Πανεπιστήμιο της Βασιλείας

Πανεπιστήμιο της Βασιλείας
Universität Basel
Τύποςδημόσιο
Ίδρυση1460
ΣυνεργασίαΔίκτυο της Ουτρέχτης
Προϋπολογισμός768 εκατομμύρια CHF
Ακαδημαϊκό προσωπικό4.700
Φοιτητές13.139
ΤοποθεσίαΒασιλεία (Ελβετία)
Ιστότοποςwww.unibas.ch/en.html

Το Πανεπιστήμιο της Βασιλείας (λατινικά Universitas Basiliensis, γερμαν. Universität Basel) είναι πανεπιστήμιο στην πόλη Βασιλεία της Ελβετίας. Ιδρύθηκε το 1460, γεγονός που το καθιστά το παλαιότερο πανεπιστήμιο της Ελβετίας και ένα από τα παλαιότερα πανεπιστήμια του κόσμου που λειτουργούν συνεχώς από την ίδρυσή τους μέχρι σήμερα. Συγκαταλέγεται παραδοσιακά ανάμεσα στα κορυφαία ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας.[1]

Η βιβλιοθήκη του είναι η μεγαλύτερη και μία από τις σημαντικότερες βιβλιοθήκες όλης της Ελβετίας, με περισσότερα από τρία εκατομμύρια βιβλία και χειρόγραφα. Εκτός από τις συνηθισμένες σχολές, το ίδρυμα διδάσκει αρκετά διεπιστημονικά θέματα και έχει αντίστοιχα ινστιτούτα, από τα οποία ξεχωρίζει το «Biozentrum» για τις βιοϊατρικές έρευνες και το Ινστιτούτο Ευρωπαϊκών Παγκόσμιων Μελετών. Το 2020 το Πανεπιστήμιο είχε 13.139 φοιτητές και φοιτήτριες, και 378 καθηγητές και καθηγήτριες α΄ βαθμίδας. Το ποσοστό του φοιτητικού σώματος που ήταν υπήκοοι άλλων κρατών αντιστοιχούσε στο 27% του συνόλου.[2]

Στην άνω των 5 αιώνων ιστορία του, το Πανεπιστήμιο έχει φιλοξενήσει σημαδιακές προσωπικότητες του ευρωπαϊκού πολιτισμού, όπως o Έρασμος, ο Παράκελσος, ο Ντάνιελ Μπερνούλι, ο Λέοναρντ Όιλερ, ο Γιάκομπ Μπούρκχαρτ, ο Φρίντριχ Νίτσε, ο Ταντέους Ράιχσταϊν, ο Καρλ Γιάσπερς, ο Καρλ Γιουνγκ και ο Καρλ Μπαρτ. Δέκα βραβευθέντες με το Βραβείο Νόμπελ σπούδασαν ή δίδαξαν στο ίδρυμα, όπως και δύο Πρόεδροι της Ελβετικής Συνομοσπονδίας.

Ιστορία

Η τελετή των εγκαινίων του Πανεπιστημίου της Βασιλείας το 1460
Το παλαιό κεντρικό κτήριο του Πανεπιστημίου της Βασιλείας, στην όχθη του Ρήνου

