Ορθόδοξη Εκκλησία της Πολωνίας

Ορθόδοξη Εκκλησία της Πολωνίας
Έμβλημα της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Πολωνίας
Ανεξαρτησία13 Νοεμβρίου 1924
ΑναγνώρισηΟικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως
ΠροκαθήμενοςΜητροπολίτης Σάββας
ΈδραΒαρσοβία
ΕπικράτειαΠολωνία
ΓλώσσαΕκκλησιαστική σλαβονική, Πολωνικά
Πιστοί503.996 (2020)[1]
Δικτυακός τόποςwww.orthodox.pl

Η Ορθόδοξη Εκκλησία της Πολωνίας (πολωνικά: Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny), αναφερόμενη συχνά και ως Πολωνική Ορθόδοξη Εκκλησία είναι μία από τις δεκαπέντε αυτοκέφαλες Εκκλησίες που συναποτελούν την Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία[2]. Η Αυτοκεφαλία της ανακηρύχτηκε από το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως στις 13 Νοεμβρίου 1924, αφού η Πολωνία απέκτησε ξανά την ανεξαρτησία της μετά το τέλος του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου.[3] Αποτελεί το δεύτερο μεγαλύτερο χριστιανικό δόγμα στην χώρα.[4].

Με στοιχεία της ίδιας της Εκκλησίας, ο αριθμός των πιστών της το 2020 ανερχόταν σε 503.996[1] και στην απογραφή του 2011, 156.000 πολίτες δήλωσαν μέλη της,[5]

Προκαθήμενος της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Πολωνίας είναι από το 1998 ο Μητροπολίτης Βαρσοβίας και πάσης Πολωνίας Σάββας, ο οποίος προεδρεύει της Ιεράς Συνόδου των Επισκόπων της.

Ιστορικά στοιχεία

Ιστορικά η ίδρυσή της ανάγεται στον 9ο αιώνα, όταν ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως άγιος Φώτιος ο Μέγας (858-877) έστειλε τους αγίους Κύριλλο και Μεθόδιο για να εκχριστιανίσουν τους Σλάβους. Η αποστολή τους στην περιοχή της σημερινής Πολωνίας ολοκληρώθηκε το 880[2].

Κύριλλος και Μεθόδιος, ιεραπόστολοι των Σλάβων

Στα τέλη της δεκαετίας του 1330, ο πρίγκιπας Ντανίλο της Γαλικίας μετέφερε την ορθόδοξη επισκοπή στο Χέουμ. Η επισκοπή αυτή υπαγόταν στην Μητρόπολη Κιέβου, η οποία τότε ήταν μια από τις Μητροπόλεις του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως[6]. Το 1370, υπήρχαν τρεις ορθόδοξες μητροπόλεις: στο Κίεβο, το Nowogródek και το Halych, ενώ οι πόλεις Turów, Chełm, Włodzimierz, Łuck και Przemyśl ήταν έδρες επισκοπών.

Την περίοδο 1386-1572 περίπου ο μισός πληθυσμός της Πολωνίας ήταν Ορθόδοξος[2]. Η κατάσταση άλλαξε όταν τα εδάφη της Ρουθηνίας τέθηκαν υπό την κυριαρχία της Πολωνίας και της Λιθουανίας και αργότερα υπό την Πολωνο-Λιθουανική Κοινοπολιτεία. Παρά τους διάφορους νομικούς περιορισμούς και διωγμούς, η Ορθόδοξη Εκκλησία κατάφερε να διατηρήσει μια σχετική σταθερότητα. Στο δεύτερο μισό του 16ου αιώνα, η μητρόπολη βρισκόταν στο Κίεβο, ενώ οι έδρες των επισκόπων ήταν στο Polotsk, το Smolensk, το Turów, το Chernihiv, το Chełm, το Vladimir, το Lutsk, το Przemyśl και το Lviv.

