Karaktereen kodeketa

Karaktereen kodeketa hizkuntza natural baten (alfabetoa, adibidez) karaktere bat beste sistema baten sinbolo bat bihurtzea ahalbidetzen duen metodoa da,[1] esaterako, zenbaki bat edo, sistema elektriko batean, pultsu elektrikoen sekuentzia bat. Horretarako, kodeketa erregelak edo kodeketa arauak aplikatzen dira. Metodo hauek karaktere bat beste sistema baten sinbolo bat bihurtzeko modua zehazten dute. Honen adibideak dira Morse kodea, ASCII kodea edo UTF-8 kodea.

Historia

Lehendabiziko kodeak kodeketa sistemetan eta eskuzko kodeketan oinarrituta daude, hala nola, Braille, itsas seinaleen banderak edo Bacon kodea. Teknika elektriko eta elektromekanikoen agerpenarekin, kode horiek lehenengo makinen ahalmen eta mugetara moldatu ziren. Ezagutzen den transmisio elektrikoko lehenengo karaktere kodea Morse kodea da. 1840ko hamarkadan sortu zen eta lau karaktereen (seinale laburra, seinale luzea, hutsune laburra, hutsune luzea) sistema erabiltzen zuen luzera aldakorreko kodeak sortzeko.[2]Karaktereen kodeketa sistemen adibide ohikoenak Morse kodea, Baudot kodea, ASCII kodea eta UNICODE dira.

Baudot kodea, bost biteko kodeketa sistema, Émile Baudot-ek sortu zuen 1870an. Geroago, 1959an, AEBetako armadak Fieldata kodea sortu zuen, sei edo zazpi biteko kodea. Nahiz eta Fieldata kodeak momentuan zeuden arazo asko konpondu, ez zituen bere helburuak bete eta azkar desagertu zen. 1963an, lehenengo ASCII kodea sortu zuen ASCII batzordeak (batzorde honetan Fieldata batzordeko kide batek gutxienez parte hartu zuen). ASCII kodeak Fieldata kodearen huts egiteak konpondu zituen kode errazago baten bidez. 1967an, letra xeheak sartu eta bestelako arazoak konpondu zituzten, horren ondorioz, ASCII67 sortu zen.[3]

Karaktere kodeketa unibertsalki aldagarriak garatzeko nahian, 1980an ikertzaileak arazo baten aurrean aurkitu ziren. Alde batetik, karaktere berriak sartzeko bit gehiago erabiltzea nahitaezkoa zirudien. Bestalde, nahiko txikia den Latindar alfabetoko karaktere-jokoaren erabiltzaileentzat (konputagailuen erabiltzaileen gehiengoa) bit gehigarri horiek baliabide informatiko garesti eta urriak xahutzea zen.

Azkenik, UNICODEk aurkitu eta garatutako soluzioa karaktere bakoitzak beti zuzenean bit sekuentzia jakin bati dagokion ustea baztertzea izan zen. Horren ordez, lehendabizi karaktereak zenbaki abstraktuen forma duen bitarteko errepresentazio unibertsal bati esleituko lirateke, kode-puntuak deritzenak. Horren ondoren, testuinguruaren arabera, kode-puntuak hainbat eratara eta karaktere bakoitzeko hainbat bit zenbaki lehenetsiekin irudikatuko lirateke.

Terminologia

  • Karaktere bat balio semantikoa duen testuaren unitate txikiena da.
  • Karaktere-joko bat hizkuntza anizkoitzek erabili dezaketen karaktereen bilduma bat da. Adibidez: Ingelesak eta beste europar hizkuntzek karaktere-joko latindarra erabiltzen dute, baina karaktere-joko greziarra soilik greziar hizkuntzak erabiltzen du.
  • Kodetutako karaktere-joko batean karaktere bakoitza zenbaki bakar bati dagokio.
  • Kodetutako karaktere-joko baten kode-puntu bat karaktere-jokoan onartutako edozein balio da.
  • Kode unitate bat errepertorio baten karaktere bakoitza kodetzeko erabiltzen den bit sekuentzia da, kodeketa eredu bat emanda.

