Dalam sistem notasi posisional, radiks atau basis adalah jumlah digit khas, termasuk digit nol, yang digunakan untuk mewakili angka. Contohnya, untuk sistem desimal (sistem bilangan yang paling umum digunakan sekarang), radiksnya sepuluh, karena menggunakan 10 digit berbeda dari 0 sampai 9.
Pada sistem numeral posisional standar apapun, sebuah angka secara konvensional ditulis sebagai (x)y dengan x sebagai untaian digit-digit dan y sebagai basisnya. Untuk basis-10, y umumnya diasumsikan dan dihilangkan (bersamaan dengan tanda kurungnya), karena menjadi cara paling umum untuk menyatakan nilai. Contohnya, (100)10 setara dengan 100 (sistem desimalnya adalah angka kecilnya), dan mewakili angka seratus, sementara (100)2 (dalam sistem bilangan biner dengan basis 2) mewakili angka empat.[1]
Tabel bilangan
Berikut adalah tabel bilangan dalam basis (dari kiri ke kanan) 10 (dicetak tebal), 2, 8, dan 16:
0–15
10 |
2 |
8 |
16
|
0
|
00000000 |
000 |
00
|
1
|
00000001 |
001 |
01
|
2
|
00000010 |
002 |
02
|
3
|
00000011 |
003 |
03
|
4
|
00000100 |
004 |
04
|
5
|
00000101 |
005 |
05
|
6
|
00000110 |
006 |
06
|
7
|
00000111 |
007 |
07
|
8
|
00001000 |
010 |
08
|
9
|
00001001 |
011 |
09
|
10
|
00001010 |
012 |
0a
|
11
|
00001011 |
013 |
0b
|
12
|
00001100 |
014 |
0c
|
13
|
00001101 |
015 |
0d
|
14
|
00001110 |
016 |
0e
|
15
|
00001111 |
017 |
0f
|
16–31
10 |
2 |
8 |
16
|
16
|
00010000 |
020 |
10
|
17
|
00010001 |
021 |
11
|
18
|
00010010 |
022 |
12
|
19
|
00010011 |
023 |
13
|
20
|
00010100 |
024 |
14
|
21
|
00010101 |
025 |
15
|
22
|
00010110 |
026 |
16
|
23
|
00010111 |
027 |
17
|
24
|
00011000 |
030 |
18
|
25
|
00011001 |
031 |
19
|
26
|
00011010 |
032 |
1a
|
27
|
00011011 |
033 |
1b
|
28
|
00011100 |
034 |
1c
|
29
|
00011101 |
035 |
1d
|
30
|
00011110 |
036 |
1e
|
31
|
00011111 |
037 |
1f
|
32–47
10 |
2 |
8 |
16
|
32
|
00100000 |
040 |
20
|
33
|
00100001 |
041 |
21
|
34
|
00100010 |
042 |
22
|
35
|
00100011 |
043 |
23
|
36
|
00100100 |
044 |
24
|
37
|
00100101 |
045 |
25
|
38
|
00100110 |
046 |
26
|
39
|
00100111 |
047 |
27
|
40
|
00101000 |
050 |
28
|
41
|
00101001 |
051 |
29
|
42
|
00101010 |
052 |
2a
|
43
|
00101011 |
053 |
2b
|
44
|
00101100 |
054 |
2c
|
45
|
00101101 |
055 |
2d
|
46
|
00101110 |
056 |
2e
|
47
|
00101111 |
057 |
2f
|
48–63
10 |
2 |
8 |
16
|
48
|
00110000 |
060 |
30
|
49
|
00110001 |
061 |
31
|
50
|
00110010 |
062 |
32
|
51
|
00110011 |
063 |
33
|
52
|
00110100 |
064 |
34
|
53
|
00110101 |
065 |
35
|
54
|
00110110 |
066 |
36
|
55
|
00110111 |
067 |
37
|
56
|
00111000 |
070 |
38
|
57
|
00111001 |
071 |
39
|
58
|
00111010 |
072 |
3a
|
59
|
00111011 |
073 |
3b
|
60
|
00111100 |
074 |
3c
|
61
|
00111101 |
075 |
3d
|
62
|
00111110 |
076 |
3e
|
63
|
00111111 |
077 |
3f
|
64–79
10 |
2 |
8 |
16
|
64
|
01000000 |
100 |
40
|
65
|
01000001 |
101 |
41
|
66
|
01000010 |
102 |
42
|
67
|
01000011 |
103 |
43
|
68
|
01000100 |
104 |
44
|
69
|
01000101 |
105 |
45
|
70
|
01000110 |
106 |
46
|
71
|
01000111 |
107 |
47
|
72
|
01001000 |
110 |
48
|
73
|
01001001 |
111 |
49
|
74
|
01001010 |
112 |
4a
|
75
|
01001011 |
113 |
4b
|
76
|
01001100 |
114 |
4c
|
77
|
01001101 |
115 |
4d
|
78
|
01001110 |
116 |
4e
|
79
|
01001111 |
117 |
4f
|
80–95
10 |
2 |
8 |
16
|
80
|
01010000 |
120 |
50
|
81
|
01010001 |
121 |
51
|
82
|
01010010 |
122 |
52
|
83
|
01010011 |
123 |
53
|
84
|
01010100 |
124 |
54
|
85
|
01010101 |
125 |
55
|
86
|
01010110 |
126 |
56
|
87
|
01010111 |
127 |
57
|
88
|
01011000 |
130 |
58
|
89
|
01011001 |
131 |
59
|
90
|
01011010 |
132 |
5a
|
91
|
01011011 |
133 |
5b
|
92
|
01011100 |
134 |
5c
|
93
|
01011101 |
135 |
5d
|
94
|
01011110 |
136 |
5e
|
95
|
01011111 |
137 |
5f
|
96–111
10 |
2 |
8 |
16
|
96
|
01100000 |
140 |
60
|
97
|
01100001 |
141 |
61
|
98
|
01100010 |
142 |
62
|
99
|
01100011 |
143 |
63
|
100
|
01100100 |
144 |
64
|
101
|
01100101 |
145 |
65
|
102
|
01100110 |
146 |
66
|
103
|
01100111 |
147 |
67
|
104
|
01101000 |
150 |
68
|
105
|
01101001 |
151 |
69
|
106
|
01101010 |
152 |
6a
|
107
|
01101011 |
153 |
6b
|
108
|
01101100 |
154 |
6c
|
109
|
01101101 |
155 |
6d
|
110
|
01101110 |
156 |
6e
|
111
|
01101111 |
157 |
6f
|
112–127
10 |
2 |
8 |
16
|
112
|
01110000 |
160 |
70
|
113
|
01110001 |
161 |
71
|
114
|
01110010 |
162 |
72
|
115
|
01110011 |
163 |
73
|
116
|
01110100 |
164 |
74
|
117
|
01110101 |
165 |
75
|
118
|
01110110 |
166 |
76
|
119
|
01110111 |
167 |
77
|
120
|
01111000 |
170 |
78
|
121
|
01111001 |
171 |
79
|
122
|
01111010 |
172 |
7a
|
123
|
01111011 |
173 |
7b
|
124
|
01111100 |
174 |
7c
|
125
|
01111101 |
175 |
7d
|
126
|
01111110 |
176 |
7e
|
127
|
01111111 |
177 |
7f
|
128–143
10 |
2 |
8 |
16
|
128
|
10000000 |
200 |
80
|
129
|
10000001 |
201 |
81
|
130
|
10000010 |
202 |
82
|
131
|
10000011 |
203 |
83
|
132
|
10000100 |
204 |
84
|
133
|
10000101 |
205 |
85
|
134
|
10000110 |
206 |
86
|
135
|
10000111 |
207 |
87
|
136
|
10001000 |
210 |
88
|
137
|
10001001 |
211 |
89
|
138
|
10001010 |
212 |
8a
|
139
|
10001011 |
213 |
8b
|
140
|
10001100 |
214 |
8c
|
141
|
10001101 |
215 |
8d
|
142
|
10001110 |
216 |
8e
|
143
|
10001111 |
217 |
8f
|
144–159
10 |
2 |
8 |
16
|
144
|
10010000 |
220 |
90
|
145
|
10010001 |
221 |
91
|
146
|
10010010 |
222 |
92
|
147
|
10010011 |
223 |
93
|
148
|
10010100 |
224 |
94
|
149
|
10010101 |
225 |
95
|
150
|
10010110 |
226 |
96
|
151
|
10010111 |
227 |
97
|
152
|
10011000 |
230 |
98
|
153
|
10011001 |
231 |
99
|
154
|
10011010 |
232 |
9a
|
155
|
10011011 |
233 |
9b
|
156
|
10011100 |
234 |
9c
|
157
|
10011101 |
235 |
9d
|
158
|
10011110 |
236 |
9e
|
159
|
10011111 |
237 |
9f
|
160–175
10 |
2 |
8 |
16
|
160
|
10100000 |
240 |
a0
|
161
|
10100001 |
241 |
a1
|
162
|
10100010 |
242 |
a2
|
163
|
10100011 |
243 |
a3
|
164
|
10100100 |
244 |
a4
|
165
