ווארשע

וואַרשע
Warszawa
מדינה / טעריטאָריע פּוילן
גרינדונג דאַטע 1300 (בערך)
קאָאָרדינאַטן 52°13′56″N 21°00′31″E / 52.23222°N 21.00861°E / 52.23222; 21.00861קאארדינאטן: 52°13′56″N 21°00′31″E / 52.23222°N 21.00861°E / 52.23222; 21.00861
וואיעוואדעשאפט מאזאוויע
בירגערמייסטער האנא גראנגעוויטש-וואלץ
שטח 517.24 קוואדראט ק"מ
הייך 78-116 מעטער

 ‑ אין שטאט
 ‑ באַפעלקערונג ענגקײט

1,726,581‏  (שטייענדיג 2014)
3,326 באוואוינער א ק"מ2
צײַט זאָנע UTC+1
www.um.warszawa.pl

וואַרשע (פּױליש: Warszawa) איז די הויפּטשטאָט פֿון פּױלן. זײַן באַפֿעלקערונג איז 1,697,596 (אין יאָר 2005). ייִדן האָבן געוווינט אין וואַרשע זינט דעם 15טן יאָרהונדערט, דאָס רובֿ וואַרשעווער ייִדן האָבן דעמאָלט גערעדט ייִדיש. ביים חורבן האבן די נאַציס אויפֿגעשטעלט אין וואַרשע די גרעסטע געטאָ מיט 450,000 מענטשן (זעט מער: וואַרשעווער געטאָ).

היסטאריע

ווארשע איז געגרינדעט געווארן אין דעם 9טן יארהונדערט, און איז געווארן א שטאט אינעם 13טן יארהונדערט.

נאך דער פאראייניקונג פון פוילן מיט ליטע, האט מען געקליבן ווארשע, וואס געפינט זיך צווישן דער אלטער פוילישער הויפטשטאט קראקע און דער ליטווישער הויפטשטאט ווילנע, פאר דער הויפטשטאט פון דער נייער קאמאנוועלט. אין 1596 האט דער מלך זיגמונט דער דריטער אריבערגעפירט די הויפטשטאט פונעם מלך פון פוילן פון קראקע צו ווארשע.

אין יענער צייט האט ווארשע געהאט 14,000 איינוואוינער, אין דער אלטשטאט זענען געווען 169 הייזער, אין דער ניישטאט 204 הייזער, און נאך 320 הייזער אין די פארשטעט.

טראנספארט

די הויפט באן סטאנציע איז ווארשע צענטראל באן סטאנציע וואס באדינט סיי אינלענדישע פארקער צו אלע וויכטיגע שטעט אין פוילן און סיי אינטערנאציאנאלע צילן. ס׳זענען פאראן נאך פינעף וויכטיקע באן סטאנציעס אין ווארשע.

די וואַרשעווער קהילה

די וואַרשעווער קהילה
נאָזשיק־שול אין וואַרשע

אין תרט"ו האט מען אויפגענומען הרב דוב בער מייזלס אב"ד פון ווארשע; ער איז געבליבן אין דעם אמט ביז זיין פטירה אין תר"ל.

וואַרשע פֿאַרמאָגט רײַכע און אַלטע ייִדישע געשיכטע. דווקא דאָ, פֿאַרן חורבן, האָבן זיך באַזעצט אַ סך חסידישע רביס - דער מאָדזשיצער, דער וואַָרקער, דער ראַדאָמסקער, דער נאָוואָמינסקער ליגן אויפֿן אָרטיקן בית־עולם אויף דער גענשער גאס (געגרינדעט אין 1806 יאָר). פֿון 1936 ביז דער צווייטער וועלט מלחמה, האָט די ועד ראשי השוחטים דמדינת פולין וליטא געפלעגט צוזאַמען קומען אין ווארשע. בעת דער צווייטער וועלט־מלחמה איז דער אַנדערער בית־עולם, אויף זײַט ווײַסל, חרובֿ געוואָרן, ווי אויך אַרום 400 שולן און בתּי־מדרשים. די איינציקע, וואָס שטייט ביז הײַנט, איז די שול אויפֿן נאָמען פֿון זלמן און רבֿקה נאָזשיק - וווּ געפֿינט זיך איצט די וואַרשעווער קהילה.

