Nguyễn Chí Thiện

Nguyễn Chí Thiện
Sinh27 tháng 2 năm 1939
Hà Nội, Liên bang Đông Dương
Mất2 tháng 10 năm 2012
Santa Ana, Quận Cam, California, Hoa Kỳ
Nơi an nghỉNghĩa trang 13280 Chapman Ave., Garden Grove, California
Dân tộcKinh
Nghề nghiệpNhà thơ
Nổi tiếng vìNgười bất đồng chính kiến ở Việt Nam
Tác phẩm nổi bật
  • Hoa Địa ngục (tập thơ)
    * Hỏa Lò (tập truyện)
Cáo buộc hình sựphản tuyên truyền
Giải thưởng
Ở tù lần 1: 1960–1964 (4 năm)
Ở tù lần 2: 1966–1977 (11 năm)
Ở tù lần 3: 1979–1991 (12 năm)

Nguyễn Chí Thiện (27 tháng 2 năm 19392 tháng 10 năm 2012) là một nhà thơ và nhà bất đồng chính kiến người Việt Nam. Ông đã bị nhà chức trách Việt Nam Dân chủ Cộng Hòa, tiếp đó là Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam bắt giam tổng cộng 27 năm tù vì tội "phản tuyên truyền".[1]

Tiểu sử

Nguyễn Chí Thiện sinh trưởng tại Hà Nội, có một thời gian đi dạy học. Trong một bài giảng môn Sử năm 1960, do giảng bài không theo quan điểm nhà cầm quyền Bắc Việt Nam nên ông bị bắt vì tội "phản tuyên truyền".

Ông được thả năm 1964. Đến năm 1966 ông lại bị bắt giam vì làm thơ đả phá chế độ Cộng sản Hà Nội. Lần này ông bị giam đến năm 1977.

Năm 1979 Nguyễn Chí Thiện tìm cách chuyển tập thơ "Hoa Địa ngục", do ông viết, cho nhân viên Sứ quán Anh tại Hà Nội. Vì lý do trên ông lại bị nhà chức trách bắt. Đến ngày 28 tháng 10 năm 1991 Nguyễn Chí Thiện được ra tù.

Năm 1994 ông được Tổ chức Theo dõi Nhân quyền trao giải thưởng Hellman/Hammett.[2]

Tháng 1 năm 1995 ông được xuất cảnh sang Hoa Kỳ[3] qua sự vận động của Đại tá Không quân Hoa Kỳ Noboru Masuoka.

Mộ chí thi sĩ Nguyễn Chí Thiện tại Nhà thờ chính tòa Chúa KitôQuận Cam, California.

Nguyễn Chí Thiện qua đời ngày 2 tháng 10 năm 2012 tại Santa Ana, Quận Cam, California, Hoa Kỳ.[3][4] Ông được chôn tại Nghĩa trang 13280 Chapman Ave., Garden Grove, California.

Tác phẩm văn học

Thơ

Tập thơ Hoa Địa ngục của ông xuất hiện ở hải ngoại vào năm 1980 sau khi tác phẩm này được lén đưa vào Tòa đại sứ Anh tại Hà Nội và được Giáo sư Patrick J. Honey thuộc Đại học Luân Đôn (University of London), nhân chuyến đi Việt Nam năm 1979, mang được ra ngoài nước để phổ biến. Kèm trong tập thơ 400 trang viết tay[5] này là lá thư mở đầu với lời ngỏ:

Tập thơ này được coi như một thiên hồi ký về cuộc đời tù tội trong xã hội cộng sản dưới chế độ toàn trị bắt đầu từ thập niên 1950. Năm 1997 cuốn hồi ký Đêm giữa ban ngày của Vũ Thư Hiên xuất bản ở hải ngoại có nhắc tới Nguyễn Chí Thiện, bạn tù của tác giả. 40 năm sau, một tác phẩm văn chương khác xuất phát từ Việt Nam là tiểu thuyết Chuyện kể năm 2000 của Bùi Ngọc Tấn cũng là một tác phẩm nói đến chế độ tù ngục.[6]

Vì tập thơ không ghi tên tác giả[7] nên lần in đầu tiên năm 1980 do "Ủy ban Tranh đấu cho Tù nhân Chính trị tại Việt Nam" phát hành tại Washington DC ghi tác giả là "Khuyết danh" hay "Ngục Sĩ" với tựa Tiếng Vọng Từ Đáy Vực. Dịch bản tiếng Anh mang tên Cry from the Abyss.