Το Πανεπιστήμιο της Βασιλείας ιδρύθηκε σε σύνδεση με την εκκλησιαστική Σύνοδο της Βασιλείας-Φλωρεντίας.[3] Τα χρόνια που ο συμμετέχων σε αυτή ρωμαιοκαθολικός κλήρος διέμενε στη Βασιλεία, ιδρύθηκε ένα προσωρινό πανεπιστήμιο, που λειτούργησε από το 1432 μέχρι το 1448.[3] Μετά την αναχώρηση των συμμετασχόντων στη Σύνοδο, όσοι είχαν διδάξει στο προσωρινό αυτό ίδρυμα, έκαναν έκκληση για την ίδρυση ενός μόνιμου πανεπιστημίου στην πόλη.[3] Η ιδρυτική πράξη αυτού υπογράφηκε με τη μορφή μιας παπικής βούλας από τον Πάπα Πίο Β΄ στις 12 Νοεμβρίου 1459 στη Μάντοβα και η επίσημη τελετή των εγκαινίων του νέου Πανεπιστημίου έλαβε χώρα στις 4 Απριλίου 1460, ημέρα εορτασμού του Αγίου Αμβροσίου, στον τότε Καθεδρικό Ναό της Βασιλείας.[4] Αρχικώς το πανεπιστήμιο ιδρύθηκε με τις 4 παραδοσιακές Σχολές: φιλοσοφική, ιατρική, θεολογική και νομική. Καθώς πολλοί λόγιοι επισκέπτονταν και κάποιοι παρέμεναν στην πόλη, η Βασιλεία έγινε κέντρο της πρώιμης τυπογραφίας και του κινήματος του ουμανισμού.

Τον 18ο αιώνα ωστόσο, καθώς το εμπόριο άρχισε να ευδοκιμεί στην πόλη, το Πανεπιστήμιο της Βασιλείας, που είχε υπάρξει ένα από τα κέντρα μαθήσεως στην Ευρώπη της Αναγεννήσεως, απώλεσε τη σημασία του. Ο αριθμός των φοιτητών, που ήταν πάνω από 1.000 περί το έτος 1600, έπεσε σε μόλις 60 το 1785, ενώ οι καθηγητές ήταν μόλις 18.[5]

Το 1833 το Καντόνι της Βασιλείας χωρίσθηκε στα δύο και η Ομοσπονδιακή Βουλή απαίτησε η περιουσία του, ακόμα και τα βιβλία στη βιβλιοθήκη του πανεπιστημίου, να μοιρασθούν και τα δύο τρίτα να παραχωρηθούν στο νέο «ημι-καντόνιο» Basel-Landschaft. Η πόλη αναγκάσθηκε να πληρώσει για να ανακτήσει το μερίδιο αυτό, οπότε το Πανεπιστήμιο έγινε πλέον τόσο φτωχό, ώστε μείωσε ακόμα περισσότερο τα προσφερόμενα μαθήματα. Οι φοιτητές αναμενόταν να συνεχίσουν τις σπουδές τους μετά από δυο-τρία χρόνια σε κάποιο γερμανικό πανεπιστήμιο.[5]

Ο αριθμός των φοιτητών ανήλθε και πάλι απότομα μετά την κατάργηση του μεσαιωνικού προγράμματος από το Πανεπιστήμιο (και της λατινικής ως της επίσημης γλώσσας το 1822) και την προσθήκη και άλλων σχολών, ιδίως στις ανθρωπιστικές και τις φυσικές επιστήμες.[6] Το Πανεπιστήμιο ίδρυσε επισήμως τη Σχολή Φυσικών Επιστημών μόλις το 1937, τη Σχολή Οικονομικών και Επιχειρήσεων το 1996 και τη Σχολή Ψυχολογίας το 2003.[6] Κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα ο αριθμός των φοιτούντων αυξήθηκε από περίπου χίλιους το 1918 σε 8.000 το 1994.[7] Η πρώτη γυναίκα που έγινε δεκτή για φοίτηση στο Πανεπιστήμιο της Βασιλείας, η Emilie Frey[8], άρχισε τις σπουδές της στην ιατρική το 1890.