Η αντιπροσωπεία του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως (Χαλκηδόνος Ιωακείμ, Σάρδεων Γερμανός, αρχιμ. Τιμόθεος Ευαγγελινίδης), ο Μητροπολίτης Βαρσοβίας Διονύσιος και άλλοι κληρικοί και λαϊκοί μετά από ακρόαση με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας της Πολωνίας μπροστά από το παλάτι Belvedere την ημέρα παράδοσης του Τόμου Αυτοκεφαλίας της Εκκλησίας της Πολωνίας (1925).

Ακολούθησαν οι Διαμελισμοί της Πολωνίας και η περίοδος εκρωσισμού των Πολωνών, κατά τη διάρκεια της οποίας η περιοχή υπήχθη εκκλησιαστικώς στο Μινσκ και κατόπιν στην Volhynia[7].

Συνεδρίαση της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Πολωνίας, 1929

Το 1918, έτος ίδρυσης του Πολωνικού Κράτους, στην Πολωνία οι Ορθόδοξοι αριθμούσαν πέντε εκατομμύρια[2]. Η απώλεια εκκλησιαστικού δεσμού, λόγω των διώξεων που υπέστη η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία στη Σοβιετική Ένωση, δημιούργησε κρίση και το 1924 ανέλαβε το Οικουμενικό Πατριαρχείο, ιδρύοντας αρκετές αυτόνομες εκκλησίες σε εδάφη των νέων κρατών που άνηκαν προηγουμένως εν όλω ή εν μέρει στη Ρωσική Αυτοκρατορία: Φινλανδία, χώρες της Βαλτικής και Πολωνία[8].

Κατάλογος προκαθημένων

Προκαθήμενος της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Πολωνίας είναι ο εκάστοτε Μητροπολίτης Βαρσοβίας και πάσης της Πολωνίας, ο οποίος προεδρεύει της Ιεράς Συνόδου.

Όνομα Έτη Σχόλια
Διονύσιος (Νικολάγεβιτς Βαλεντίνσκι) 27 Φεβρουαρίου 1923 – 1948
Τιμόθεος (Ιβάνοβιτς Σρέτερ) 1948 – 1951 τοποτηρητής[9]
Μακάριος (Φεοντόροβιτς Όξιουκ) 8 Ιουλίου 1951 – 2 Μαρτίου 1961 †
Τιμόθεος (Ιβάνοβιτς Σρέτερ) 5 Μαΐου 1961 – 20 Μαΐου 1962 †
Γεώργιος (Βασίλιεβιτς Κορένιστωφ) 1962 – 1965 τοποτηρητής
Στέφανος (Πέτροβιτς Ρούντικ) 26 Μαΐου 1965 – 26 Μαρτίου 1969 †
Γεώργιος (Βασίλιεβιτς Κορένιστωφ) 1969 – 1970 τοποτηρητής
Βασίλειος (Αλεξέγεβιτς Ντοροσκίεβιτς) 24 Ιανουαρίου 1970 – 11 Φεβρουαρίου 1998 †
Σάββας (Χρύτσουνιακ) 12 Μαΐου 1998 – σήμερα

Η Εκκλησία σήμερα

Η Πολωνική Ορθόδοξη Εκκλησία απαρτίζεται από επτά Επισκοπές και 249 ενορίες[1]. Ο κλήρος αποτελείται από οκτώ επισκόπους, περίπου 400 ιερείς και 40 διακόνους. Η Ορθόδοξη Εκκλησία της Πολωνίας έχει έντεκα μοναστήρια, με πάνω από εκατό μοναχούς και μοναχές[2].

Ιερά Σύνοδος

Κύριο διοικητικό όργανο της Εκκλησίας είναι η Ιερά Σύνοδος των Επισκόπων της Αγίας Ορθοδόξου Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Πολωνίας. Πρόεδρος της Ιεράς Συνόδου είναι ο εκάστοτε Μητροπολίτης Βαρσοβίας και πάσης Πολωνίας.