Năm 1981, ấn bản khác của báo Văn nghệ Tiền phong phát hành ở hải ngoại được ra mắt dưới tựa Bản Chúc thư Của Một Người Việt Nam. Tên khác nữa là Quê hương tù ngục.[6]

Nhan đề Hoa Địa ngục được dùng lần đầu tiên năm 1984 khi Yale Center for International & Area Studies in bản tiếng Anh Flowers from Hell do Huỳnh Sanh Thông dịch. Sau này người ta mới biết đến tên Nguyễn Chí Thiện.

Một số bài thơ trong Hoa Địa ngục đã được nhạc sĩ Phạm Duy phổ nhạc trong tập Ngục ca. Nhạc sĩ Phan Văn Hưng thì phổ nhạc bài "Sẽ có một ngày".

Cũng vì tập thơ này năm 1985 Nguyễn Chí Thiện đoạt giải "Thơ Quốc tế Rotterdam" (Rotterdam International Poetry Prize). Năm 1988 ông thắng giải "Freedom to Write".[8]

Trong khi ông bị giam cầm, vì tên tuổi ông được biết đến nhiều, những hội đoàn như Tổ chức Ân xá Quốc tế (Amnesty International), Tổ chức Theo dõi Nhân quyền (Human Rights Watch) cùng những chính khách như Léopold Senghor (cựu Tổng thống Sénégal), John Major (cựu Thủ tướng Anh) và vua Hussein của Jordan từng lên tiếng tranh đấu cho ông được thả.

Năm 2006 tập thơ gồm hơn 700 bài của ông được đúc kết lại với đúng tên tác giả đã ra mắt độc giả người Việt hải ngoại một lần nữa và được đón nhận nồng nhiệt.[9]

Lời thơ có những đoạn tiêu biểu sắt thép như:

Trong bóng đêm đè nghẹt
Phục sẵn một mặt trời
Trong đau khổ không lời
Phục sẵn toàn sấm sét
Trong lũ người đói rét
Phục sẵn một đoàn quân
Khi vận nước xoay vần
Tất cả thành nguyên tử...
Kẻ bùi ngùi hối hận
Kẻ kính cẩn dâng lên
Này vòng hoa tái ngộ
Đặt lên mộ cha ông
Khai sáng kỷ nguyên Tã Trắng thắng Cờ Hồng...
Tiếng mục đồng êm ả, tình quê bao la
Thay tiếng "Quốc tế ca"
Bằng tiếng diều cao vút trong chiều tà
Trên ruộng đồng quê ta...

Tập thơ Hoa Địa ngục còn được dịch ra tiếng Đức: tựa Echo aus dem abgrund, tiếng Hà Lan: Bloemen Uit de Hel, tiếng Hàn, tiếng Hoa: 花从地狱来 (phiên âm Hán – Việt: Hoa tòng địa ngục lai), tiếng Pháp: Fleurs de l'Enfer, tiếng Tây Ban Nha: Flores del Infiernotiếng Séc: Básně z pekla.

"Hoa Địa ngục" là tên tác giả đã chọn ghi ở cuối lá thư đính kèm với tập thơ được lén đưa vào Tòa đại sứ Anh ở Hà Nội.[10]

Địa vị văn học của ông được ghi nhận trong cuốn Who’s who in Twentieth-century World Poetry do Mark Willhard chủ biên (London & New York, Routledge, 2000).[11]

Văn xuôi

Năm 2001, tập truyện Hỏa Lò của ông được Nhà xuất bản Cành Nam ở Arlington, Virginia đem in cùng Tổ hợp Xuất bản miền Đông Hoa Kỳ phát hành năm 2001, rồi tái bản năm 2007. Cũng trong năm 2007, tập truyện cùng với thơ ông được dịch ra tiếng Anh, nhan đề Hoa Lo/Hanoi Hilton Stories do Yale University Southeast Asia Studies xuất bản. Bản dịch có sự đóng góp của giáo sư Nguyễn Ngọc Bích, Trần Văn Điền, Vann Saroyan Phan và Nguyễn Kiếm Phong.

Trong phần tự truyện ông ghi lại những kỷ niệm tù đày với người bạn tù Phùng Cung.[8]

Năm 2008 Hai Truyện Tù/Two Prison Life Stories, một tác phẩm song ngữ ViệtAnh được xuất bản ở Mỹ với sự cộng tác của Jean Libby, Tran Trung Ngoc và Christopher McCooey.[12]

Chú thích

  1. ^ "Thi sĩ Nguyễn Chí Thiện". Bản gốc lưu trữ ngày 22 tháng 8 năm 2010. Truy cập ngày 9 tháng 8 năm 2010.
  2. ^ Các blogger Việt Nam được vinh danh vì đã dấn thân cho nhân quyền[liên kết hỏng], HRW, 20.12.2012.
  3. ^ a b "Nhà thơ Nguyễn Chí Thiện qua đời, thọ 73 tuổi". Bản gốc lưu trữ ngày 5 tháng 10 năm 2012. Truy cập ngày 3 tháng 10 năm 2012.
  4. ^ "Nguyen Chi Thien dies at 73; poet, Vietnamese prisoner" theo báo Los Angeles Times
  5. ^ “Đôi dòng tiểu sử Nguyễn Chí Thiện: nhà thơ đối kháng”. Lưu trữ bản gốc ngày 21 tháng 7 năm 2010. Truy cập ngày 10 tháng 8 năm 2010.
  6. ^ a b "Nguyễn Chí Thiện và Hoa địa ngục" theo RFI
  7. ^ Tên và địa chỉ tác giả được ghi trên lá thư đính kèm với tập thơ nhưng không có trong tập thơ [1] Lưu trữ 2007-12-09 tại Wayback Machine
  8. ^ a b "Nguyen Chi Thien, Vietnamese Dissident Poet Passed Away in Santa Ana". Bản gốc lưu trữ ngày 19 tháng 11 năm 2012. Truy cập ngày 7 tháng 10 năm 2012.
  9. ^ Nhà thơ Nguyễn Chí Thiện và tập thơ Hoa Địa Ngục[liên kết hỏng]
  10. ^ "Dưới lá thư đó tôi đề: "Hoa Địa Ngục", mở ngoặc đóng ngoặc: Fleurs de l’Enfer, đề tên tác giả hẳn hoi." "Hai giờ với thi sĩ Nguyễn Chí Thiện" Lưu trữ 2007-12-09 tại Wayback Machine
  11. ^ "Vĩnh biệt nhà thơ Nguyễn Chí Thiện" theo VOA
  12. ^ Hai Truyện Tù

Liên kết ngoài

Tiếng Việt

Thơ và văn xuôi

Phỏng vấn

Lý lịch và phê bình văn học về Nguyễn Chí Thiện

Tưởng nhớ

Tiếng Anh

Thơ và văn xuôi

Lý lịch và phê bình văn học về Nguyễn Chí Thiện

Read other articles:

Artikel ini membutuhkan rujukan tambahan agar kualitasnya dapat dipastikan. Mohon bantu kami mengembangkan artikel ini dengan cara menambahkan rujukan ke sumber tepercaya. Pernyataan tak bersumber bisa saja dipertentangkan dan dihapus.Cari sumber: Keraton Kanoman – berita · surat kabar · buku · cendekiawan · JSTORKeraton Kanoman CirebonKaraton KanomanGapura barat pada komplek Lemah duwur di keraton Kanoman (tahun 1920-1933)Location within Kotamadya Cir...

 

 

Primo viaggio di Alvise Da MostoTiponavale Cronologia1 Parte diCircumnavigazione dell'Africa ObiettivoProseguire la ricerca della rotta delle spezie circumnavigando l'Africa. Data di partenza22 marzo 1455 Luogo di partenzaCapo San Vincenzo Tappe principaliMadeira, Canarie, Senegal Esito Scoperto il golfo di Gorsa Scoperto il fiume Gambia ma fallita l'esplorazione ConseguenzePredisposizione di una nuova spedizione per esplorare il fiume Gambia Il fiume Gambia scoperto da Da Mosto. Equipaggiame...