געגרינדעט אינעם יאָר 1997, די קהילה איז א טייל פֿון דעם ועד הקהילות היהודיות בפולין. די קהילה איז ווײַט ניט אַזוי גרויס ווי אַמאָל - 300 טויזנט פֿאַר דער מלחמה און 500 נפֿשות איצט - אָבער זי האַלט בײַ אויפֿבויען אַ ייִדיש לעבן. אין אַ געוויסן זין איז וואַרשע - מיט כּלערײַ טעטיקייטן, פֿון קינדערגאָרטן ביז אַ מקוה און חברה קדישא - אַ מוסטער פֿון ייִדישן אויפֿלעב אין מזרח־אייראָפּע.

לויט די לעצטע שאַצונגען עס וווינט אין פּוילן אַן ערך 1200 ייִדן, אָבער אין די ייִדישע קרײַזן רעדט מען פֿון 30 טויזנט מענטשן פֿון ייִדישן אָפּשטאַם. אַ סך פֿון זיי זענען אַזוי אָדער אַנדערש פֿאַרטאָן אין עפֿנטלעכע אַקטיוויטעטן פֿון ייִדישע אָרגאַניזאַציעס. ס׳איז כּדאַי צו באַמערקן, אַז די מיטגלידער פֿון חבֿרה קדישא, מענער און פֿרויען, זענען דערעיקרשט יונגע מענטשן.

די אויפֿגאַבע פֿון דער ק״ק וואַרשע באַשטייט אין העלפֿן די לעבן־געבליבענע פֿון חורבן ווי אויך ייִנגערע אין פֿירן אַ ייִדיש לעבן. אַן אַנדער געביט פֿון טעטיקייט האָט צו טאָן מיט גרונט־אייגענטום, וואָס די ייִדישע קהילה האָט באקומען פֿון דער מלוכה אויפֿן סמך פֿון דעם רעסטיטוציע־געזעץ. אַזוי אַרום איז דער וואַרשעווער קהילה צוריקגעגעבן געוואָרן די ישיבֿת חכמי לובלין און די שול אין קאזמיר - אַ שטעטל באַרימט פֿון רבי יחזקאל קאָזמירער.

אין דער לובלינער ישיבֿה געפֿינט זיך אַן אָפּטייל פֿון דער קהילה. דאָרטן קען מען אויך באַקוקן אַן אויסשטעלונג וועגן דער געשיכטע פֿון דער ישיבֿה און איר גרינדער, דער וועלט־באַרימטער רבֿ יהודה מאיר שפירא.

די קהילה האָט לעצטנס אַרויסגעגעבן עטלעכע פּובליקאַציעס געווידמעט דער געשיכטע פֿון די ייִדן אין וואַרשע, צוו. אנד. ”דאָס געדענקען. מאָנומענטס ייִדישע אין וואַרשע“, ווי אויך ”סידור של ילדים“ - אילוסטרירטער סידור עבֿרי־פּויליש, און ”שערי תשבֿה“ - סידור של יום חול און שבת מיט פּוילישער איבערזעצונג. דער בולעטין פֿון ק״ק וואַרשע דערשײַנט אַיעדע צוויי חדשים.


פּאַנאָראַמע פֿון וואַרשע
פּאַנאָראַמע פֿון וואַרשע

וועבלינקען

Read other articles:

Foto Kelereng Biru bersejarah Sebuah lambang pelucutan nuklir, yang umumnya disebut sebagai lambang damai Perdamaian dunia adalah sebuah gagasan kebebasan, perdamaian, dan kebahagiaan bagi seluruh negara dan/atau bangsa. Perdamaian dunia melintasi perbatasan melalui hak asasi manusia, teknologi, pendidikan, teknik, pengobatan, diplomat dan/atau pengakhiran seluruh bentuk pertikaian. Sejak 1945, Perserikatan Bangsa-Bangsa dan 5 anggota permanen Majelis Keamanan-nya (AS, Rusia, China, Prancis, ...

 

Penghargaan Filmfare ke-6Tanggal10 Mei 1959TempatBombayPembawa acaraJ. C. JainSorotanFilm TerbaikMadhumatiPenghargaan terbanyakMadhumati (9)Nominasi terbanyakMadhumati (11) ← ke-5 Penghargaan Filmfare ke-7 → Penghargaan Filmfare ke-6 diadakan pada 10 Mei 1959, di Bombay, untuk menghormati film-film terbaik di Sinema Hindi pada tahun 1958.[1] Madhumati menjadi pemenang terbesar ketika menerima penghargaan untuk Film Terbaik tahun 1958 dan Sutradara Terbaik, keduan...

