Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. Μπορείτε να βοηθήσετε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Υλικό που είναι ατεκμηρίωτο μπορεί να αμφισβητηθεί και να αφαιρεθεί. Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 21/03/2013.

Βέρνερ Χάιζενμπεργκ
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Werner Karl Heisenberg (Γερμανικά)
Γέννηση	5  Δεκεμβρίου 1901[1][2][3] Βύρτσμπουργκ[4][5]
Θάνατος	1  Φεβρουαρίου 1976[1][2][3] Μόναχο[6]
Αιτία θανάτου	renal cell carcinoma και Καρκίνος της χοληδόχου κύστης
Υπηκοότητα	Γερμανική Αυτοκρατορία, Δημοκρατία της Βαϊμάρης, Ναζιστική Γερμανία και Δυτική Γερμανία
Σπουδές	Πανεπιστήμιο του Μονάχου και Maximiliansgymnasium München
Σύζυγος	Ελίζαμπεθ Χάιζενμπεργκ
Τέκνα	Jochen Heisenberg, Martin Heisenberg, Anna Maria Hirsch-Heisenberg, Wolfgang Heisenberg, Christine Mann, Barbara Heisenberg και Verena Heisenberg
Γονείς	Αύγουστος Χάιζενμπεργκ και Annie Heisenberg
Βραβεύσεις	Τάγμα της Αξίας για τις Τέχνες και Επιστήμες, Βαυαρικό Τάγμα Αξίας, διεθνές χρυσό μετάλλιο Νιλς Μπορ (1970), Μεγαλόσταυρος του Τάγματος της Αξίας της Γερμανίας (1964), Βραβείο Νόμπελ Φυσικής (1932), Μετάλλιο Μαξ Πλανκ (1933), Μετάλλιο Ματεούτσι (1929), Sigmund Freud Prize (1970), Hall of Fame of German Research (2009), Επίτιμος διδάκτορας του Πανεπιστημίου του Ζάγκρεμπ, επίτιμος διδάκτωρ του Τεχνολογικού Ινστιτούτου της Καρλσρούης, αλλοδαπό μέλος της Βασιλικής Εταιρείας του Λονδίνου (28  Απριλίου 1955), Μεγαλόσταυρος του Αστικού Τάγματος του Αλφόνσου Ι΄ του Σοφού (1960), Pour le Mérite, Romano Guardini award (1973) και honorary golden medal of the state capital Munich
Επιστημονική σταδιοδρομία
Ερευνητικός τομέας	θεωρητική φυσική και μαθηματικά
Ιδιότητα	θεωρητικός φυσικός, ορειβάτης, ακαδημαϊκός, μη μυθοπλαστικός συγγραφέας, διδάσκων πανεπιστημίου, μαθηματικός, φυσικός και επιστήμονας πυρηνικής φυσικής
Διδακτορικός καθηγητής	Άρνολντ Σόμμερφελντ
Φοιτητές του	Erich Bagge
Υπογραφή
δεδομένα (π • σ • ε )

Ο Βέρνερ Καρλ Χάιζενμπεργκ (Werner Karl Heisenberg, Βύρτσμπουργκ, 5 Δεκεμβρίου 1901 – Μόναχο, 1 Φεβρουαρίου 1976), γνωστός και ως «Ο Δολοφόνος του Μπορ», ήταν Γερμανός φυσικός, με σπουδαία συμβολή στη θεμελίωση της Κβαντομηχανικής, για την οποία τιμήθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Φυσικής του 1932.

Ο Χάιζενμπεργκ σπούδασε από το 1920 Θεωρητική Φυσική στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου. Μπήκε στο πνεύμα της Κβαντικής Φυσικής — η οποία απαρτιζόταν τότε από ασύνδετα θεωρήματα — τόσο γρήγορα, ώστε μετά από μερικούς μήνες έδωσε λύσεις σε σημαντικά προβλήματα (π.χ. Φαινόμενο Ζέεμαν). Επειδή απαιτείτο μία ελάχιστη σπουδή έξι εξαμήνων, μόλις το 1923 μπόρεσε ο Χάιζενμπεργκ να ανακηρυχθεί διδάκτορας. Το 1924 έγινε βοηθός του Μαξ Μπορν στο Γκέτινγκεν.

Σε προκαταρκτικές εργασίες τού Χάιζενμπεργκ στηρίχθηκαν οι Μαξ Μπορν και Πασκουάλ Ζόρνταν και διατύπωσαν τις αρχές γνωστές σαν «Goettinger Matrizenmechanik» που αποτελεί μία περιγραφή για την Κβαντική Μηχανική. Το 1927 διατύπωσε ο ίδιος ο Χάιζενμπεργκ την «Αρχή της απροσδιοριστίας», μετά από στενή συνεργασία με τον Νιλς Μπορ. Η αρχή της απροσδιοριστίας έδινε μια τελείως νέα ερμηνεία για τον φυσικό κόσμο, όπως ότι κύμα και σωματίδιο είναι διαφορετικές θεωρήσεις του ίδιου πράγματος, καθώς και την ουσιαστική εξήγηση της σταθερότητας της ύλης. Στη θέση της αιτιότητας της Κλασικής Φυσικής, μπήκε η τυχαιότητα των γεγονότων.

Το 1932 βραβεύτηκαν οι εργασίες του Χάιζενμπεργκ στην Κβαντική Μηχανική με το Νόμπελ της Φυσικής. Μετά την ολοκλήρωση της μελέτης των περιφερόμενων ηλεκτρονίων του ατόμου και την ανακάλυψη του νετρονίου από τον Τσάντγουικ, ο Χάιζενμπεργκ μελέτησε τον ατομικό πυρήνα και εξήγησε τη συγκρότησή του από πρωτόνια και νετρόνια.

Το 1927, σε ηλικία 26 ετών, ο Χάιζενμπεργκ έγινε καθηγητής της Θεωρητικής Φυσικής στη Λειψία. Όταν επρόκειτο να πληρωθεί η έδρα Θεωρητικής Φυσικής του Ζόμερφελντ το 1937 στο Μόναχο, ήταν προφανές ότι μόνο ο Χάιζενμπεργκ ήταν δυνατόν να την καταλάβει. Αυτή την επιλογή προσπάθησαν να παρεμποδίσουν οι ναζιστικοί κύκλοι για αρκετά χρόνια, επειδή ο Χάιζενμπεργκ είχε υποστηρίξει επιστημονικά πορίσματα που είχαν δημοσιεύσει οι «Εβραίοι» Αϊνστάιν και Λίζε Μάιτνερ (η συνεργάτιδα του χημικού Όττο Χαν, με τον οποίο είχε στενή σχέση ο Χάιζενμπεργκ). Το 1940 με την έναρξη του πολέμου αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν οι ναζί, επειδή οι γνώσεις του Χάιζενμπεργκ ήταν απαραίτητες για τις έρευνες στην πυρηνική φυσική. Δεν είναι γνωστό με πόσο ζήλο εργάστηκε για την κατασκευή μιας «ναζιστικής» ατομικής βόμβας, πάντως δεν έδειξε ποτέ ότι επηρεάζονταν οι επιστημονικές εργασίες του από τις συνθήκες ζωής υπό το χιτλερικό καθεστώς, με συνθήκες παγκόσμιου πολέμου, με διωγμούς ή διαφυγές συναδέλφων του από τη Γερμανία κ.ά..

Μετά τον πόλεμο ο Χάιζενμπεργκ συνέβαλε σημαντικά στην επιστημονική ανόρθωση της Γερμανίας, της οποίας τα πανεπιστημιακά εργαστήρια είχαν υποστεί καταστροφές και είχαν αποψιλωθεί από τεράστιο αριθμό επιστημόνων στο εξωτερικό. Πέθανε σε ηλικία 75 ετών και άφησε επτά παιδιά.

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα    Βέρνερ Χάιζενμπεργκ

Τελετή αναγόρευσης του Γερμανού νομπελίστα Καθηγητή Βέρνερ Χάιζενμπεργκ σε επίτιμο διδάκτορα του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου.07/05/1966 (Εθνικό Οπτικοακουστικό Αρχείο)