Το χωριό Πεντάβρυσο ή Πεντάβρυσος Καστοριάς βρίσκεται σε απόσταση 16 χιλιομέτρων και ΝΔ από την πόλη της Καστοριάς, σε υψόμετρο 790 μέτρων και έχει πληθυσμό 599 κατοίκους (με βάση την απογραφή πληθυσμού του 2011).[1]
Ιστορικά στοιχεία
Από την ανεύρεση διαφόρων αρχαιοτήτων μαρτυρείται η ύπαρξη ρωμαϊκού οικισμού στο ισοπεδωμένο σήμερα ύψωμα «Άγιος Σπυρίδωνας», σε απόσταση ενός μόνο χιλιομέτρου από το σημερινό χωριό[2]. Στην Πεντάβρυσο, το καλοκαίρι του 1999, ανακαλύφθηκε από αρχαιολόγους το αρχαιότερο επιτύμβιο ανάγλυφο της Άνω Μακεδονίας και ένα από τα καλύτερα κλασικά έργα (με γυναικεία μορφή) που έχουν ποτέ ανακαλυφθεί σ` ολόκληρη τη μακεδονική επικράτεια.[3] Η παλιά ονομασία του είναι Ζελεγκόσδη και έτσι αναφέρεται το 1918 στο ΦΕΚ 259Α - 29/12/1918 να ορίζεται έδρα της ομώνυμης κοινότητας που τότε ανήκε στο νομό Φλωρίνης. Το 1928 με το ΦΕΚ 156Α - 08/08/1928 μετονομάστηκε σε Πεντάβρυσο.[4]
Ειδική αναφορά
Ο Σύλλογος Φίλων Περιβάλλοντος του χωριού διοργανώνει κάθε Ιούλιο εκδηλώσεις στο βουνό Προφήτης Ηλίας. Από αθλητική άποψη δραστηριοποιείται η τοπική ποδοσφαιρική ομάδα, που αγωνίζεται στην Α΄ ερασιτεχνική κατηγορία του πρωταθλήματος της Ε.Π.Σ. Καστοριάς. Το μεγαλύτερο όμως γεγονός στο χωριό είναι οι πολιτιστικές δραστηριότητες του Δεκαπενταύγουστου με έμφαση στις ποντιακές παραδόσεις. Τις δραστηριότητες αυτές διοργανώνει κάθε χρόνο ο Πολιτιστικός Σύλλογος «ο Πόντος» με αποκορύφωμα το διήμερο (συνήθως) γλέντι προσελκύοντας κόσμο από την Ελλάδα και το εξωτερικό που ξεπερνάει τις 5 με 6 χιλιάδες σε αριθμό[5].
Τ.Κ. Πενταβρύσου
Η Τοπική Κοινότητα Πενταβρύσου αριθμούσε 618 κατοίκους το 2011.[1] Συναποτελείται από: