Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν.Μπορείτε να βοηθήσετε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Υλικό που είναι ατεκμηρίωτο μπορεί να αμφισβητηθεί και να αφαιρεθεί.
Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 16/06/2012.
Μαρία Θηρεσία
Η Αυτοκράτειρα το 1759, Μάρν φαν Μέιτενς
Αυτοκράτειρα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας Βασίλισσα της Γερμανίας
Τέσσερα χρόνια πριν από τη γέννηση της Μαρίας Θηρεσίας, ο Κάρολος ΣΤ΄ έλαβε τα μέτρα του για την περίπτωση απουσίας άρρενα διαδόχου του, εκδίδοντας την Sanctio Pragmatica (Πραγματική Κύρωση) του 1713. Το διάταγμα αυτό παραμέριζε τον Σαλικό Νόμο, σύμφωνα με τον οποίο οι γυναίκες δεν κληρονομούσαν και ευνοούσε τις θυγατέρες του Καρόλου, οι οποίες θα τον διαδεχόταν σε όλες τις κτήσεις και τους τίτλους του (πλην του αξιώματος του αυτοκράτορα που ήταν αιρετό). Για πολλά χρόνια στη συνέχεια ο Κάρολος ΣΤ΄ αγωνίστηκε να εξασφαλίσει με σοβαρά ανταλλάγματα την αποδοχή της Sanctio Pragmatica από τις άλλες ευρωπαϊκές δυνάμεις, πράγμα που αρχικά επέτυχε.
Το 1736 η Μαρία Θηρεσία παντρεύτηκε τον Φραγκίσκο Γ΄ της Λωρραίνης. Ήταν ένας γάμος πολιτικής σκοπιμότητας, που αποδείχτηκε όμως ευτυχισμένος.
Ανάρρηση και Πόλεμος της Αυστριακής Διαδοχής
Τον Οκτώβριο του 1740 ο Κάρολος ΣΤ΄ πέθανε και άρχισε η σαρανταετής βασιλεία της Μαρίας Θηρεσίας, η οποία τον διαδέχτηκε ως Αρχιδούκισσα της Αυστρίας, Βασίλισσα της Ουγγαρίας, της Βοημίας, κτλ. ανακηρύσσοντας συμβασιλέα τον σύζυγό της. Η επικράτεια των Αψβούργων βρισκόταν εκείνη την στιγμή σε πολύ κακή κατάσταση από οικονομικής, κοινωνικής και στρατιωτικής απόψεως. Αμέσως η Σαξονία, η Πρωσία, η Βαυαρία και η Γαλλία αποκήρυξαν την Πραγματική Κύρωση, αποσκοπώντας στον διαμελισμό της Αυστρίας και άρχισε ο Πόλεμος της Αυστριακής Διαδοχής. Ο Φρειδερίκος Β΄ της Πρωσίας κατέλαβε την πλούσια επαρχία της Σιλεσίας. Η Μαρία Θηρεσία αγωνίστηκε απεγνωσμένα για τη διατήρηση των κτήσεών της. Αρνήθηκε να συνδιαλλαγεί με τον Φρειδερίκο Β΄, κέρδισε την υποστήριξη των Ούγγρων ευγενών και επέδειξε τέτοια δραστηριότητα, που κατέπληξε την Ευρώπη.
Τον Οκτώβριο του 1741 ο Κάρολος Αλβέρτος της Βαυαρίας κατέλαβε την Βοημία και στέφθηκε βασιλιάς της. Τον Ιανουάριο του 1742 εξελέγη αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, δηλ. της Γερμανίας. Το πλήγμα ήταν μεγάλο για την Μαρία Θηρεσία, όσο και αν το αξίωμα ήταν περισσότερο τιμητικό, παρά ουσιαστικό: επί τριακόσια χρόνια εκλεγόταν αυτοκράτορας από τον οίκο των Αψβούργων. Αντέδρασε όμως έντονα και διέταξε χειμερινή εκστρατεία, αιφνιδιάζοντας τους αντιπάλους της. Την ημέρα που ο Κάρολος Αλβέρτος στεφόταν στη Φρανκφούρτη ως Κάρολος Ζ΄, τα αυστριακά στρατεύματα κατελάμβαναν την πρωτεύουσά του, το Μόναχο. Υπ’ όψιν ότι σε όλο αυτό το διάστημα των πολέμων και των αναστατώσεων, η Μαρία Θηρεσία ήταν σχεδόν πάντα έγκυος.
Οίκος Αψβούργων-Λωρραίνης
Τον Ιανουάριο του 1745 ο Κάρολος Ζ΄ πέθανε και η Μαρία Θηρεσία κατόρθωσε τον Σεπτέμβριο να εκλεγεί αυτοκράτορας ο σύζυγός της ως Φραγκίσκος Α΄. Η Πρωσία τον αναγνώρισε και η Μαρία Θηρεσία αναγνώρισε την απώλεια της Σιλεσίας. Ο πόλεμος συνεχίστηκε άλλα τρία χρόνια στη βόρειο Ιταλία και στις Αυστριακές Κάτω Χώρες και έληξε το 1748 με τελικό απολογισμό για την Αυστρία την απώλεια της Σιλεσίας και του Δουκάτου της Πάρμα.
Ακολούθησε ο Επταετής Πόλεμος (1754-1763), χωρίς εδαφικές μεταβολές για την Αυστρία.