 

1936–37 labor strike at the General Motors plant in Michigan Flint sit-down strikeSit-down strikers guarding window entrance to Fisher body plant number three. Photo by Sheldon Dick, 1937.DateDecember 30, 1936 – February 11, 1937LocationFlint, MichiganResulted inRecognition of the UAWParties United Automobile Workers National Guard General Motors Flint Police Department Number 136,000+ GM workers[1] vteLabor disputes by sector vteAgricultural strikes 1800s Thibodaux sugar 1887 Cot...

PCK1Struktur yang tersediaPDBPencarian Ortolog: PDBe RCSB Daftar kode id PDB1KHB, 1KHE, 1KHF, 1KHG, 1M51, 1NHX, 2GMVPengidentifikasiAliasPCK1, PEPCK-C, PEPEPCKC, phosphoenolpyruvate carboxykinase 1, PCKDCID eksternalOMIM: 614168 MGI: 97501 HomoloGene: 1944 GeneCards: PCK1 Lokasi gen (Tikus)Kr.Kromosom 2 (tikus)[1]Pita2 H3|2 95.79 cMAwal172,994,841 bp[1]Akhir173,001,066 bp[1]Pola ekspresi RNAReferensi data ekspresi selengkapnyaOntologi genFungsi molekuler• n...

 

City in Razavi Khorasan province, Iran For the administrative divisions, see Torqabeh and Shandiz County, Shandiz District, and Shandiz Rural District. City in Razavi Khorasan, IranShandiz Persian: شانديزCityShandizCoordinates: 36°23′46″N 59°18′33″E / 36.39611°N 59.30917°E / 36.39611; 59.30917[1]CountryIranProvinceRazavi KhorasanCountyTorqabeh and ShandizDistrictShandizPopulation (2016)[2] • Total13,987Time zoneUTC+3:3...

 

European style of painting by Japanese artists This article is about the Japanese painting style. For the place in Tokyo, see Yōga, Tokyo. For the Hindu philosophy, see Yoga. This article includes a list of references, related reading, or external links, but its sources remain unclear because it lacks inline citations. Please help improve this article by introducing more precise citations. (August 2020) (Learn how and when to remove this message) Lake Shore (湖畔), by Kuroda Seiki (1897) R...

  لمعانٍ أخرى، طالع هانس هوفمان (توضيح). هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها. (أبريل 2019) هانس هوفمان (بالألمانية: Hans Hoffmann)‏    معلومات شخصية الميلاد سنة 1530 [1]  نورنبرغ  الوفاة سنة 1591 (60–61...

 

1996 film The Adventures of PinocchioTheatrical release posterDirected bySteve BarronScreenplay by Sherry Mills Steve Barron Tom Benedek Barry Berman Based onThe Adventures of Pinocchioby Carlo CollodiProduced byHeinz BiboRaju PatelJeffrey M. SnellerStarring Martin Landau Jonathan Taylor Thomas Rob Schneider Udo Kier Bebe Neuwirth David Doyle Geneviève Bujold Narrated byDavid DoyleCinematographyJuan Ruiz AnchíaEdited bySean BartonMusic byRachel PortmanProductioncompanies The Kushner-Locke C...

 

بلدة غروفلاند   الإحداثيات 42°49′35″N 83°31′18″W / 42.8264°N 83.5217°W / 42.8264; -83.5217   [1] تقسيم إداري  البلد الولايات المتحدة[2]  التقسيم الأعلى مقاطعة أوكلاند  خصائص جغرافية  المساحة 36.1 ميل مربع  ارتفاع 298 متر  عدد السكان  عدد السكان 5912 (1 أبريل 2020...

لغات الصومال تعديل مصدري - تعديل   اللغة الصومالية هي اللغة الرسمية للبلاد وهي أحد اللغات الكوشية التي هي بالتبعية فرع من فروع اللغات الأفريقية الآسيوية، وتعد أقرب اللغات للصومالية هي لغات عفار التي يتحدث بها أهل إثيوبيا وإريتريا وجيبوتي، وأورومو التي يتحدث بها أهل إثي...

 

Scottish singer-songwriter (born 1996) Lewis CapaldiCapaldi performing at Glastonbury Festival in 2023Background informationBirth nameLewis Marc CapaldiBorn (1996-10-07) 7 October 1996 (age 27)Glasgow, ScotlandGenres Pop[1] blue-eyed soul[2] Occupation(s)Singer-songwriterInstrument(s) Vocals guitar piano Years active2013–presentLabels EMI Vertigo Universal Capitol Websitelewiscapaldi.comMusical artist Lewis Marc Capaldi[3] (born 7 October 1996) is a Scottish sin...