Unicode kodeketa eredua

Unicode eta ISO/IEC 10646 Universal Character Set elkarrekin batera karaktereen kodeketa moderno eta bateratua osatzen dute. Karaktereak zuzenean zortzikote (byte) bihurtu ordez, lehendabizi, zein karaktere dauden erabilgarri eta zein diren beraien zenbaki naturalak (kode-puntu) definitzen da. Gero, nola kodetzen diren zenbaki horiek tamaina finkoko zenbaki naturalen serie batera (kode unitate) definitzen da. Azkenik, nola kodetzen diren zenbaki horiek zortzikoteen sekuentzia batera adierazten da. Deskonposaketa honen helburua hainbat eratara kodetu daitekeen karaktereen multzo unibertsala ezartzea da.[4] Hauek dira eredu modernoan erabiltzen diren terminoak:

Karaktereen errepertorioa sistema batek onartzen duen karaktere abstraktuen multzo osoa da.

Kodetutako karaktere multzoa karaktereak kode-puntuetara (kode-puntu bakoitzak karaktere bat irudikatzen du) esleitzen dituen funtzioa da.

Karaktereen kodeketa eredua kode-puntuak kode unitateetara esleitzea da, zenbakiak luzera finkoko bit sekuentzia bezala irudikatzen dituen sistema batean biltegiratzea errazteko.

Karaktereen kodeketa eskema kode unitateak zortzikoteen sekuentzia batera esleitzea da, zortzikoteetan oinarritutako fitxategi sistema baten biltegiratzea edo zortzikoteetan oinarritutako sare baten bidezko transmisioa errazteko. Karaktereen kodeketa eskema sinple bat UTF-8 da. Adibidez: XML baten xml:lang atributua.

Azkenik, maila altuagoko protokolo bat egon daiteke, Unicode karaktere baten aldaera partikularra aukeratzeko informazio gehigarria ematen duena.

Unicode ereduak karaktere-mapa terminoa erabiltzen du, karaktere sekuentzia bati byte sekuentzia bat zuzenean esleitzen dion sistema historikoentzat.[4]

Erreferentziak

  1. ↑ «Character Encoding Definition» techterms.com (Noiz kontsultatua: 2019-11-20).
  2. ↑ «Ancient Computer Character Code Tables – and Why They’re Still Relevant» SmartBear.com (Noiz kontsultatua: 2019-11-20).
  3. ↑ «World Power Systems:Texts:Annotated history of charactercodes» worldpowersystems.com (Noiz kontsultatua: 2019-11-20).
  4. ↑ a b «UTR#17: Unicode Character Encoding Model» www.unicode.org (Noiz kontsultatua: 2019-11-20).

Kanpo estekak

Read other articles:

Thales

ThalesLogo Stato Francia Forma societariaSociété anonyme Borse valoriEuronext: HO ISINFR0000121329 Fondazione5-6 dicembre 2000[1] a Parigi Sede principaleCourbevoie GruppoTSA[2] (25,8%)Dassault Aviation (24,8%) Persone chiavePatrice Caine (Presidente-Direttore generale) SettoreServizi e beni industriali,Aerospaziale & Difesa ProdottiAeronautica, Spazio, Trasporto terrestre, Sicurezza, Difesa Fatturato18,4 miliardi di Euro (2019) Utile netto1,12 miliardi ...

 

Daniel Evans (actor)

Welsh actor Daniel EvansEvans outside Wyndham's Theatre in the West End, after performingSunday in the Park with George (2006)BornDaniel Gwyn Evans (1973-07-31) 31 July 1973 (age 50)Rhondda, WalesAlma materGuildhall School of Music and DramaOccupation(s)Actor, director Daniel Gwyn Evans (born 31 July 1973) is a Welsh actor and director. Background Evans was born in the Rhondda Valley in Wales. Evans started acting early in life, going to the Urdd Eisteddfod, and beginning to compete...

 

مقاطعات جزر البهاما

مقاطعات البهاما تتمتع مقاطعات جزر البهاما بنظام الحكم المحلي ما عدا بروفيدانس الجديدة التي تدار مباشرة من قبل الحكومة المركزية. في عام 1996 أقر برلمان البهاما «قانون الحكم المحلي» لتسهيل إنشاء «مسؤولي جزر الأسر» والدوائر الحكومية المحلية والمجالس واللجان المحلية للمجتمعا...