|
10100101 |
245 |
a5
|
166
|
10100110 |
246 |
a6
|
167
|
10100111 |
247 |
a7
|
168
|
10101000 |
250 |
a8
|
169
|
10101001 |
251 |
a9
|
170
|
10101010 |
252 |
aa
|
171
|
10101011 |
253 |
ab
|
172
|
10101100 |
254 |
ac
|
173
|
10101101 |
255 |
ad
|
174
|
10101110 |
256 |
ae
|
175
|
10101111 |
257 |
af
|
176–191
10 |
2 |
8 |
16
|
176
|
10110000 |
260 |
b0
|
177
|
10110001 |
261 |
b1
|
178
|
10110010 |
262 |
b2
|
179
|
10110011 |
263 |
b3
|
180
|
10110100 |
264 |
b4
|
181
|
10110101 |
265 |
b5
|
182
|
10110110 |
266 |
b6
|
183
|
10110111 |
267 |
b7
|
184
|
10111000 |
270 |
b8
|
185
|
10111001 |
271 |
b9
|
186
|
10111010 |
272 |
ba
|
187
|
10111011 |
273 |
bb
|
188
|
10111100 |
274 |
bc
|
189
|
10111101 |
275 |
bd
|
190
|
10111110 |
276 |
be
|
191
|
10111111 |
277 |
bf
|
192–207
10 |
2 |
8 |
16
|
192
|
11000000 |
300 |
c0
|
193
|
11000001 |
301 |
c1
|
194
|
11000010 |
302 |
c2
|
195
|
11000011 |
303 |
c3
|
196
|
11000100 |
304 |
c4
|
197
|
11000101 |
305 |
c5
|
198
|
11000110 |
306 |
c6
|
199
|
11000111 |
307 |
c7
|
200
|
11001000 |
310 |
c8
|
201
|
11001001 |
311 |
c9
|
202
|
11001010 |
312 |
ca
|
203
|
11001011 |
313 |
cb
|
204
|
11001100 |
314 |
cc
|
205
|
11001101 |
315 |
cd
|
206
|
11001110 |
316 |
ce
|
207
|
11001111 |
317 |
cf
|
208–223
10 |
2 |
8 |
16
|
208
|
11010000 |
320 |
d0
|
209
|
11010001 |
321 |
d1
|
210
|
11010010 |
322 |
d2
|
211
|
11010011 |
323 |
d3
|
212
|
11010100 |
324 |
d4
|
213
|
11010101 |
325 |
d5
|
214
|
11010110 |
326 |
d6
|
215
|
11010111 |
327 |
d7
|
216
|
11011000 |
330 |
d8
|
217
|
11011001 |
331 |
d9
|
218
|
11011010 |
332 |
da
|
219
|
11011011 |
333 |
db
|
220
|
11011100 |
334 |
dc
|
221
|
11011101 |
335 |
dd
|
222
|
11011110 |
336 |
de
|
223
|
11011111 |
337 |
df
|
224–239
10 |
2 |
8 |
16
|
224
|
11100000 |
340 |
e0
|
225
|
11100001 |
341 |
e1
|
226
|
11100010 |
342 |
e2
|
227
|
11100011 |
343 |
e3
|
228
|
11100100 |
344 |
e4
|
229
|
11100101 |
345 |
e5
|
230
|
11100110 |
346 |
e6
|
231
|
11100111 |
347 |
e7
|
232
|
11101000 |
350 |
e8
|
233
|
11101001 |
351 |
e9
|
234
|
11101010 |
352 |
ea
|
235
|
11101011 |
353 |
eb
|
236
|
11101100 |
354 |
ec
|
237
|
11101101 |
355 |
ed
|
238
|
11101110 |
356 |
ee
|
239
|
11101111 |
357 |
ef
|
240–255
10 |
2 |
8 |
16
|
240
|
11110000 |
360 |
f0
|
241
|
11110001 |
361 |
f1
|
242
|
11110010 |
362 |
f2
|
243
|
11110011 |
363 |
f3
|
244
|
11110100 |
364 |
f4
|
245
|
11110101 |
365 |
f5
|
246
|
11110110 |
366 |
f6
|
247
|
11110111 |
367 |
f7
|
248
|
11111000 |
370 |
f8
|
249
|
11111001 |
371 |
f9
|
250
|
11111010 |
372 |
fa
|
251
|
11111011 |
373 |
fb
|
252
|
11111100 |
374 |
fc
|
253
|
11111101 |
375 |
fd
|
254
|
11111110 |
376 |
fe
|
255
|
11111111 |
377 |
ff
|
Referensi
- ^ Mano, M. Morris; Kime, Charles (2014). Logic and Computer Design Fundamentals (Edisi 4th). Harlow: Pearson. hlm. 13–14. ISBN 978-1-292-02468-4.
Bacaan lanjut