 

This list of bridges in the Netherlands lists bridges of particular historical, scenic, architectural or engineering interest in the Netherlands. Road and railway bridges, viaducts, aqueducts and footbridges are included. Historical and architectural interest bridges Name Distinction Length Type CarriesCrosses Opened Location Province Ref. 1 Magere Brug Rijksmonument 80 m (260 ft) Beam bridgeDrawbridge FootbridgeAmstel 1670 Amsterdam52°21′48.9″N 4°54′8.5″E / þ...

Il latifondo (in latino, latifundium, da latus, ampio, e fundus, podere, fondo) è una proprietà terriera di grandi dimensioni, lasciata incolta o coltivata con un'agricoltura estensiva. Indice 1 Il latifundium romano 2 Il latifondo nell'Europa medievale e moderna 2.1 Il latifondo in Italia 3 Le piantagioni in America Latina 3.1 Il latifondo in Brasile 4 Estensione del latifondo 5 Note 6 Bibliografia 7 Voci correlate 8 Altri progetti 9 Collegamenti esterni Il latifundium romano Il latifondo ...

 

فونتين ليه كرويسيليس    شعار الاسم الرسمي (بالفرنسية: Fontaine-lès-Croisilles)‏    الإحداثيات 50°13′07″N 2°54′31″E / 50.218611111111°N 2.9086111111111°E / 50.218611111111; 2.9086111111111 [1]  [2] تقسيم إداري  البلد فرنسا[3]  التقسيم الأعلى باد كاليه  خصائص جغرافية  المساحة 6...

 

لويز ألكسندر   معلومات شخصية الميلاد 26 سبتمبر 1946 (78 سنة)[1]  أتلانتا[2]  مواطنة الولايات المتحدة  الزوج جيف جونز  الحياة العملية المواضيع فنتازيا،  وخيال تأملي  المهنة كاتب قصص مصورة،  وكاتبة سيناريو[3]،  ومحرِّرة[4][5]  اللغات الإن�...

Austro-Hungarian psychologist (1880–1943) Max WertheimerBornApril 15, 1880 (1880-04-15)Prague, Austria-HungaryDiedOctober 12, 1943 (1943-10-13) (aged 63)New Rochelle, New York, United StatesNationalityAustria-HungaryAlma materUniversity of PragueScientific careerFieldsPsychologyDoctoral advisorOswald KülpeDoctoral studentsRudolf Arnheim, Erika Fromm, Kurt Lewin Max Wertheimer (April 15, 1880 – October 12, 1943) was a psychologist who was one of the three founders of G...

 

This article is about the city in Spain. For the city in the United States, see Oviedo, Florida. For other uses, see Oviedo (disambiguation). Municipality in Asturias, SpainOviedo Uviéu (Asturian)MunicipalityOviedo/UviéuCathedral of the Holy SaviourCampoamor TheatreAsturian parliamentFontán SquareSt Mary at NarancoView from Naranco mountain FlagCoat of armsMotto(s): Benemérita, invicta, heroica, buena, muy noble, muy leal(Meritorious, undefeated, heroic, good, very noble, very l...

 

بيونير الزهرة المداري مشروع بيونير الزهرة هو مشروع تابع لوكالة الفضاء الأمريكية ناسا لاستكشاف كوكب الزهرة. يتكون مشروع بيونير الزهرة من مركبتين الأول بيونير الزهرة 1 أو بيونير مدار الزهرة الذي أطلق في 1978 لدراسة الكوكب لمدة تزيد عن عشر سنوات منذ تاريخ دخوله إلى مدار الزهرة....

United States historic placeMonroe School(Children's Museum of Phoenix)U.S. National Register of Historic Places The former Monroe School, now the Children's Museum of Phoenix (2021)Show map of ArizonaShow map of the United StatesLocation215 N. 7th St.Coordinates33°28′48″N 112°11′07″W / 33.48°N 112.185278°W / 33.48; -112.185278Built1914ArchitectNorman F. MarshArchitectural styleClassical RevivalNRHP reference No.77000237[1]Added to NR...

 

Kaart met de grenzen van de 581 gemeenten De Belgische gemeente vormt de basis van de bestuurlijke hiërarchie in België. Plaats binnen de bestuurlijke hiërarchie De gemeenten maken deel uit van een provincie en staan onder het toezicht van een provinciebestuur. Sinds de federalisering van het land hebben de gewesten de bevoegdheid over de gemeenten. De gemeente is het laagste door het algemeen stemrecht verkozen niveau, maar is niet het laagste bestuurlijk niveau. Ze oefent de voogdij uit ...