Giải Oscar lần thứ 78 vinh danh những phim xuất sắc nhất trong năm 2005, được diễn ra vào ngày 5 tháng 3 năm 2006 tại nhà hát Kodak, Hollywood. Lễ trao giải diễn ra với người dẫn chương trình Jon Stewart cùng với Tom Kane lần đầu tham gia lễ trao giải. Đem trao giải diễn ra muộn hơn so với thường niên do sự kiện Thế vận hội Mùa đông 2006 tại Turin, Ý.
Giải Oscar lần thứ 78 được chú ý vì nội dung các tác phẩm được đề cử tập trung vào nhiều vấn đề chính trị và xã hội gây tranh cãi, ví dụ như phân biệt chủng tộc (Crash), đồng tính (Brokeback Mountain, Capote), chuyển giới (Transamerica), chủ nghĩa McCarthy (Good Night, and Good Luck), khủng bố, ám sát, vấn đề chính trị liên quan đến dầu lửa (Munich, Syriana).
Giải Oscar 2005 đem đến nhiều sự thất vọng. Phim Brokeback Mountain là đối thủ lớn và được kỳ vọng nhiều nhất cho giải thưởng Giải Oscar cho phim hay nhất nhưng kết quả này đã rơi vào Crash, dù Brokeback Mountain giành được những giải phim hay nhất ở những giải uy tín trước Oscar. Những bộ phim dành nhiều giải thưởng gồm có Brokeback Mountain, Crash, Hồi ức của một geisha và King Kong; mỗi phim giành được 3 giải thưởng. Ngoài ra cũng có một số sự tranh cãi xung quanh sự đề cử cho giải phim nước ngoài hay nhất của phim Paradise Now.
Những đề cử được công bố vào ngày 31 tháng 1 năm 2006 bởi chủ tịch viện hàn lâm Sid Ganis và nữ diễn viên Mira Sorvino. Brokeback Mountain của đạo diễn Lý An nhận được nhiều đề cử nhất với 8 đề cử. Crash, Hồi ức của một geisha và Good Night, and Good Luck. theo sau với mỗi phim 6 đề cử. Nam tài tử George Clooney giành được 3 đề cử cho 2 bộ phim. Paul Haggis giành được 2 giải thưởng tại lễ trao giải với vai trò sản xuất và biên kịch cho phim Crash.
Crash, bộ phim dành giải thưởng quan trọng nhất của Oscar và cũng gây nên sự thất vọng lớn nhất trong lịch sử của giải thưởng này. Đó là phim đầu tiên dành giải phim hay nhất kể từ khi Rocky giành giải này 29 năm trước mà chỉ chiến thắng 3 giải, và cũng là bộ phim đầu tiên dành giải phim hay nhất kể từ phim Chariots of Fire (giành giải năm 1982) mà không chiến thắng giải đạo diễn xuất sắc nhất hay bất cứ giải thưởng nào cho diễn viên. Và lần đầu tiên sau 49 năm, 6 giải quan trọng nhất bao gồm giải phim hay nhất, đạo diễn xuất sắc nhất và các giải xuất sắc của diễn viên thuộc về 6 phim khác nhau. Điều này cũng tương tự xảy ra tại Giải Oscar lần thứ 85. Lần đầu tiên sau 58 năm, không có phim nào giành được nhiều hơn 3 giải thưởng. King Kong và Hồi ức của một geisha là hai phim giành được 3 giải thưởng mà không có đề cử cho giải phim hay nhất.
Lý An là đạo diễn châu Á đầu tiên được vinh danh với giải thưởng đạo diễn xuất sắc nhất. Lần đầu tiên sau 44 năm, mỗi diễn viên dành giải thưởng diễn xuất đều nhận giải cho lần đề cử đầu tiên. Lần đầu tiên các diễn viên nhận giải diễn xuất cho vai chính (Philip Seymour Hoffman và Reese Witherspoon) dành cả năm giải tương tự nhau tại 5 giải thưởng lớn nhất (Oscar, Quả cầu vàng, BAFTA, SAG và Critic's Choice Award). Nhà soạn nhạc nổi tiếng John Williams nhận đề cử thứ 45 khiến ông trở thành người thứ 2 nhận được nhiều đề cử Oscar nhất cùng với Alfred Newman và chỉ sau Walt Disney với 59 đề cử.
Phim và tên người chiến thắng ở đầu tiên trong danh sách và được in đậm.[1]
.jpg)
.jpg)
.jpg)
