|
Max Kruse (verkisto)
Max KRUSE (naskiĝinta la 19-an de novembro 1921 en Kösen, mortinta la 4-an de septembro 2015 en Penzberg) estis germana verkisto kaj partikulare de porinfana literaturo. Liaj gepatroj estis la pupfaristino Käthe Kruse kai la skulptisto Max Kruse. La pentristino kaj komponistino Maria Kruse estis unu lia fratino.
Vivo
Max Kruse mallonge frekventis la lernejon Odenwaldschule sed pro longa malsaneco li malĉeestis la instruadon regulan. Pro la samaj kialoj li poste maldevis soldati.[1]
Post trapaso de la abiturienta ekzameno li studis filozofion kaj arthistorion ĉe la Friedrich-Schiller-Universitato Jena ĝis la fermiĝo dummilita. Post la Dua mondmilito li reorganizis la en GDR ŝtatigitan entreprenon pupfaran en Okcidenta Germanio. Poste li laboris kiel reklamtekstisto kaj liberprofesia verkisto. Tuj postmilite li nuptis Mechthild Heilner. En 1952 naskiĝis filo, kiu en aprilo 1968 biciklo-akcidente mortis.[2] En 1954 naskiĝis filino. Kruse ankaŭ estis membro ĉe PEN-klubo germania.
Krom la porinfanlibraj serioj pri Urmel kaj Der Löwe ist los li verkis multon alian, ekz. Der Morgenstern, Don Blech, Im weiten Land der Zeit kaj Lord Schmetterhemd, porjunulajn romanojn, poemojn kaj multajn vojaĝrakontojn. Kruse anis al la scienca komisio de Fondaĵo Giordano Bruno. Religikritikanta verko estas la en 2008 aperinta libro Antworten aus der Zukunft. Fakte temas pri noveldono de verko el la jaro 2007 kun la pseŭdonimo de Friedhelm Schenitz, kies titolo estas En(t)dzauberung. Herbst des Religionszeitalters.
Pluraj liaj libroj filmigitis fare de la marioneta teatro Augsburger Puppenkiste, ekz. la serion pri Urmel kaj la leonoj. Ties scenaristoj estis Manfred Jenning. En 2013 li permesis la uzon de Urmel fare de la Bruno-fondaĵanoj por la projekto Evokids – Evolution in der Grundschule kreante Urmel-specialnumeron pri la temo de evolucio kun la titolo Urmel saust durch die Zeit.[3][4]
Kruse loĝis ekde 1986 en Penzberg-Untermaxkron. Lia tria edzino estis Shaofang Kruse. Je la honoro de Kruse la penzberg-anoj ĉiujare organizis Kruse-tagojn kaj aljuĝatas de ili la premio Penzberger Urmel.[5]
Premioj
- 1992: Meritkruco federacia "Bundesverdienstkreuz am Bande"
- 1999: Kulturpremio de Penzberg
- 2000: Großer Preis 2000 de la Germana akademio por porinfana kaj poradoleskanta literaturoj
- 2005: Werner-Egk-Kulturpreis, Donauwörth
- 2013: Meritmedalo bavaria
Verkaro
- Der Löwe ist los, 1952
- Kakadu in Nöten, Düsseldorf 1958
- Sultan in der Klemme, Düsseldorf 1959
- Der fremde Bill, in Schreibschrift, Ensslin & Laiblin, Reutlingen 1963
- Ulli unterm Regenschirm, Hoch-Verlag Düsseldorf, 1964
- Der Löwe ist los – serio en kvin volumoj ĉe eldonejo Hoch/Düsseldorf
- Der Löwe ist los, 1965
- Kommt ein Löwe geflogen, 1966
- Gut gebrüllt, Löwe!, 1967
- Löwe gut, alles gut, 1969
- Der dicke Löwe kommt zuletzt, 1970
- Ruhige Insel gesucht – romano, Engelhorn, 1965 (+TB)
- Windkinder, Kindergedichte, Ensslin, 1968
- Der kleine Mensch bei den 5 Mächtigen, Hoch-Verlag, Düsseldorf 1968 [prilaborita noveldono kiel Kerlchens wundersame Reise, 2001]
- Urmel aus dem Eis – serio, komence en naŭ volumoj, ekde 1969
