La Medaya Presidencial de la Llibertá (n'inglés: Presidential Medal of Freedom) ye una condecoración dada pol Presidente de los Estaos Xuníos, equivalente a la Medaya d'Oru dada pol Congresu, considerada como la concesión civil más alta nos Estaos Xuníos. Ta diseñada p'apurrir reconocencia a les persones que llevaron a cabu "una contribución especialmente meritoria a la seguridá o los intereses nacionales de los Estaos Xuníos, la paz mundial, cultural o n'otres importantes iniciatives públiques o privaes." Anque ye una condecoración civil dada por orde executiva (y non por una decisión de la Xunta de Xefes d'Estáu Mayor), tamién puede ser concedida a militares, quien pueden llucila nel so uniforme.
Historia de l'axudicación
Foi establecíu pol Presidente Harry Truman en 1945 pa honrar el serviciu mientres la Segunda Guerra Mundial. Por aciu el decretu Executivu 9590, robláu'l 21 de xunetu de 1945; Rexistru Federal 10 FR 9203, 25 de xunetu de 1945.[1] El Presidente John F. Kennedy modificó la entrega de la medaya en 1963 por aciu un decretu executivu 11085, espandiendo'l propósitu de la entrega de la medaya.[2]
La medaya concédese añalmente, en víspores de la celebración del cuatro de xunetu, y otres vegaes escoyíu pol Presidente. Los beneficiarios son escoyíos pol Presidente, bien a iniciativa d'ésti o sobre la base d'encamientos. El fin de la reactivación de la medaya tamién amplió'l tamañu y les responsabilidaes de la Xunta del Serviciu Civil pa estremar el premiu, polo que podría sirvir como una fonte importante d'encamientos.
La insinia de la Medaya Presidencial de la Llibertá tien forma d'una estrella, esmaltada n'oru blanco, con un pentágonu d'esmalte de color coloráu detrás d'ella; el discu tien trelce estrelles doraes sobre fondu azul esmalte (tomáu del Gran Sellu de los Estaos Xuníos) nel so interior un aniellu d'oru. Águiles d'Oru d'América con ales de pies ente los puntos de la estrella. Llévase alredor del pescuezu nun llistón azul con franxes blanques cantu.
Esiste una serie especial de la medaya, conocida como la Medaya Presidencial de la Llibertá con distinción, la medaya cunta la estrella, y la cinta úsase como una banda nel costazu derechu, col so roseta (azul con cantu blancu, que lleva'l discu de la medaya nel so centru). La medaya tamién pueden ser usada na parte izquierda del pechu, con una águila de plata d'América, cola cinta les ales d'águila real, en casu d'una medaya con distinción.
Condecoraos
Nun se conoz con precisión cuántes medayes concediéronse, pero'l so númberu entepasa les 20.000.[3]