Boliviarrak Urkupiñako Ama Birjiña ospatzen Madrilen.Hondurastarrak Burjasoten futbolean jolasten.Etorkin saltzaileak Madrilen.
Immigrazioa Espainian, 2000ko hamarkadaren amaieratik, garrantzi demografiko, sozial eta ekonomiko handiko fenomenoa da. Espainiarako immigrazioak nabarmen egin zuen gora XX. mendearen amaieratik, Espainiak 2008ra arte bizi izan zuen hazkunde ekonomiko bizkorraren ondorioz, eta 2010ean herrialdeko biztanleria osoaren % 12,2 izatera iritsi zen, punturik altuena.[1]Krisi ekonomikoa iritsi zenean, biztanleria etorkinak nabarmen egin zuen behera 2011 eta 2017 artean, eta biztanleria nazionalaren % 9,8ra jaitsi zen.[2] Hala ere, Espainiako ekonomiaren hobekuntzarekin, ehunekoak azkar egin zuen gora berriro 2017 eta 2020 artean. INEren arabera, 2022an, Espainian 5.542.932 atzerritar zeuden, edo biztanleria nazionalaren % 11,7.[3]
Espainiak batez ere Iberoamerikatik jasotzen ditu etorkinak, baita Europako eta Afrikako beste leku batzuetatik ere. 2017an, herrialdean biztanleria gehien handitu zuten taldeak Venezuela, Kolonbia, Italia, Ukraina eta Argentinakoak izan ziren.[4] 2020tik 2021era bitartean, argentinarren migrazio-fluxua % 65,8 handitu zen Espainiara gehien emigratu zuten hegoamerikarren zerrendan.[5] 2022an, Hispanoamerikatik etorritako komunitatea ia % 60 hazi zen Madrilen, besteak beste, venezuelarren, kolonbiarren, perutarren, dominikarren eta hondurastarren komunitateek gora egin zutelako, eta errumaniarren, txinatarren eta marokoarren erkidegoek, berriz, behera egin zuten.[6] 2022ko lehen erdian, atzerritarren hazkunde handienak ukrainarren ( % 45,8ko hazkundearekin), perutarren (+%20,1), kolonbiarren (+%19,1) eta venezuelarren (+%14,4) artean erregistratu ziren.[7] Era berean, etorkin errusiarren eta latinoamerikarren etorrera ere erraztu da.[8][9] INEren arabera, Espainiak lau milioi biztanle baino gehiago irabaziko lituzke hurrengo 15 urteetan, eta bost milioi baino gehiago 2072ra arte, egungo joera demografikoei eutsiz gero, 47.432.805etik 52.886.370 pasatuz. 65 urte eta gehiagoko biztanleria guztizkoaren % 26,0 izango litzateke 2037 urtean.[10] 2022an, atzerrian jaiotako 7627270 pertsona zeuden Espainian bizitzen, biztanleria osoaren % 15,2.[11]
Immigrazio irregularrak 31.000 sarrera ekarri zituen Espainiara 2022an.[12] 11.000 pertsona baino gehiago, horietatik 377 haur, hil dira itsasoan 2018 eta 2023 artean, Espainiako kostaldera iristen saiatzen ari zirela.[13]
Historia
XX. mendea
Hamarkada gutxi batzuetan, Espainia emigrazioa sortzen duen herrialdea izatetik migrazio-fluxuaren hartzaile izatera igaro zen. 1973tik aurrera, petrolioaren krisiarekin, espainiarren atzerrirako emigrazioa adierazgarria izateari uzten hasi zen, eta gaur egun mantentzen den espainiar emigrante askoren itzulera gertatu zen; hori harrera-herrialdeetako eta zahartzaroko pentsioekin lotutako beste herrialde batzuetako lan-erakargarritasunaren beherakadak behartu duela uste da.
Demokrazia berrezartzea migrazio-saldo garbien oreka erlatiboaren fasearekin batera gertatu zen, 1990eko hamarkadaren erdialdera arte iraun zuena. Gaur egun, atzerrian jaiotako espainiarren belaunaldi berriak batez ere euroaren truke erakargarriagoa den lan-balioaren ondorioz itzultzen direla uste dute.
XXI. mendea
Espainiako ekonomiak ordutik erakutsi duen dinamismoak immigrazioaren hazkunde handia azal dezake. 2000. urteaz geroztik, Espainiak munduko urteko immigrazio-tasa handienetako bat izan du (Estatu Batuetako batez besteko tasa baino hiru-lau aldiz handiagoa, Frantziakoa baino zortzi aldiz handiagoa. 2005ean Zipre eta Andorrak soilik gainditzen zuten termino erlatiboetan Europako kontinentean.) Gaur egun, ordea, urteko immigrazio-tasa garbia % 0,99ra baino ez da iristen, eta 15. postuan dago Europar Batasunean.[14] Gainera, etorkinen ehuneko handiena duen EBko bederatzigarren herrialdea da, Luxenburgo, Irlanda, Austria edo Alemania bezalako herrialdeen azpitik.[15]
Gainera, Espainia zenbaki absolutuetan etorkin gehien dituen munduko hamargarren herrialdea da, Estatu Batuak, Errusia, Alemania, Ukraina, Frantzia, Kanada edo Erresuma Batuaren atzetik.[16] 2000. urtearen ondorengo bost urteetan, atzerriko biztanleria laukoiztu egin zen, eta herrialdean ia hiru milioi biztanle berri finkatu ziren. 2014ko erroldaren arabera, Espainian bizi zirenen % 10,7 atzerritarrak ziren. Espainiak bizi duen krisi ekonomikoaren ondorioz, 2010etik 2011ra, historian lehen aldiz, 37 056 pertsona jaitsi ziren kopuru absolutuetan.