Διακυβέρνηση
Παρά τις συντηρητικές της αντιλήψεις, η Μαρία Θηρεσία εισήγαγε πολλές μεταρρυθμίσεις στις χώρες της. Ο υπουργός της, Κόμης φον Χάουγκβιτς, εκσυγχρόνισε τον στρατό, για την συντήρηση του οποίου φορολογήθηκαν για πρώτη φορά οι ευγενείς. Μολονότι η εν γένει φορολόγηση των ευγενών (καθώς και του κλήρου) είχε μερική μόνο επιτυχία, οι οικονομικές αυτές μεταρρυθμίσεις προήγαγαν σημαντικά την οικονομία. Το 1766 ολοκληρώθηκε ο Codex Theresianus, με τον οποίο καταργείτο το κάψιμο των μαγισσών και τα βασανιστήρια.[1] Αν και αφοσιωμένη Καθολική, κρατούσε την Εκκλησία υπό τον έλεγχο του κράτους. Απομάκρυνε τους Ιησουίτες από τους κρατικούς θεσμούς και δήμευσε την περιουσία τους. Αντιπαθούσε τους Προτεστάντες υπηκόους της και μετέφερε πολλούς απ’ αυτούς στην Τρανσυλβανία. Έναντι των Εβραίων ήταν ιδιαίτερα εχθρική στην αρχή της βασιλείας της, αλλά με την πάροδο του χρόνου και με τις παρεμβάσεις του γιου της Ιωσήφ, άλλαξε στάση. Θέσπισε την υποχρεωτική εκπαίδευση από τα έξι ως τα δώδεκα και ευνόησε τη διδασκαλία μαθημάτων μη θρησκευτικού περιεχομένου στα πανεπιστήμια.
Η Μαρία Θηρεσία επέβαλλε και άλλα πολλά υγειονομικά μέτρα, αναδιαμόρφωσε και εκσυγχρόνισε το σύστημα υγείας της χώρας της και ίδρυσε διάφορα νοσοκομεία και μεγάλο κίνητρο για αυτό ήταν η βελτίωση της ιατρικής περίθαλψης των γυναικών. Τον 18ο αιώνα στην Ουγγαρία οι γυναίκες εξακολουθούσαν να γεννούν στο σπίτι με τη βοήθεια μαιών καθώς δεν υπήρχαν μαιευτικά τμήματα στα νοσοκομεία και πολλές γυναίκες πέθαιναν κατά τη διαδικασία. Η Μαρία Θηρεσία ίδρυσε μαιευτικές κλινικές στην Πράγα και τη Βιέννη ενώ ίδρυσε και νοσοκομείο ειδικά για τις γυναίκες μονογονείς.[2] Επέβαλλε επίσης τον εμβολιασμό των παιδιών και έκανε την αρχή από τα δικά της παιδιά ενώ έκανε υποχρεωτική την εκπαίδευση όλων των παιδιών σε σχολείο και όρισε επίσημα και συγκεκριμένα μέτρα και σταθμά.[2]
Επέβαλλε επίσης και μία σειρά από απαγορεύσεις επικίνδυνων εθίμων προστασίας ενάντια στα βαμπίρ όπως τη θανάτωση των υπόπτων ή τον κοινωνικό εξοστρακισμό τους και επέβαλλε αυστηρά υγειονομικά μέτρα που απαγόρευαν τη βεβήλωση των νεκρών και ήλεγχαν τις συνθήκες και τις διαδικασίες ταφής τους. Μέσα στα επόμενα χρόνια όχι μόνο καταλάγιασε ο πανικός των βαμπίρ που επικρατούσε μέχρι τότε στη χώρα της[3][4] αλλά βελτιώθηκε και η γενική υγεία των υπηκόων της.[2]
Τελευταία χρόνια
Το 1765 πέθανε ο αυτοκράτορας Φραγκίσκος. Η Μαρία Θηρεσία ένιωσε συντετριμμένη, παρά τις πολλές και κοινά γνωστές απιστίες του και τον πένθησε ειλικρινά τα επόμενα δεκαπέντε χρόνια που επέζησε αυτού. Αυτοκράτορας εξελέγη ο μεγαλύτερος γιος τους Ιωσήφ Β΄, τον οποίο η Βασίλισσα έκανε συμβασιλέα στις κτήσεις των Αψβούργων (από την εκλογή του Φραγκίσκου: Αψβούργων-Λωρραίνης).
Το 1772 ο Ιωσήφ και ο καγκελάριος Κάουνιτς μεθόδευσαν τη συμμετοχή της Αυστρίας στον Πρώτο Διαμελισμό της Πολωνίας. Η Μαρία Θηρεσία είχε αντιρρήσεις, οι οποίες όμως παρακάμφθηκαν, όταν εννόησε ότι ο Φρειδερίκος Β΄ της Πρωσίας και η Αικατερίνη Β΄ της Ρωσίας θα προχωρούσαν στον διαμελισμό και χωρίς την Αυστρία.
Όταν η Μαρία Θηρεσία ανέβηκε στον θρόνο, η Αυστρία ήταν στα πρόθυρα της κατάρρευσης. Όταν πέθανε, το 1780, σε ηλικία 63 ετών, το κράτος της ήταν αναγεννημένο και με μεγάλη επιρροή στην Ευρώπη. Το διοικητικό σύστημα που εφάρμοσε, έδωσε στην Αυστρία τη δυνατότητα να παραμείνει μεγάλη δύναμη, ακόμη και όταν έπαψε να υπάρχει η αυτοκρατορία.
.jpg)