The New Jim Crow

Nonfiction book about mass incarceration in the United States by Michelle Alexander The New Jim Crow: Mass Incarceration in the Age of Colorblindness AuthorMichelle AlexanderCountryUnited StatesLanguageEnglishSubjectCriminal justice, race discrimination, race relationsGenreNon-fictionPublisherThe New PressPublication date2010; new edition 2020Media typePrintPages312ISBN978-1-59558-643-8Dewey Decimal364.973LC ClassHV9950 .A437 The New Jim Crow: Mass Incarceration in the Age of Colorb...

 

Louis XIII dari Prancis

Louis XIII dari Prancis dipanggil le Juste tanggal 27 September, 1601, Fontainebleau-14 Mei, 1643, Saint-Germain-en-Laye), adalah raja Prancis dan Navarre (1610-1643). Ia adalah putra dari Henri IV dengan Marie de Médicis dan ayah dari Louis XIV. Louis XIII France & II NavarraWangsa BourbonCabang kadet Dinasti KapetiaLahir: 27 September 1601 Meninggal: 14 Mei 1643 Gelar Didahului oleh:Henri IV and III Raja Prancis1610 – 1643 Diteruskan oleh:Louis XIV Raja Navarra1610 – 1620 dia...

 

Rösli Näf

Rösli NäfRösli Näf (à droite), château de la Hille, 1941.BiographieNaissance 9 mai 1911GlarisDécès 15 septembre 1996 (à 85 ans)Glaris CentreNationalité suisseActivité InfirmièreAutres informationsDistinction Juste parmi les nations (1989)modifier - modifier le code - modifier Wikidata Rösli Näf, ou Rosa Näf, née le 9 mai 1911 à Glaris Centre, dans le canton de Glaris en Suisse, où elle est morte le 15 septembre 1996[1], est une infirmière suisse, qui travaille avec Alb...

Acceptation des gros

Bronskvinnorna (femme de bronze), sculpture de Marianne Lindberg De Geer (sv) illustrant la pression sociétale exercée sur les femmes quant à leur apparence physique. L'acceptation des gros (en anglais : size acceptance ou fat acceptance) est un mouvement principalement américain visant à améliorer les conditions de vie des personnes en surpoids dans la société. Historique Cette section ne cite pas suffisamment ses sources (mai 2020). Pour l'améliorer, ajoutez des...

 

Honguemare-Guenouville

Honguemare-GuenouvillecomuneHonguemare-Guenouville – Veduta LocalizzazioneStato Francia Regione Normandia Dipartimento Eure ArrondissementBernay CantoneBourg-Achard TerritorioCoordinate49°22′N 0°49′E49°22′N, 0°49′E (Honguemare-Guenouville) Superficie9,29 km² Abitanti598[1] (2009) Densità64,37 ab./km² Altre informazioniCod. postale27310 Fuso orarioUTC+1 Codice INSEE27340 CartografiaHonguemare-Guenouville Modifica dati su Wikidata · Manuale Hon...

 

Marcionism

Early Christian dualistic theology Part of a series on theHistory ofChristian theology Background Christian theology Diversity in early Christian theology Adoptionism Arianism Docetism Gnosticism Marcionism Montanism Early Christianity Proto-orthodox Christianity Timeline History of Christianity Template:History of Christianity Ecclesiastical polity Trinitarianism Nontrinitarianism Christology Paterology Pneumatology Mariology Biblical canon Deuterocanon Hermeneutics Theological hermeneutics ...

Giovanni Verga

Giovanni Verga REDurata mandato11 dicembre 1920 –27 gennaio 1922 Legislaturadalla XXV (nomina 3 ottobre 1920) alla XXVI GruppoparlamentareIndipendente Tipo nominaCategoria: 20 Sito istituzionale Dati generaliPartito politicoSinistra storica (corrente crispina) (1890-1896)Destra storica (1896-1911)Associazione Nazionalista Italiana (1911-1922) ProfessioneScrittore Firma Giovanni Carmelo Verga di Fontanabianca (Catania, 2 settembre 1840[1][2] – Catania, 27...

 

Mein Kampf

Artikel atau sebagian dari artikel ini mungkin diterjemahkan dari Mein Kampf di en.wikipedia.org. Isinya masih belum akurat, karena bagian yang diterjemahkan masih perlu diperhalus dan disempurnakan. Jika Anda menguasai bahasa aslinya, harap pertimbangkan untuk menelusuri referensinya dan menyempurnakan terjemahan ini. Anda juga dapat ikut bergotong royong pada ProyekWiki Perbaikan Terjemahan. (Pesan ini dapat dihapus jika terjemahan dirasa sudah cukup tepat. Lihat pula: panduan penerjemahan ...