2014an, erregistratutako biztanleria osoaren (46,7 milioi pertsona) % 10,7 kanpotarrak ziren. Hori ez dator bat 1990eko hamarkadaren erdialdean gertatutakoarekin, orduan milioi bat inguru baitziren eta biztanleria osoaren % 2,5 inguru baitziren.
Azken hamarkadan etorkinen jatorria dibertsifikatu egin da. 1998ko urtarrilean, EB-15etik zetozen etorkinak Espainian jaio gabeko egoiliar guztien % 41,3 ziren. 2011ko urtarrilean, ehunekoa % 20 baino txikiagoa zen. Aldi berean, hazkunderik handiena EB-15 kategorian sartzen ez ziren Europako herrialdeetako etorkinek izan zuten, batez ere ekialdeko Europatik etorritakoek.
1998-2011 aldian, EB-15etik kanpoko herrialdeetako etorkin europarren kopurua % 6,6tik % 21era igo zen immigrazio osoan. Immigrazioaren jatorrizko herrialdeak kontuan hartuta, 1998an bost nazionalitate nagusiak marokoarrak (190.497), frantziarrak (143.023), alemaniarrak (115.395), britainiarrak (87.808) eta argentinarrak (61.323) ziren. 2011n zerrenda hau honako hau zen: errumaniarrak (809.409), marokoarrak (766.187), ekuadortarrak (478.894), britainiarrak (392.577) eta kolonbiarrak (372.541).
2011n 457.650 etorkin berri sartu ziren INEren datuen arabera.[17] Espainian, Erkidegotik kanpoko jatorriko herritarren kopurua murriztu egin da, itxuraz, 2011n egindako nazionalizazio-kopuruagatik ere. Nazionalizazio horiek INE26ko atzerritarren tauletatik desagertu dira, eta beste faktore batzuengatik ere bai, hala nola memoria historikoaren legearekin bat datozen nazionalizazioengatik (300.000 inguru Hispanoamerikan).[18]
2021ean Espainiako kostaldera iristeko saiakeran hil diren migratzaileen kopurua 4.400etik gorakoa izan zen.[19]Melilla eta Ceuta Afrika iparraldeko espainiar enklabeak dira, eta migrazio-presio handia jasaten dute; izan ere, errefuxiatu askok, batez ere Saharaz hegoaldeko Afrikakoek, horietan sartu nahi dute. 2022an, Melillako tragedia ia 2.000 migratzailek muga legez kanpo zeharkatzen saiatu ondoren gertatu zen. Horietako 30 inguru izu-ihesean hil ziren.[20][21]
Inmigrazioaren banaketa Espainian
Biztanleria atzerritarra herrialdeko dinamismo ekonomiko handieneko eremuetan kontzentratzen da, eta, beraz, eskulan gehien behar duten eremuetan. Hala, Espainiako etorkin kopuru handiena duten eremuak Melilla eta haren eragin-eremua, arku mediterraneoa eta uharteak dira. Europar Batasuneko etorkinen kasuan, askok jatorrizko herrialdeetakoa baino giro leunagoa izan nahi dute; horrela, Europar Batasuneko biztanleak Valentziako Erkidegoko, Andaluziako, Kataluniako, Balear Uharteetako eta Kanarietako kostaldean biltzen dira. Aitzitik, 2005. urtean etorkinen proportzio txikiena izan zuten eskualdeak Extremadura ( % 2,3, bataz besteko % 8,46aren aurrean), Asturias ( % 2,5), Galizia ( % 2,5), Euskal Autonomia Erkidegoa ( % 3,4), Gaztela eta Leon ( % 3,6) eta Kantabria ( % 3,7) izan ziren. Espainian erroldatutako etorkin guztien % 44,81 hiru probintziatan bakarrik banatzen da (Madril, Bartzelona eta Alacant).
2009ko erroldaren arabera, atzerritarren proportzio handiena duen Espainiako herria San Fulgencio (Alacant) da, non 12 030 biztanleen % 77,58 espainiarrak ez diren. 10.000 biztanle baino gehiago dituzten udalerri bakarrak Rojales (atzerritarren % 65,25), Teulada ( % 60,37), Calp ( % 58,61), Xàbia ( % 51,22) eta L'Alfàs del Pi ( % 50,89) dira, guztiak ere Alacanteko probintzian, herrialdeko etorkinen ehuneko handiena duen probintzian. Atzerritarren proportzio handiena duen 50.000 biztanletik gorako hiria Torrevieja da (84 348 biztanletik % 47,65 kanpotarrak dira), baita Alacanten ere, eta ehuneko handiena duen probintzia-hiriburua Bartzelona da (1.664 182 biztanletik % 21,52).
Bestalde, etorkinen banaketa geografikoa ere haien nazionalitatearen mende dago neurri handi batean. Madrilen eta Katalunian, iberoamerikarren eta afrikarren batura (magrebtarrak zenbatuz) etorkinen bi heren da bi erkidegoetan, nahiz eta Katalunian afrikarrak iberoamerikarrak baino bi aldiz gehiago diren eta Madrilen kontrakoa gertatzen den. Marokoarrak dira kolonia ugariena Katalunian eta Andaluzian, eta herrialdeko pakistandar guztien % 75,51 Katalunian daude. Ekuadortar gehienak Madrilen ( % 34 2005ean), Bartzelonan eta Murtzian daude. Britainiarrak nagusi dira Alacanten eta Malagan; alemaniarrak, Balear Uharteetan eta Kanarietan. Bestalde, Espainiako errumaniarren ia erdiak Madril eta Castelló artean bizi dira.
↑"International Migration 2006", United Nations, Department of Economic and Social Affairs, Population Division. United Nations Publication, No. E.06.XIII.6, March 2006. (Ingelesez)
_2.jpg)