Πρόεδρος Ιεράς Συνόδου
Μητροπολίτης Βαρσοβίας και πάσης Πολωνίας Σάββας
Αρχιεπίσκοποι
Αρχιεπίσκοπος Λιούμπλιν και Χελμ Άβελ
Αρχιεπίσκοπος Μπιελοστόκ και Γκντανσκ Ιάκωβος
Αρχιεπίσκοπος Βρότσλαβ και Στέτσιν Γεώργιος
Αρχιεπίσκοπος Πσέμυσλ και Γκορλίτσε Παΐσιος
Επίσκοποι
Επίσκοπος Λοτζ και Πόζναν Αθανάσιος
Τιτουλάριοι Αρχιεπίσκοποι
Αρχιεπίσκοπος Μπιέλσκ Γρηγόριος Βικάριος της Επισκοπής Βαρσοβίας
Τιτουλάριοι Επίσκοποι
Επίσκοπος Χαϊνόβκας Παύλος Βικάριος της Επισκοπής Βαρσοβίας
Επίσκοπος Σούπρασλ Ανδρέας Βικάριος της Επισκοπής Μπιελοστόκ
Επίσκοπος Σιεμιάτιτσε Βαρσανούφιος Βικάριος της Επισκοπής Βαρσοβίας

Μοναστήρια

Η Μονή Ευαγγελισμού της Θεοτόκου και Ιωάννη του Θεολόγου, Supraśl

Ανδρικές Μονές

  • Ιερά Σταυροπηγιακή Μονή Αγίου Ονουφρίου, Ἰαμπλέτσνα
  • Ιερά Μονή Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, Σούπρασλ
  • Ησυχαστήριο Αγίου Δημητρίου του Μυροβλύτου, Σάκι
  • Ησυχαστήριο Αγίας Σκέπης, Βυσόβα
  • Ησυχαστήριο Αγίου Σεραφείμ του Σαρώφ, Κοστομλότι
  • Σκήτη Αγίων Αντωνίου και Θεοδοσίου

Γυναικείες Μονές

  • Ιερά Μονή Αγίων Μάρθας και Μαρίας, Γραμπάρκα
  • Ιερά Μονή Γενεσίου της Θεοτόκου, Zβιέρκι
  • Ιερά Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου, Βοϊνόβο
  • Ιερά Μονή Αγίας Σκέπης, Τουρκουβίτσε
  • Ησυχαστήριο Αγίας Μεγαλομάρτυρος Αικατερίνης, Ζαλεσάνι

Παραπομπές

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Rozkrut, Dominik (2021). Mały Rocznik Statystyczny Polski. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. σελ. 119. 
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Εκκλησία Κύπρου.
  3. ↑ «Εκδηλώσεις για τα 100 χρόνια από την χορήγηση του Τόμου Αυτοκεφαλίας στην Εκκλησία της Πολωνίας». orthodoxianewsagency.gr. 24 Μαΐου 2024. 
  4. ↑ Borowik, Irena (2003). Religions, Churches and the Scientific Studies of Religion: Poland and Ukraine. Nomos. ISBN 978-83-88508-41-7. 
  5. ↑ Ciecieląg, Paweł· Datko, Andrzej· Łazowska, Bożena· Łysoń, Piotr· Milcarek, Paweł· Sadłoń, Wojciech (2016). 1050 lat chrześcijaństwa w Polsce. Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych. σελ. 73. ISBN 978-83-7027-606-5. 
  6. ↑ Mironowicz, Antoni (2005). Kościół prawosławny na ziemiach polskich w XIX i XX wieku. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku. σελίδες 14–15. ISBN 83-7431-046-4. 
  7. ↑ ВАРШАВСКОЕ ВИКАРИАТСТВО. www.pravenc.ru (Russian Orthodox Encyclopedia)
  8. ↑ M. Papierzyńska-Turek, Między tradycją a rzeczywistością. Państwo wobec prawosławia 1918–1939.
  9. ↑ Mironowicz, A. (2001). Kościół prawosławny na ziemiach polskich w XIX i XX wieku. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku. σελ. 248. ISBN 83-7431-046-4. 

Πηγές


Information related to Ορθόδοξη Εκκλησία της Πολωνίας