 

 

Bahasa Sindhi سنڌي सिन्धी ਸਿੰਧੀ Dituturkan diSindh, Pakistan dan Gujarat, India. Juga di berbagai penjuru dunia seperti Hong Kong, Oman, Filipina, Indonesia, Singapura, Uni Emirat Arab, Inggris, Amerika Serikat, Kanada, Australia, Tiongkok, Prancis, Jepang, Malaysia, Arab Saudi, QatarWilayahSeluruh duniaPenutur75 juta Rincian data penutur Jumlah penutur beserta (jika ada) metode pengambilan, jenis, tanggal, dan tempat.[1] 24.600.000 (2019, Bahasa ibu)21....

French sculptor and medallist medallion depicting the profile of François de Bonne, Duke of Lesdiguières by Guillaume Dupré, 1600 Guillaume Dupré (1574 or 1576 – 1643) was a French sculptor and medallist. Life Dupré was born in Sissonne. He was initially trained by the sculptor Barthélemy Prieur, and in 1600 he married Prieur's daughter.[1] They had a son, Abraham, who also became a medal engraver. Dupré applied his artistic skills into producing medals, in particular for Hen...

 

 

Синелобый амазон Научная классификация Домен:ЭукариотыЦарство:ЖивотныеПодцарство:ЭуметазоиБез ранга:Двусторонне-симметричныеБез ранга:ВторичноротыеТип:ХордовыеПодтип:ПозвоночныеИнфратип:ЧелюстноротыеНадкласс:ЧетвероногиеКлада:АмниотыКлада:ЗавропсидыКласс:Пт�...

 

 

This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: FC Amsterdam – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (January 2007) (Learn how and when to remove this message) Football clubFC AmsterdamFull nameFootball Club AmsterdamFounded20 June 1972Dissolved17 May 1982GroundAmsterdam Olympic StadiumLeagueEredivisie...

Флаг гордости бисексуалов Бисексуальность      Сексуальные ориентации Бисексуальность Пансексуальность Полисексуальность Моносексуальность Сексуальные идентичности Би-любопытство Гетерогибкость и гомогибкость Сексуальная текучесть Исследования Шк...

 

 

Japanese signal baton and war fan The gunbai (軍配, short for 軍配団扇 gunbai-uchiwa) is a type of signal baton and Japanese war fan. Once held by military leaders (such as daimyō) and priests in the past, it is used in the modern day by umpires in sumo wrestling.[1] Description Gunbai, from the Sino-Japanese roots meaning military-apportioned [fan], were a specialized form of fan used by samurai officers in Japan to communicate commands to their troops. Unlike regular fans, gu...

 

 

Israeli politician (born 1938) Michael Bar-ZoharFaction represented in the Knesset1981–1984Alignment1988–1991Alignment1991–1992Labor Party Personal detailsBorn (1938-01-30) 30 January 1938 (age 86)Sofia, Bulgaria Michael Bar-Zohar (Hebrew: מיכאל בר-זהר, born 30 January 1938) is an Israeli historian, novelist and politician.[1] He was a member of the Knesset on behalf of the Alignment and Labor Party in the 1980s and early 1990s. Biography This section of a biograp...

Herbert Wimmer Informasi pribadiTanggal lahir 9 November 1944 (umur 79)Tempat lahir Eupen, BelgiaTinggi 1,79 m (5 ft 10+1⁄2 in)Posisi bermain GelandangKarier junior Borussia BrandKarier senior*Tahun Tim Tampil (Gol)1966–1978 Borussia Mönchengladbach 366 (51)Tim nasional1968–1976 Jerman Barat 36 (4) * Penampilan dan gol di klub senior hanya dihitung dari liga domestik Herbert Wimmer (lahir 9 November 1944) adalah seorang mantan pemain sepak bola. Selain memenang...

 

 

SMPN Negeri 16 SemarangInformasiDidirikan15 Desember 1983 SK Mendikbud RI No. 0247/0/1983JenisNegeriAkreditasiANomor Statistik Sekolah201036301129Nomor Pokok Sekolah Nasional20328821Kepala SekolahDra, Yuli Heriani, MMRentang kelasVII sampai IXAlamatLokasiJalan Prof. Dr. Hamka Ngaliyan, Semarang, Jawa Tengah, IndonesiaTel./Faks.(024) 7606676 / (024) 7618848Koordinat6°59'43S 110°20'57ESitus webhttps://smpn16.semarangkota.go.id/[email protected] Standar Nasiona...

