Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν.Μπορείτε να βοηθήσετε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Υλικό που είναι ατεκμηρίωτο μπορεί να αμφισβητηθεί και να αφαιρεθεί.
Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 16/07/2015.
Ο Μάρκος Πόρκιος Κάτων (234 π.Χ, Τούσκουλο – 149 π.Χ, Ρώμη) ήταν Ρωμαίος πολιτικός, ο επιλεγόμενος Πρεσβύτερος (Maior) για να διακρίνεται από τον ομώνυμο δισέγγονό του, Κάτωνα τον Νεότερο.
Βιογραφία
Γεννήθηκε από πληβείους γονείς στο Τούσκουλο του Λατίου. Υπό την προστασία του πατρίκιουΛεύκιου Βαλέριου Φλάκκου, ο Κάτων ανέλαβε διάφορα αξιώματα. Το 204 π.X. εξελέγη ταμίας των δημοσίων χρημάτων της Ρώμης (λατ. quaestor, Κιαίστωρ) και υπηρέτησε στη Σικελία και στην Αφρική. Το 199 π.X. έγινε αγορανόμος (aedilis), με αρμοδιότητα τη φροντίδα για τους ναούς, τους δρόμους, τα υδραγωγεία και τα δημόσια θεάματα. Το 198 π.X. εξελέγη πραίτωρ (praetor).
Προσηλωμένος στα αυστηρά ρωμαϊκά ήθη, ο Κάτων θεωρούσε τον ελληνικό τρόπο ζωής, που είχε επηρεάσει τους πατρίκιους της Ρώμης, ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας. Ως ύπατος (consul) το 195 π.X. αλλά κυρίως ως τιμητής (censor) το 184, αξίωμα με το οποίο συνδέθηκε ολόκληρη η πολιτεία του, ο Κάτων έβαλε σκοπό της ζωής του να αναμορφώσει τα διεφθαρμένα από την ελληνική επιρροή ήθη της ρωμαϊκής αριστοκρατίας.
Carthago delenda est
Το 153 π.X., λίγα χρόνια πριν από τον θάνατό του, ο Κάτων επισκέφθηκε την Καρχηδόνα. Εντυπωσιάστηκε και τρομοκρατήθηκε τόσο πολύ από τη νέα ανάπτυξη της αφρικανικής πόλης ώστε, αφότου επέστρεψε στη Ρώμη, η μόνιμη επωδός όλων των αγορεύσεών του στη Σύγκλητο ήταν: «Cēterum cēnseō Carthāginem esse dēlendam.» (φράση η οποία αποδόθηκε από τον Πλούταρχο ως «Δοκεῖ δέ μοι καὶ Καρχηδόνα μὴ εἶναι.», δηλαδή: «κάνω την πρόταση να καταστραφεί η Καρχηδόνα»). Έτσι κατάφερε να οδηγήσει τους Ρωμαίους στον Τρίτο Καρχηδονιακό Πόλεμο.
Εκτός από πολιτικός ο Κάτων υπήρξε ένας από τους πρώτους Ρωμαίους ιστορικούς που έγραψαν στα λατινικά. Τις απόψεις του για την αγροτική οικονομία παραθέτει στο "De Agricultura" ("Περί γεωργίας"), το πρώτο πεζό κείμενο γραμμένο σε λατινική γλώσσα.