- Urmel aus dem Eis
- Urmel fliegt ins All, noveldono ĉe dtv-Taschenbuch, München 1979, ISBN 3-423-07278-4
- Urmel taucht ins Meer
- Urmel spielt im Schloss
- Urmel zieht zum Pol
- Urmel im Vulkan
- Urmels toller Traum
- Urmels großer Flug
- Urmel wird ein Star
- Daŭrigo de la serio ĉe Thienemann-eldonejo ekde 1999
- Urmels Lichterbaum im Eismeer, Stuttgart 1999
- Urmel fährt Ballon, Stuttgart 2000
- Urmel saust durch die Zeit, kun Michael Schmidt-Salomon, Stuttgart 2013
- König Knirps – Kinderbuch, Thienemann-Verlag 1970 (mallongigite kiel Der lustigste König der Welt, Stuttgart 1979)
- Goldesel AG – romano, Stahlberg, 1971
- Don Blech – flankaĵo de la Löwe-serio en tri volumoj, ĉe Hoch-eldonejo/Düsseldorf
- Don Blech und der goldene Junker, Düsseldorf 1971; realigite fare de Augsburger Puppenkiste en 1973 kiel televidserio en kvar partoj, kp. Don Blech und der goldene Junker
- Don Blech und der glutrote Vogel, Düsseldorf 1972
- Don Blech und der silberne Regen, Düsseldorf 1973
- Großer Spaß im kleinen Zoo, Loewes-Verlag 1973
- Lord Schmetterhemd – porinfanliteraturserio en tri volumoj
- Lord Schmetterhemd – Besuch aus dem Jenseits, Düsseldorf 1974 (+ poŝlibro, Ravensburger 1979)
- Lord Schmetterhemd – Der Tödliche Colt, Düsseldorf 1975 (+ poŝlibro, Ravensburger 1979)
- Lord Schmetterhemd – Der Geist des Großen Büffels, Düsseldorf 1976 (+ poŝlibro, Ravensburger 1979)
- Die Schnurfe – serio en du volumoj
- Die Schnurfe in der goldenen Stadt, Stuttgart 1975
- Die Schnurfe bauen sich ein Haus, Stuttgart 1977
- Kasper Lari – serio en kvin volumoj ĉe Loewes-eldonejo/Bayreuth kaj Schneider-eldonejo/Stuttgart (1976-82)
- Kasper Laris neue Kleider, Loewes-Verlag, Bayreuth 1976
- Kasper Laris in der Klemme, Loewes-Verlag, Bayreuth 1976
- Kasper Laris Abenteuer – Die Zaubertaube, Franz-Schneider-Verlag 1975
- Kasper Laris Abenteuer – Die Räuberbande, Franz-Schneider-Verlag 1980
- Kasper Laris Abenteuer – Das Spukschloss, Franz-Schneider-Verlag 1981
- Wenn der Hahn nicht kräht – bildlibro kun Amrei Fechner, A. Betz 1979
- Froki und der Schatz der Erde – porjunulara romano, Thienemann-Verlag 1979
- Warum – Kleine Geschichten von großen Dingen, dtv-originaleldono 1980
- Shaofangs Reise – Reisebericht, dtv-originaleldono 1981
- Federleicht – Gedichte, SKV-Edition, 1982
- Caroline – historia aventurserio en kvin volumoj, Franz-Schneider-Verlag, ekde 1982
- Die Versunkene Zeit – biografio, DVA 1983 (+TB)
- Ägypten, das Geschenk des Nils – vojaĝlibro, Hallwag 1984
- Der Schattenbruder – porjunulara romano, Ueberreuter 1985 (+poŝlibro); propositis por la germania literaturpremio pri porjunularaĵoj en 1985
- China. Eine Reise von Peking bis Kanton – Reisebericht, Prestel, 1985
- Der Ritter – Jugendroman, Ueberreuter, 1988 (+ poŝlibro)
- Der Morgenstern – Trilogie, Ueberreuter, ab 1990 (+ poŝlibro)
- Die weite Fahrt
- Die Insel der Ritter
- Ein Perlenmantel (porjunularlibro de la monato marto 1993)
- La Primavera – Roman, Edition Q, 1991 (+TB 'Der Kronenkranich' Herbst 99)
- Anna zu Pferde – porjunula romano, Franz-Schneider-Verlag, 1992 (+TB)
- Die behütete Zeit – biografio, DVA, 1993
