Πολύβρυσο Σερρών

Συντεταγμένες: 41°14′48.70″N 23°26′24.29″E / 41.2468611°N 23.4400806°E / 41.2468611; 23.4400806

Πολύβρυσο
Πολύβρυσο is located in Greece
Πολύβρυσο
Πολύβρυσο
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΚεντρικής Μακεδονίας
Περιφερειακή ΕνότηταΣερρών
ΔήμοςΣιντικής
Δημοτική ΕνότηταΣιδηροκάστρου
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμαΜακεδονίας
ΝομόςΣερρών
Υψόμετρο430 μέτρα
Πληθυσμός
Πραγματικός177
Έτος απογραφής1940
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασίαΜαχμουτλή
Μαχμουτζή
δεδομένα

Το Πολύβρυσο, έως το 1927 γνωστό ως Μαχμουτλή ή Μαχμουτζή[1], είναι εγκαταλελειμμένος οικισμός στον σημερινό Δήμο Σιντικής της Περιφερειακής Ενότητας Σερρών της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας. Βρίσκεται σε υψόμετρο 430 μέτρων, στους δυτικούς πρόποδες των όρων Βροντούς, σε απόσταση 4 χλμ. ανατολικά από το Σιδηρόκαστρο Σερρών.[2][3]

Ιστορία

Οθωμανική περίοδος

Κατά την περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ανήκε διοικητικά στον Καζά του Ντεμίρ Ισάρ του Σαντζακίου των Σερρών του Βιλαετίου της Θεσσαλονίκης.

Στη στατιστική μελέτη «Μακεδονία, Εθνογραφία και Στατιστική» του Βούλγαρου Βασίλ Κάντσωφ, εκτιμάται ότι το 1900 ο οικισμός είχε 450 Τούρκους κατοίκους.[4] Στην «Εθνολογική Στατιστική των Βιλαετίων Θεσσαλονίκης και Μοναστηρίου» του Αθανάσιου Χαλκιόπουλου που εκδόθηκε το 1910 στην Αθήνα, ο οικισμός αναφέρεται ως μουσουλμανικός.[5] Σε υπολογισμούς που εξέδωσε, το έτος 1919, η Επιτελική Υπηρεσία του Ελληνικού Στρατού, προ του 1912 αναφέρονται 400 μουσουλμάνοι κάτοικοι.[6]

Σύγχρονη ιστορία

Μετά το τέλος των Βαλκανικών Πολέμων, ο οικισμός περιήλθε στην ελληνική επικράτεια και το 1920 προσαρτήθηκε στην κοινότητα Σιδηροκάστρου.[7] Το 1927 μετονομάστηκε σε Πολύβρυσο.[8]

Σύμφωνα με στοιχεία της Επιτροπής Αποκαταστάσεως Προσφύγων, τη δεκαετία του 1920 εγκαταστάθηκαν στο Πολύβρυσο τουλάχιστον 40 οικογένειες προσφύγων.[9] Στην ελληνική απογραφή του 1928 καταγράφονται 119 κάτοικοι.[10]

Ο οικισμός εγκαταλείφθηκε μετά τον Εμφύλιο Πόλεμο[11] και καταργήθηκε τυπικά το 1951, όταν έπαψε να καταγράφεται στις ελληνικές απογραφές.[7] Κάτοψη του οικισμού είναι ορατή σε αεροφωτογραφίες της περιόδου 1945-1960.[12]

Σήμερα, στην τοποθεσία του εγκαταλελειμμένου οικισμού, διατηρούνται η εκκλησία, καθώς και κάποιες μεταλλικές τοξωτές κατασκευές τύπου "Τολ", που είχε κατασκευάσει το ελληνικό κράτος τη δεκαετία του 1920 για την πρόχειρη στέγαση των προσφύγων. Στον γύρω χώρο, υπάρχουν σταβλικές εγκαταστάσεις, λίγα πρόχειρα καταλύματα και ένα δασικό περίπτερο.

