PROFILPELAJAR.COM

Daŭro:	25-a de aprilo 1846 - 2-a de februaro 1848
Loko:	Meksiko, Usono
Rezulto:	Traktato de Guadalupe Hidalgo
Casus belli:	Aneksado de Teksaso

Meksik-usona milito
milito
Daŭro:	25-a de aprilo 1846 - 2-a de februaro 1848
Loko:	Meksiko, Usono
Rezulto:	Traktato de Guadalupe Hidalgo
Casus belli:	Aneksado de Teksaso
Flankoj
Meksiko: ; Meksiko; Sankta Patrick-a Bataliono;	Usono:; Usono;
Komandantoj
; Santa Anna; Mariano Arista; Pedro de Ampudia; Jose Maria Flores;	; Zachary Taylor; Winfield Scott; Stephen Kearney; John Sloat;
Forto
25 000–40 000 soldatoj	78 700 soldatoj
Perdoj
16 000 soldatoj	13 283 soldatoj
	v • d • r

Ĉi tiu artikolo estas ankoraŭ nefinita. En la nuna formo ĝi ne donas plenan komprenon de la pritraktata objekto, ĉar mankas nepre bezonataj informoj. Revizitu la artikolon poste aŭ ĝin kompletigu (se viaj scioj tion ebligas).

Ĉi tiu artikolo bezonas poluradon, ĉar ĝi montras stilajn kaj/aŭ gramatikajn kaj/aŭ strukturajn problemojn, kiuj ne konformas al stilogvido.

La priskribo de la problemo troviĝas ĉi tie. Bonvolu ŝanĝi la enhavon por plibonigi la artikolon.

La Meksika-usona milito aŭ la Usona interveno en Meksiko estis konflikto, kiu plejparte iniciatiĝis de la ekspansiismo de Usono kaj okazis en 1846-1848. La kreo de la Respubliko de Teksaso antaŭis la militon, ĉar Meksiko konsideris ĝin ribela regiono. Usona postuloj por kompenso disde la Meksika registaro por malbonfaroj al usona kolonianoj en Teksaso kaj usonaj interesoj en akiranta la teritorioj de Alta Kalifornio kaj Nov-Meksiko (plejparte ĉar la malkovro de oro en Kalifornio) ankaŭ instigis la usona invado de Meksiko. Usonaj militfortoj konkeris Nov-Meksikon, Kalifornion, nordan Meksikon, kaj Meksikurbo, kaj venkis definitive, perforta Meksiko rezigni siajn nordajn teritoriojn al Usono en la Traktato de Guadalupe Hidalgo.

Antaŭokazoj

De 1834, miloj da usonaj kolonianoj ekloĝis en Teksaso, tiutempe parto de Meksiko, kun meksika registara permeso. Usonano Moses Austin estis la avangardo de la provo alporti anglalingvanojn en Teksason, kiel metodo por loĝigi la malabunde loĝitan regionon. La meksikanoj indignis, ke la usonanoj ricevis liberan landon en Teksaso, sed la usonaj kolonianoj indignis, ke ili devis laŭ meksika registaro fariĝi katolikoj, kaj la mallaŭleĝigo de sklaveco en Meksiko. Poste, kiam Santa Anna fariĝis diktatoro de Meksiko, li provis frape senarmigi la kolonianojn kaj forigi iliajn rajtojn.

En 1836, teksasaj ribeluloj deklaris sin sendependa de Meksiko kaj post komence pezaj perdoj (vidu la Batalo de la Alamo), venkis meksikaj militfortoj ĉe la Batalo de San Jacinto. Kvankam meksikaj soldatoj retiriĝis, Meksiko rifuzis agnoski teksasan sendependecon, kaj ankoraŭ konsideris ĝin provinco en ribelo.

En 1845, usona prezidanto John Tyler donis la eks-Respubliko de Teksaso ŝtatiĝo, la 28a ŝtato. Meksiko rompis diplomatiajn rilatojn kun Usono rezulte. Apuda usona prezidanto James Polk, kun ekspansiismaj ambicioj, movis soldatojn sub Generalo Thornton apud la suda landlimo de Teksaso tenti la meksikanojn al atako unue. Je la 25a de aprilo 1846 meksikaj soldatoj atakis la batalionon minace proksima al ilia landlimo, kaj Polk demandis la Usonan Kongreson proklami militon, kion ĝi faris la 13an de majo.

Ĥronologio

1846
	1a januaro	Usona prezidanto Polk ordigas generalo Taylor marŝi disde la Rio Nueces de la Rio Grande
	25a aprilo	Meksikaj soldatoj atako Usonaj soldatoj sub Ĝenerala Thornton, kun 16 usonaj perdoj; La Thornton Afero, tiel nomita, kaŭzas prezidanton Polk peti de la Kongreso por deklaro de milito
	3a-9a majo	Sieĝo de Fortikaĵo Teksaso
	8a majo	Batalo de Palo Alto
	9a majo	Batalo de Resaca de la Palma
	13a majo	Usono proklamas militon kontraŭ Meksiko
	4a julio	Usonaj kolonianoj en Kalifornio, provokita de Ĝeneralo Fremont, proklamas sendependecon de Meksiko dum la "Urso-Flago Ribelo"
	7a-8a julio	Komandanto John D. Sloat prenas Monterey (Kalifornio) kaj Yerba Buena (aktuala Sanfrancisko)
	20a-24a septembro	Batalo de Monterrey
	7a octobro	Batalo de Dominguez Rancho
	16a novembro	Batalo de Natividad
	6a decembro	Batalo de San Pasqual
	25a decembro	Batalo de El Brazito
1847
	2a januaro	Batalo de Santa Clara
	8a januaro	Batalo de Rio San Gabriel
	9a januaro	Batalo de La Mesa
	24a januaro	Batalo de Cañada kaj Batalo de Mora
	29a januaro	Batalo de Embudo Pass
	3a-4a februaro	Sieĝo de Pueblo de Taos
	23a februaro	Batalo de Buena Vista
	28a februaro	Batalo de Sacramento
	9a-29a marto	Sieĝo de Veracruz
	18a aprilo	Batalo de Cerro Gordo
	15a majo	Usonaj fortoj prenas Puebla (Meksiko)
	6a junio	Ĝeneralo Stephen Kearney prenas Nov-Meksiko
	12a julio	Bataleto de Rio Calaboso
	19a-20a julio	Batalo de Contreras kaj Batalo de Churubusco
	8a septembro	Batalo de Molino del Rey
	13a septembro	Batalo de Chapultepec
	13a-15a septembro	Kapto de Meksikurbo
	14a-12a septembro	Sieĝo de Puebla
	17a septembro	Kapitulaco de Ĝeneralo Santa Anna
	9a octobro	Batalo de Huamantla
	19a octobro	Bataleto de Atlixco
	11a novembro	Kapto de Mazatlán
1848
	2a februario	Traktato de Guadalupe Hidalgo (oficiala fino de la milito)
	16a marto	Bataleto de Santa Cruz de Rosales (la oficiala fino de la milito estis nesciata)
	30a marto	Bataleto de Todos Santos (la oficiala fino de la milito estis nesciata)