Μετά την άνοδο των ναζιστών στην εξουσία στη Γερμανία το 1933, πολυάριθμοι ξακουστοί Γερμανοί καθηγητές μετανάστευσαν στη Βασιλεία και βρήκαν απασχόληση στο εκεί πανεπιστήμιο. Εξάλλου επέστρεψαν στην πόλη από τη Γερμανία αρκετοί Ελβετοί πανεπιστημιακοί, όπως ο καθηγητής της Νομικής Άρτουρ Μπάουμγκάρτεν (1933), οι θεολόγοι Καρλ Μπαρτ (1935) και Φριτς Λημπ (1937) και, μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ο φιλόσοφος Καρλ Γιάσπερς από το Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης (1948) και ο χειρουργός Ρούντολφ Νίσεν (1952).[9]

Την 1η Ιανουαρίου 1996 το Πανεπιστήμιο της Βασιλείας έγινε ανεξάρτητο από την κυβέρνηση του Καντονίου, καθιστάμενο αυτοδιοίκητο.[10]

Δομή και οργάνωση

Διοίκηση και λειτουργία

Από την ημέρα που έγινε αυτοδιοίκητο το 1996 με βάση τον νόμο περί πανεπιστημίων του 1995 «το Πανεπιστήμιο της Βασιλείας είναι ίδρυμα ΝΠΔΔ με δική του νομική προσωπικότητα και το δικαίωμα στην αυτοδιοίκηση».[11] Το Πανεπιστήμιο διοικείται με εξουσιοδότηση Leistungsauftrag εκ μέρους των δύο καντονίων από το «Πανεπιστημιακό Συμβούλιο» (Universitätsrat), ως το ανώτατο σώμα λήψεως αποφάσεων του ιδρύματος.[12] Το Συμβούλιο αποτελείται από 11 μέλη με δικαίωμα ψήφου και τρία χωρίς δικαίωμα ψήφου. Κάτω από το Πανεπιστημιακό Συμβούλιο βρίσκονται η Σύγκλητος (Regenz) και η Προεδρική Επιτροπή. Η Σύγκλητος αποτελείται από 80 μέλη, που περιλαμβάνουν τα παλαιότερα μέλη της Προεδρικής Επιτροπής, τους κοσμήτορες των Σχολών, καθηγητές, λέκτορες, ερευνητές, εκπρόσωποι του φοιτητικού σώματος, διοικητικοί και τεχνικοί υπάλληλοι. Το Γραφείο του/της Προέδρου είναι επιφορτισμένο με το «μάνατζμεντ» του Πανεπιστημίου και περιλαμβάνει τη Γενική Γραμματεία, ένα «διοικητικό διευθυντήριο», το Γραφείο Επικοινωνίας και Μάρκετινγκ, καθώς και δύο αντιπροέδρους, έναν για την έρευνα και έναν για την εκπαίδευση.[13]

Σχολές και τμήματα

  • Το Ινστιτούτο Μουσικολογίας
    Το Ινστιτούτο Μουσικολογίας
  • Το «Biozentrum» και το Τμήμα Φαρμακευτικών Επιστημών
    Το «Biozentrum» και το Τμήμα Φαρμακευτικών Επιστημών
  • Η Νομική Σχολή
    Η Νομική Σχολή
  • Το «Bernoullianum», που στεγάζει το Τμήμα Περιβαλλοντικών Επιστημών
    Το «Bernoullianum», που στεγάζει το Τμήμα Περιβαλλοντικών Επιστημών
  • Το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο
    Το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο

Το Πανεπιστήμιο της Βασιλείας έχει σήμερα επτά σχολές, τις εξής (με τα αντίστοιχα τμήματά τους)[14]:

Διεπιστημονικά ινστιτούτα

Συνδεδεμένα ινστιτούτα

Αξιοσημείωτα πρόσωπα

Παρατίθενται μερικοί αξιοσημείωτοι πρώην φοιτητές και καθηγητές του Πανενεπιστημίου της Βασιλείας, με ελληνική αλφαβητική σειρά. Αρκετοί προήλθαν από άλλες χώρες.[24]