Στο Πολύβρυσο έχουν κατασκευαστεί δύο λιμνοδεξαμενές, οι οποίες εξυπηρετούν τις ανάγκες ύδρευσης της κωμόπολης Σιδηροκάστρου. Η περιοχή αποτελεί, επίσης, δημοφιλή περιπατητική διαδρομή.

Πληθυσμός

Απογραφή Κάτοικοι Αναφ.
Άνδρες Γυναίκες Σύνολο
1913 170 171 341 [13]
1915 0 0 0 [6]
1920 δεν αναφέρεται [14]
1928 54 65 119 [10]
1940 86 91 177 [15]

Χάρτης

Χάρτης

Παραπομπές

  1. ↑ Φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ) 88Α΄/11-4-1914. Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 428. 
  2. ↑ «Gov.gr - Θέαση». gov.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Απριλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2023. 
  3. ↑ Φύλλο Σέρραι - Επιτελικός Χάρτης της Ελλάδος (Κλίμακα 1:100 000). Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού, Ψηφιακή Βιβλιοθήκη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (United Nations Library & Archives). 1931. Ανακτήθηκε στις 27 Δεκεμβρίου 2023. Ερείπ. Άρκ μαχαλέ 
  4. ↑ Κάντσωφ, Βασίλ (1900). Македония. Етнография и статистика. Σόφια: Βουλγαρική Ακαδημία Επιστημών. 76. Махмудли 
  5. ↑ Χαλκιόπουλος, Αθανάσιος (1910). Εθνολογική Στατιστική των Βιλαετίων Θεσσαλονίκης και Μοναστηρίου. Αθήνα: Τυπογραφείου "Νομικής". σελ. 55. 
  6. ↑ 6,0 6,1 Στατιστικοί πίνακες του πληθυσμού κατ' εθνικότητας των νομών Σερρών και Δράμας. Αθήνα: Επιτελική Υπηρεσία του Ελληνικού Στρατού. 1919. σελ. 9. 30. Μαχμουτλή 
  7. ↑ 7,0 7,1 «Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών - Μαχμουτλή (Σερρών)». Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης (ΕΕΤΑΑ). Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2023. 
  8. ↑ Φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ) 7Α΄/14-1-1927. Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 46. 
  9. ↑ Ονομαστικόν Ευρετήριον Αγροτών Προσφύγων - Τόμος 1ος. Αθήνα: Επιτροπή Αποκαταστάσεως Προσφύγων. 1928. σελ. XXΧΙ. Αύξων αριθ. υπεύθ. δηλώσεων 113141 - 113180: Πολύβρυσο (πρ. Μαχμουτλή) 
  10. ↑ 10,0 10,1 Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας - Διεύθυνση Στατιστικής (1935). Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 15-16 Μαΐου 1928 - Πραγματικός πληθυσμός (PDF). Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 322. 
  11. ↑ «Αρχείο ADM026.04 - Αρχείο 4ου Γραφείου Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Σερρών». Εθνικό Ευρετήριο Αρχείων. Γενικά Αρχεία του Κράτους. Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2023. 
  12. ↑ «Gov.gr - Θέαση (υπόβαθρο 1945-1960)». gov.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Απριλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2023. 
  13. ↑ Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας - Διεύθυνση Στατιστικής (1915). Απαρίθμησις των Κατοίκων των Νέων Επαρχιών της Ελλάδος του Έτους 1913 (PDF). Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 48. 
  14. ↑ Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας - Διεύθυνση Στατιστικής (1921). Πληθυσμός του Βασιλείου της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 19 Δεκεμβρίου 1920 - Πραγματικός πληθυσμός (PDF). Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 282. 
  15. ↑ Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας - Γενική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος (1950). Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 16 Οκτωβρίου 1940 - Πραγματικός πληθυσμός (PDF). Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 353.