Το Πολυκέρασο είναι χωριό του νομού Καστοριάς. Ανήκει στο Δήμο Καστοριάς, στην περιοχή Πόπολη, και είναι χτισμένο σε υψόμετρο 1.220 μ. στο Βίτσι. Παλαιότερα ονομαζόταν "Τσερέσνιτσα". Αποτέλεσε κοινότητα μαζί με τους οικισμούς Πολυκάρπη και Φωτεινή το (1918)[1] και ομώνυμη κοινότητα το 1926.[2]
Γενικά
Βρίσκεται στον οδικό άξονα Φλώρινας Καστοριάς μέσω Βιτσίου, και κατηφορίζοντας για Καστοριά, αμέσως μετά το χιονοδρομικό κέντρο του Βιτσίου, ασφάλτινος δρόμος οδηγεί στο όμορφο και ήσυχο Πολυκέρασο.
Το 2006 κηρύχθηκε ιστορικός τόπος (διατηρητέος οικισμός) από το Υπουργείο Πολιτισμού«λόγω της αρχιτεκτονικής, λαογραφικής και εν γένει ιστορικής σημασίας του».[3] Ο Πολυκέρασος βρίσκεται στον οδικό άξονα Φλώρινας Καστοριάς μέσω Βιτσίου, απέχει τρία χιλιόμετρα από το χιονοδρομικό κέντρο Βιτσίου και 13 χλμ. από το Νυμφαίο.
Το χωριό έχει πλέον 12 μόνιμους κατοίκους. Είναι χτισμένο σε ένα πλάτωμα (οροπέδιο) ανάμεσα από δυο μικρούς κατάφυτους λόφους, με λιβάδια να το πλαισιώνουν, και λίγο πιο πέρα το πλούσιο δάσος με τις οξιές που απλώνει σε όλο σχεδόν το βουνό, έχει εύφορο έδαφος και παρθένα φύση. Το κλίμα είναι εξαιρετικό χειμώνα καλοκαίρι, και ιδίως τις ζεστές ημέρες είναι μια πραγματική ανάσα δροσιάς μια και η θερμοκρασία δύσκολα ανεβαίνει πάνω από τους 30 βαθμούς.
Νοτιοανατολικά του χωριού βρίσκεται η Μονή Αγίων Αναργύρων, της οποίας το 1822 εκτελέστηκε ο ηγούμενος Γρηγόριος από τους Οθωμανούς, μετά από προδοσία, ως πρωτεργάτης του ξεσηκωμού της περιοχής κατά την Ελληνική Επανάσταση του 1821[10].
Τα περισσότερα σπίτια του χωριού χτίστηκαν στις αρχές του 20ου αιώνα και μέχρι τον Εμφύλιο Πόλεμο το 1949 που εγκαταλείφθηκε από πολλούς, ήταν ένα από τα πιο ζωντανά χωριά του Βιτσίου.
Η εκκλησία του χωριού, ο Αη Νικόλας, χτισμένη το 1844 πανηγυρίζει στις 20 Μαΐου (ο Αη Νικόλας των βουνών). Ο χωματόδρομος που περνά πίσω από την εκκλησία αποτελεί έναν σύντομο τρόπο πρόσβασης (3 περίπου χιλιόμετρα) στο μοναστήρι των Αγίων Αναργύρων.
Από το 2001 με πρωτοβουλία του συλλόγου του χωριού και συνδρομή του Δήμου Βιτσίου, και μετά από 35 σχεδόν χρόνια από το τελευταίο πανηγύρι του χωριού, καθιερώθηκε η «Γιορτή της Πατάτας» το καλοκαιρινό πανηγύρι, που λαμβάνει χώρα συνήθως μέσα στον Ιούλιο, στον αυλόγυρο της εκκλησίας και στην πλακόστρωτη πλατεία του χωριού, και το οποίο συγκεντρώνει πλήθος επισκεπτών τόσο από τα γύρω χωριά, από την πόλη της Καστοριάς αλλά και επισκέπτες από όλη σχεδόν την Ελλάδα και τον κόσμο.
Μέσα στο καλοκαίρι του 2008 ξεκίνησε η πλακόστρωση όλων των δρόμων του χωριού, καθώς και η ανάπλαση της πλατείας.
Το Πολυκέρασο μαζί με άλλα χωριά του Βιτσίου και του νομού Καστοριάς, επέλεξε και ο Παντελής Βούλγαρης για να κάνει τα γυρίσματα της νέας του κινηματογραφικής ταινίας Ψυχή Βαθιά τα οποία έγιναν μέσα στον Νοέμβριο του 2008.
Φωτογραφίες από το Πολυκέρασο
Σπίτια του χωριού
Σπίτια του χωριού
Σπίτια στο χωριό
Το σπίτι που φιλμογραφείται στην ταινία του Παντελή Βούλγαρη «Ψυχή βαθειά»
Τα λιβάδια γύρω από το χωριό
Εικόνες του χωριού
Εικόνες του χωριού
Χειμώνας στο χωριό
Ο ναός του Αγίου Νικολάου
Ο ναός του Αγίου Νικολάου
Ναός Αγίου Νικολάου - Ανακαινισμένη πλατεία, Πολυκέρασο Βιτσίου
Το ξυλόγλυπτο χειροποίητο τέμπλο του Αγίου Νικολάου
Ναός Αγίου Νικολάου, λεπτομέρεια από το ξυλόγλυπτο τέμπλο του ναού
Ναός Αγίου Νικολάου, λεπτομέρεια από το ξυλόγλυπτο τέμπλο του ναού
Ναός Αγίου Νικολάου, λεπτομέρεια από το ξυλόγλυπτο τέμπλο του ναού