Παραπομπές

  1. ↑ Universities, Swiss. «University of Basel». Swiss Universities Handbook – Top Universities in Switzerland. Ανακτήθηκε στις 7 Απριλίου 2018. 
  2. ↑ «Herbstsemester 2020». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Σεπτεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 25 Δεκεμβρίου 2022. 
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 Burghartz, Susanna. «1460-1560: Von der erfolgreichen Gründung zu internationaler Bedeutung». www.unibas.ch (στα Γερμανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Οκτωβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 22 Οκτωβρίου 2022. 
  4. ↑ Wallraff, Martin· Stöcklin-Kaldewey, Sara (2010). Schatzkammern der Universität. Schwabe Verlag. σελ. 16. ISBN 978-3-7965-2674-9. 
  5. ↑ 5,0 5,1 Grossman, Lionel: Basel in the age of Burckhardt, Σικάγο 2000, σελ. 35 και σημ. 20 στη σελ. 118
  6. ↑ 6,0 6,1 Georg Kreis: 550 Years of the University of Basel: Permanence and Change, Βασιλεία 2010, σελ. 26
  7. ↑ Georg Kreis: όπ.π., σελ. 25
  8. ↑ Fellmann. «550 Jahre Universität Basel». www.unigeschichte.unibas.ch. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Απριλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 28 Νοεμβρίου 2017. 
  9. ↑ Kreis, Georg. «Universität Basel». HLS-DHS-DSS.CH (στα Γερμανικά). Ανακτήθηκε στις 10 Φεβρουαρίου 2018. 
  10. ↑ Fellmann. «550 Jahre Universität Basel». www.unigeschichte.unibas.ch. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 28 Νοεμβρίου 2017. 
  11. ↑ Kreis, σελ. 79
  12. ↑ «Aufgaben». www.unibas.ch. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Νοεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 28 Νοεμβρίου 2017. 
  13. ↑ «Rektorat». 
  14. ↑ «Universität Basel | UNIBAS | eduwo.ch». 
  15. ↑ «Theologische Fakultät». Pages.unibas.ch. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Ιουλίου 2008. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2011. 
  16. ↑ «Juristische Fakultät Universität Basel». Ius.unibas.ch. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Οκτωβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2011. 
  17. ↑ «Webseite der Medizinischen Fakultät Basel». Medizin.unibas.ch. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Οκτωβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2011. 
  18. ↑ «Philosophisch-Historische Fakultät». Philhist.unibas.ch. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Οκτωβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2011. 
  19. ↑ «Philosophisch-Naturwissenschaftliche Fakultät». Philnat.unibas.ch. 29 Ιουλίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Σεπτεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2011. 
  20. ↑ «WWZ: Home». Wwz.unibas.ch. 26 Σεπτεμβρίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Σεπτεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2011. 
  21. ↑ «Fakultät für Psychologie». Psycho.unibas.ch. 28 Σεπτεμβρίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Οκτωβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2011. 
  22. ↑ «Europainstitut: Home». europa.unibas.ch. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Οκτωβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 28 Νοεμβρίου 2017. 
  23. ↑ FMI. «FMI – Friedrich Miescher Institute for Biomedical Research». www.fmi.ch. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Ιουλίου 2017. Ανακτήθηκε στις 28 Νοεμβρίου 2017. 
  24. ↑ «Die Universität Basel braucht wieder eine Vision - Prime News». 
  25. ↑ «Paracelsus». 
  26. ↑ «Bernoulli, Jacob». 
  27. ↑ «Euler, Leonhard». 
  28. ↑ «Nietzsche, Friedrich». 
  29. ↑ «Miescher, Friedrich». 
  30. ↑ «Jung, Carl Gustav». 
  31. ↑ «Jaspers, Karl». 
  32. ↑ «Reichstein, Tadeusz». 
  33. ↑ «Arber, Werner». 
  34. ↑ «Christiane Nüsslein-Volhard - Biozentrum». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Μαΐου 2021. Ανακτήθηκε στις 28 Δεκεμβρίου 2022. 

Βιβλιογραφία

  • Bonjour, Edgar: Die Universität Basel von den Anfängen bis zur Gegenwart 1460-1960, εκδ. Helbing und Lichtenhahn, Βασιλεία 1971

Εξωτερικοί σύνδεσμοι