 

2021 AFL season

125th season of the Australian Football League (AFL) For the 2021 season of the AFL Women's competition, see 2021 AFL Women's season. 2021 AFL premiership seasonDate16 March – 25 September 2021Teams18PremiersMelbourne 13th premiershipRunners-upWestern Bulldogs(2nd runners-up)Minor premiersMelbourne 10th minor premiershipBrownlow MedallistOllie Wines (Port Adelaide – 36 votes)Coleman MedallistHarry McKay (Carlton – 58 goals)AttendanceMatches played207Total attendance3,976,228 (19,20...

Kiribati

République des Kiribati(en) Republic of Kiribati (gil) Kiribati Drapeau des Kiribati Armoiries des Kiribati Devise en gilbertin : Te mauri, te raoi ao te tabomoa (« Santé, paix et prospérité ») Hymne en gilbertin : Kunan Kiribati (« Chanson de Kiribati ») Fête nationale 12 juillet · Événement commémoré Indépendance vis-à-vis du Royaume-Uni (1979) Administration Forme de l'État République parlementaire Président Ta...

 

أضرار جانبية

الأضرار الجانبية هي أي وفاة أو إصابة أو أي ضرر آخر غير مقصود يقع نتيجة للعمليات العسكرية. منذ تطور الذخيرة الموجهة بدقة، تدعي القوات العسكرية بأنها قد قطعت أشواطًا طويلة نحو تقليل الأضرار الجانبية.[1] يرى الناقدون أن استخدام مصطلح «الأضرار الجانبية» هو أحد أشكال تنميق ...

 

Francesco Petrarca

Disambiguazione – Petrarca rimanda qui. Se stai cercando altri significati, vedi Petrarca (disambigua). Andrea del Castagno, Francesco Petrarca, particolare del Ciclo degli uomini e donne illustri, affresco, 1450, Galleria degli Uffizi, Firenze Francesco Petrarca (Arezzo, 20 luglio 1304 – Arquà, 19 luglio 1374[1]) è stato uno scrittore, poeta, filosofo e filologo italiano, considerato il precursore dell'umanesimo e uno dei fondamenti della letteratura italiana, soprattu...

Symphony

Type of extended musical composition This article is about the type of extended musical composition. For the large musical ensemble, see Orchestra. For other uses, see Symphony (disambiguation). A performance of Gustav Mahler's Eighth Symphony in the Kölner Philharmonie by the Sinfonieorchester Wuppertal [de] conducted by Heinz Walter Florin [de] A symphony is an extended musical composition in Western classical music, most often for orchestra. Although the term has...

 

田中萬逸

この記事は検証可能な参考文献や出典が全く示されていないか、不十分です。 出典を追加して記事の信頼性向上にご協力ください。（このテンプレートの使い方）出典検索?: 田中萬逸 – ニュース · 書籍 · スカラー · CiNii · J-STAGE · NDL · dlib.jp · ジャパンサーチ · TWL (2016年10月) 日本の政治家田中 萬逸たなか まんいつ 生年月日...

 

David Lewis (philosopher)

American philosopher (1941–2001) This article has multiple issues. Please help improve it or discuss these issues on the talk page. (Learn how and when to remove these messages) This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: David Lewis philosopher – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (Decem...

満員御礼

満員御礼（まんいんおんれい）は、本場所の大相撲興行において入場者が一定の人数に達した時に出す表示。これは必ずしも満員である必要はなく、完全に満員になった場合は「札止め(ふだどめ)」と呼ばれる。転じて相撲に限らず、演芸場、野球場、イベント会場や公共施設、飲食店などで人が一杯の状態を「満員御礼」と表現することもある。 満員御礼の札（大相�...

 

The Death of Pompey

1642 play by Pierre Corneille Adrienne Lecouvreur, as Cornelia in The Death of Pompey First publication of The Death of Pompey The Death of Pompey (La Mort de Pompée) is a tragedy by the French playwright Pierre Corneille on the death of Pompey the Great. It was first performed in 1642, with Julius Caesar played by Molière. Like many of Corneille's plays, it is noted for the high tones of its heroine, Cornelia, who admits that her enemy is noble and generous but warns him when he releases h...