Đá Tiên Nữ là thực thể nằm xa nhất về phía đông trong số các thực thể địa lý do Việt Nam kiểm soát tại quần đảo Trường Sa. Đá Tiên Nữ cách cụm Sinh Tồn 100 km về phía nam,[1] cách đảo Trường Sa 162 hải lý (300 km) về phía đông, cách thực thể gần nhất mà Việt Nam quản lý là đá Núi Le 27 hải lý (50 km) về phía đông-đông bắc. Bản đồ hành chính[2][3] đều thể hiện danh từ riêng là Tiên Nữ còn danh từ chung để mô tả thực thể là đá. Về bản chất địa lý, đá Tiên Nữ không phải là một đảo mà là rạn san hô.
Rạn san hô đá Tiên Nữ có dạng hình tam giác[4] với chiều dài ba cạnh khoảng 3,3 km, 5,7 km và 6,7 km. Khi thủy triều xuống còn 0,1 m thì toàn bộ vành ngoài mép san hô đều nổi cao lên khỏi mặt biển.[5] Tổng diện tích của rạn san hô vòng này là khoảng 15.56 km² bao gồm một vụng biển rộng 5.93 km²[6].
Hải quân Việt Nam đã đóng quân tại nhà lâu bền ở phía tây của đá Tiên Nữ, đặt tên là Đảo Tiên Nữ, có tọa độ địa lý là 8°51′0″B114°38′20″Đ / 8,85°B 114,63889°Đ / 8.85000; 114.63889. Nối với nhà lâu này là một nhà văn hóa đa năng được hoàn thành vào tháng 6 năm 2017[7].
Theo AMTI, từ tháng 12 năm 2021, Việt Nam bắt đầu nạo vét và bồi đắp một đảo nhân tạo nằm ở bờ phía đông của rạn san hô đá Tiên Nữ[8]. Cho đến cuối năm 2023 thì đảo nhân tạo này có diện tích khoảng 25 hectare[9], bề dài khoảng 1 km, bề rộng 290 m. Từ tháng 4 năm 2024, Việt Nam bắt đầu bồi đắp ở bờ phía tây của đá Tiên Nữ, gần điểm đóng quân Đảo Tiên Nữ.
Năm 2000, Việt Nam xây một hải đăng ở phía đông của đá Tiên Nữ. Tháp cao hơn 22 m, toàn bộ sơn màu vàng chanh, có khối đế là một tòa nhà ba tầng, cách đảo Tiên Nữ (nơi đồn trú của Hải quân Việt Nam) 5,2 km. Ánh sáng đèn có đặc tính chớp nhóm 2+1, chu kỳ 10 giây. Tầm hiệu lực ban ngày là 14 hải lý còn ban đêm là 15 hải lý.[10]
Lịch sử
Cuối năm 1987 đầu năm 1988, quân chủng Hải quân nhân dân Việt Nam chủ trương đưa quân ra đóng giữ các đá Tiên Nữ, Đá Lớn, Đá Tây và Chữ Thập nhưng phía Trung Quốc đã đi trước một bước chiếm đá Chữ Thập vào ngày 26 tháng 1 năm 1988.
Ngày 25 tháng 1 năm 1988, tàu HQ 613 của vùng 4 Hải quân Việt Nam đưa Lữ đoàn 146 và Trung đoàn Công binh 83 đến đảo Tiên Nữ dựng nhà cao chân và tổ chức bảo vệ đảo.[11] Đến ngày 6 tháng 2 năm 1988, lực lượng trên đảo hoàn thành nhà ở cấp 3 và tiếp tục đóng giữ tại đảo.[12]
^Hancox, David; Prescott, Victor (1995). A Geographical Description of the Spratly Islands and an Account of Hydrographic Surveys amongst Those Islands. Maritime Briefings (bằng tiếng Anh). 1. University of Durham, International Boundaries Research Unit. tr. 12. ISBN978-1897643181.