- Hazard der Spielmann – Historischer Roman, Salzer, 1995 (+TB)
- Der Auserwählte. Animurs Geschichte – porfunula roano, Gabriel, 1995 (+TB)
- Die verwandelte Zeit – biografio, Wohlfarth, 1996
- Im weiten Land der alten Zeit – Vom Urknall bis Galilei, C. Bertelsmann, 1997
- Im weiten Land der neuen Zeit – Von Galilei bis heute, C. Bertelsmann, 1998 (porjunula libro de la monato decembro 1998)
- Im weiten Land der Zeit (nove)
- Welt im Werden
- Welt des Glaubens
- Welt im Aufbruch
- Zu neuen Welten
- sonlibro kun Peter Fricke 2007/HR
- Der kleine Kreis – bildlibro kun Ivan Gantschev, Patmos, 1998
- Lord Schmetterhemd – Spuk im wilden Westen, kompleta eldono, Thienemann-Verlag 2000, ISBN 3-522-17415-1
- Kerlchens wundersame Reise, Thienemann-Verlag 2001 ISBN 3-522-17366-X
- Ich bin ein Vogel aus Samarkand – poemoj, Verlag St. Michaelsbund
- Ein Klecks ging mal spazieren – poemoj, Verlag St. Michaelsbund
- Vorfrühling, romano, List 2006
- 1000 Stiefel – muzika fabelo kun Franz-David Baumann kaj Doris Eisenburger
- Das große Geschichtenbuch, kun Doris Eisenburger 2009
- Antworten aus der Zukunft. Angelika-Lenz-Verlag,
- Gott oder Nichtgott, das ist hier die Frage – Reflexionen, Angelika-Lenz-Verlag
- Besen, Besen, seid's gewesen. Eine Vorgeschichte der Aufklärung, Angelika-Lenz-Verlag 2010
- Die Tage mit Jantien. Die Geschichte einer Liebe – Roman, Thiele-Verlag 2010
- Die Froki-Saga, Neufassung von Froki und der Schatz der Erde, Angelika-Lenz-Verlag 2010
- Im Wandel der Zeit – wie ich wurde, was ich bin. Biografio, Thienemann Verlag, 2011
- Ich und du und Müllers Kuh, Geschichten und Gedichte, Boje-Verlag, 2011
- Das silberne Einhorn – Eine Geschichte vom Wünschen, Thiele-Verlag, 2011, ISBN 978-3-85179-156-3
- Mein Herz beginnt zu schweben – Gedichte, Thiele-Verlag, 2013, ISBN 978-3-85179-243-0
Elsendoj radiaj kaj vojaĝrakontoj ĉe BR, televidaĵoj kune kun Augsburger Puppenkiste, radidramoj por infanoj kaj malinfanoj, teatraĵoj - ankaŭ por infanoj, el kiuj jen:
- „Die Nacht der leuchtenden Pantoffeln“, Linz 1976
- „Les Chants d’Avignon“, (Aufführung vor dem Papstpalast in Avignon 1988); Chorwerk mit Musik von Holger Jung in Penzberg 2006
- Musical „Die Brücke der Zukunft“ von Hans-Georg Wolos nach „Froki und der Schatz der Erde“, (Uraufführung in Neumünster Oktober 1995)
- „Ich will keine Lady sein“, Musical mit Hans Posegga und Holger Jung, Uraufführung Johannesburg, Deutsche Erstaufführung Penzberg 2002
- Urmel, Zeichentrickserie in der ARD 1996/97
- Urmel aus dem Eis, animierter Kinofilm von Reinhard Klooss, 2006
- Urmel voll in Fahrt, animierter Kinofilm von Reinhard Klooss, 2008
Multaj videobendoj kaj kasetoj kun tradukoj en la lingvoj ĉina, dana, angla, estona, finna, franca, nederlanda, itala, japona, katalana, korea, pola, rusa, sveda.
Kiel eldonisto de sonlibroj
- Traumspiel um Papa Luna – sonlibro, BR 1979, HR 2001, kun Dieter Borsche
- Federleicht und Windkinder, Gedichte und Geschichten, CD-Patmos 1998
- Urmel aus dem Eis, 5 sonlibroj, Patmos ekde 2002
- Eine Schultüte voller Geschichten. DAV, Berlin, 2010, ISBN 978-3-89813-957-1
Membiografioj
Referencoj
Eksteraj ligiloj
|
|
