eta Sharavathi dira.

Lau lurralde mota bereizten dira Karnatakan: itsasertzean, ordokia; mendebalean, mendixkak; ekialdean, goi-ordokia; eta ipar-ekialdean, lantzeko lur sailak.[1]

Ekonomia

Nekazaritzan dihardu biztanleen % 80k. Gai nagusia arroza bada ere, Indiako kafe gehiena han ekoizten da. Meategiak ere badira: urrea, zilarra, burdina, manganesoa eta bauxita.[2]

Historia

Karnatakaren elkartasuna Vijayanagar erresumaren garaian egin zen (1300-1600), baina geroztik lurraldea murriztu zen, mongol musulmanen eta Maratha eta Hyderabad estatuen erasoen ondorioz. Hartatik geratu zen lurraldeak Mysore izeneko estatu burujabe izaten segitu zuen, 1799. urtean britainiarrek konkistatu zuten arte. 1953-1956 bitartean kannadarrek zenbait lurralde bereganatzea lortu zuten Mysore estatura: Bombay, Hyderabad eta Madras. Estatuak Karnataka izena hartu zuen 1973an.[3]

Banaketa administratiboa

Karnatakak 29 barruti ditu:

  • Bagalkot
  • Bangalore Rural
  • Bangalore Urban
  • Belgaum
  • Bellary
  • Bidar
  • Bijapur
  • Chamarajanagar
  • Chikballapur[4]
  • Chikmagalur
  • Chitradurga
  • Dakshina Kannada
  • Davanagere
  • Dharwad
  • Gadag
  • Gulbarga
  • Hassan
  • Haveri
  • Kodagu
  • Kolar
  • Koppal
  • Mandya
  • Mysore
  • Raichur
  • Ramanagaram[4]
  • Shivamogga
  • Tumkur
  • Udupi
  • Uttara Kannada

Estatuko hiririk handienak Bangalore, Hubli-Dharwad, Mysore, Gulbarga, Belgaum eta Mangalore dira.

Erreferentziak

Kanpo estekak