 

 

American children's fantasy novel This article contains paid contributions. It may require cleanup to comply with Wikipedia's content policies, particularly neutral point of view. Please discuss further on the talk page. The Legend of Holly Claus Cover of The Legend of Holly ClausAuthorBrittney RyanIllustratorLaurel LongCountryUnited StatesLanguageEnglishGenreJuvenile fantasyPublisherHarperCollinsPublication date2004Media typeHardback, paperback, ebookPages544ISBN0060585153Websitethelege...

† Большая гавайская древесница Научная классификация Домен:ЭукариотыЦарство:ЖивотныеПодцарство:ЭуметазоиБез ранга:Двусторонне-симметричныеБез ранга:ВторичноротыеТип:ХордовыеПодтип:ПозвоночныеИнфратип:ЧелюстноротыеНадкласс:ЧетвероногиеКлада:АмниотыКлада:За...

 

 

Economic overview In 2003, the service sector constituted 55% of gross domestic product (GDP), and the sector employed 62.6(cia.gov)% of the workforce. The subcomponents of services are financial, renting, and business activities (20.5%); trade, hotels and restaurants, and transport (18%); and other service activities (21.7%). The service sector in Romania is vast and multifaceted, employing some three quarters of Romanians and accounting for two thirds of GDP. The largest employer is the ret...

 

 

This is a list of cinemas that exist or have existed in the city of Toronto, Ontario, Canada. Name Location Opened Closed Screens Notes Image Academy Theatre Bloor and Lansdowne 1934 1965 1 Albion Cinemas Albion and Kipling 3 Shows Hindi, Punjabi, Telugu, Tamil and Bengali films. Alhambra 568 Bloor Street, west of Bathurst 1910 1986 1 Also known as the King George, Baronet, and also the Eve, a porn cinema. AMC Kennedy Commons 20 Kennedy and 401 1998 August 2012 20 Avalon Theatre 2923 Danfort...

هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها. (مايو 2019) آن جيبسون (بالإنجليزية: Anne Gibson)‏، و(بالإنجليزية: Anne Robertson)‏  معلومات شخصية اسم الولادة (بالإنجليزية: Anne Gibson)‏،  و(بالإنجليزية: Anne Robertson)‏  الميلاد 26 أكتو...

 

 

غشاء طبلي الاسم العلميmembrana tympani تشريح الأذن البشرية الغشاء الطبلي الأيمن كما يرى من خلال منظارالغشاء الطبلي الأيمن كما يرى من خلال منظار تفاصيل يتكون من بجرة غشاء الطبل  [لغات أخرى]‏  نوع من كيان تشريحي معين  [لغات أخرى]‏  جزء من أذن وسطى،  وجوف طبلي، &...

 

 

Disambiguazione – Se stai cercando l'omonimo Carabiniere decorato con medaglia d'oro, vedi Francesco Calì (militare). Francesco CalìNazionalità Italia Calcio RuoloDifensore e attaccante Termine carriera1912 CarrieraSquadre di club1 1897-1899 Fortuna Zurigo? (?)[1]1900 Urania Ginevra? (?)[1]1901 Genoa1 (0)[1][2]1902-1912 Andrea Doria34 (5)[1] Nazionale 1910 Italia2 (0) Carriera da allenatore 1900-1908 Andrea Doria1912 ...

La reconnaissance d'Ulysse et de Télémaque. Tableau d'Henri-Lucien Doucet (1880). Paris, École Nationale Supérieure des Beaux-Arts. L’anagnorisis (mot féminin ; pluriel anagnoriseis) est proprement l'action de reconnaître ou la « reconnaissance », c'est-à-dire la découverte tardive d'une identité que l'on n'a pas su percevoir de prime abord ; elle est le moment décisif de ce que la narratologie moderne appelle la scène de reconnaissance. Le mot français «&...

 

 

Regular user of a product End-user redirects here. For other uses, see End-user (disambiguation). Nurses as information systems end users In product development, an end user (sometimes end-user)[a] is a person who ultimately uses or is intended to ultimately use a product.[1][2][3] The end user stands in contrast to users who support or maintain the product,[4] such as sysops, system administrators, database administrators,[5] information techno...