Ο Οίκος των Ασέν ή Ασάν, βουλγ. Асен, ήταν δυναστικός Οίκος που μέλη του έγιναν βασιλείς της Βουλγαρίας το διάστημα 1187-1256.

Οι Βούλγαροι πέρασαν τον Δούναβη και εγκαταστάθηκαν στα εδάφη της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας το 681. Κυβερνήθηκαν από τους Οίκους των Ντούλο (681-991) και Κομητοπούλων (997-1018). Το 1018 ο Βασίλειος Β΄ των Μακεδόνων νίκησε κατά κράτος τον Ιβάν Βλαδισλάβ ηγεμόνα (χαν) των Βουλγάρων στη μάχη του Δυρραχίου, υπέταξε τους Βουλγάρους στη Ρωμαϊκή κυριαρχία και ονομάστηκε Βουλγαροκτόνος. Για τα επόμενα 167 έτη οι Bούλγαροι δεν ενόχλησαν το Ρωμαϊκό κράτος, αλλά το 1185 οι Βλάχοι^[1][2][3][4] αδελφοί Πέτρος, Ιβάν Ασέν και Ιωάννης ζήτησαν από τον Ισαάκιο Β΄ Άγγελο να τους παραχωρήσει επικράτεια. Ο Αυτοκράτορας τους απέπεμψε και αυτοί, εκμεταλλευόμενοι τη δυσαρέσκεια των Βουλγάρων για τους φόρους που πλήρωναν, εξεγέρθηκαν και ίδρυσαν το Βλαχο-Βουλγαρικό ή Β΄ Βουλγαρικό κράτος με ηγεμόνες τους αδελφούς Πέτρο Β΄, Ιβάν Α΄ και Καλο-Ιωάννη διαδοχικά και μετά τους απογόνους του Ιβάν Α΄.

Υπάρχει επίσης η άποψη ότι οι τρεις αδελφοί είναι Βουλγαρικής^[5] ή Κουμανικής (Τουρκικής)^[6][7][8][9] καταγωγής· το όνομα Ασέν αναφέρεται πρώτη φορά σε έγραφο της μονής Μεγίστης Λαύρας^[10]. Είναι μικρό όνομα και μάλλον προέρχεται από το esen, που στη γλώσσα των Κουμάνων Τούρκων σημαίνει ασφαλής, υγειής. Τη δυναστεία τους ακολούθησαν οι δυναστείες των Μίτσο, Τιχ, Τέρτερ, Σισμάν και Στρασιμίρ, που τα μέλη τους ήταν απόγονοι εκ θηλυγονίας των Ασέν· για να εδραιώνουν τη θέση τους, έφεραν το επώνυμο Ασέν.

Οι Ασέν συνέδεσαν το όνομά τους με την αναβίωση του Βουλγαρικού κράτους. Μερικοί από αυτούς αποκαλούσαν τον εαυτό τους αυτοκράτορα (καίσαρα, tsar) της Βουλγαρίας. Απόγονοι (εκ θηλυγονίας) του Οίκου των Ασέν ανέλαβαν υπηρεσίες στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία τον 13ο και 14ο αι. και έλαβαν τίτλους όπως δεσπότης, σεβαστοκράτωρ, πανυπερσέβαστος, μέγας δουξ ή μέγας πριμικήριος^[11]. Με το όνομα Ασάνης (θηλ. Ασανίνα) εμφανίζονται στις πηγές να ήρθαν σε επιγαμίες με τους Οίκους των Καντακουζηνών, Δουκών, Τορνικίων, Ραούλ, κά. Από την Κωνσταντινούπολη εξαπλώθηκαν στη Φραγκοκρατούμενη Ελλάδα, στα πριγκιπάτα της Μολδαβίας, της Θεοδωρούς (Κριμαία) και στα βασίλεια της Νάπολης και της Αραγωνίας^[11]. Των εξελληνισμένων Ασάνηδων απόγονοι υπάρχουν στη σύγχρονη Ελλάδα.

• Božilov, Ivan (1985). Familijata na Asenevci (1186–1460) (στα Βουλγαρικά). Sofia: Bulgarian Academy of Sciences. OCLC 14378091. 
• Vasary, Istvan (2005) "Cumans and Tatars", Cambridge University Press: pp. 34–42
• Stephenson, Paul (2000) "Byzantium's Balkan Frontier — A Political Study of the Northern Balkans, 900–1204" pp. 289–300
• History of the Byzantine Empire, A. A. Vasiliev 1935
• Djuvara, Neagu (2008). O scurta istorie a romanilor povestita celor tineri. Humanitas. ISBN 978-973-50-2591-5. 
• Stelian Brezeanu, Istoria Imperiului Bizantin, Bucuresti, MERONIA, 2007
• Boldur, Alexandru (1990). Istoria Basarabiei (στα Ρουμανικά). Bucuresti: Editura Frunza. 
• Wolff, Robert Lee (Απριλίου 1949). The Second Bulgarian Empire. Its Origin and History to 1204. Speculum. 24. The University of Chicago Press. σελίδες 167–199. 
• (Αγγλικά) Fine, John Van Antwerp (1994) [1987]. The Late Medieval Balkans: A Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest. Ανν Άρμπορ, Μίσιγκαν: University of Michigan Press. ISBN 0-472-08260-4.