Danh sách phát minh và khám phá của người Bắc Âu

Từ thời đại Viking (tổ tiên trực hệ của những người Bắc Âu hiện đại), người Bắc Âu (hay cũng thường được gọi là người Scandinavia) đã là những nhà thám hiểm và hàng hải thành thạo sớm trước thời đại Khám phá chính thức bắt đầu tới nửa thiên niên kỷ. Các nước Bắc Âu như Iceland, Đan Mạch, Na I, Thụy Điển và Phần Lan chia sẻ nhiều điểm chung về lịch sử, chính trị, văn hóa, xã hội.[1] Một điểm chung đáng lưu ý là mật độ phân bố dân cư của họ thấp hơn đáng kể so với phần còn lại của châu Âu và nhiều nơi khác trên thế giới. Dù là những quốc gia sở hữu lãnh thổ (bao gồm cả phần lãnh thổ hải ngoại như trường hợp đảo Greenland thuộc Đan Mạch) rộng hơn nhiều quốc gia thuộc châu Âu đại lục, nhưng trong tất cả các nước Bắc Âu (tên gọi thông dụng trong tiếng England: Nordic Countries) đều không có quốc gia nào với dân số trên 10 triệu người (tính đến cuối năm 2015).

Bất chấp khiêm tốn về số lượng nhưng những người Bắc Âu trong khoảng một thế kỷ qua đã xây dựng nên một hình mẫu xã hội được ca ngợi rộng khắp thế giới về trình độ phát triển kinh tế cao cấp đi liền với phúc lợi xã hội dư dả. Và thực tế trong lịch sử, người Bắc Âu đã có những cống hiến đáng kể cho nền văn minh chung của thế giới hiện đại ngày nay.

Dưới đây là danh sách những thành tựu (phát minh, sáng kiến, khám phá) mang tính đột phá của các nước Bắc Âu và người Bắc Âu nói chung trong nhiều lĩnh vực như nghệ thuật, khoa học, kỹ thuật, công nghệ, kinh tế... Danh sách cũng bao gồm cả thành tựu của những người không có gốc Bắc Âu (như sinh ra và lớn lên ở những khu vực khác) nhưng dành phần lớn cuộc đời và sự nghiệp của họ tại các quốc gia Bắc Âu. Danh sách được sắp xếp theo thứ tự các chữ cái trong bảng chữ cái tiếng Việt mở rộng.

B

C

D

Đ

H

K

L

M

N

P

S

T

Xem thêm

Chú thích

  1. ^ Các nước Bắc Âu bao gồm Đan Mạch, Phần Lan, Iceland, Na Uy và Thụy Điển cùng các lãnh thổ phụ thuộc là Quần đảo Faroe, Greenland, Svalbard và Quần đảo Åland. Trong tiếng Anh, "Scandinavia" đôi khi cũng được sử dụng như một từ đồng nghĩa với các nước Bắc Âu (thường không bao gồm Greenland), song thuật ngữ này chính xác hơn thì chỉ đề cập đến Đan Mạch, Na Uy và Thụy Điển.
    Năm quốc gia và ba khu vực tự trị của khu vực chia sẻ nhiều nét lịch sử chung, cũng như các điểm chung trong xã hội, như hệ thống chính trị và mô thức Bắc Âu. Về mặt chính trị, các nước Bắc Âu không hợp thành một thực thể riêng biệt, song họ hợp tác với nhau thông qua Hội đồng Bắc Âu. Các nước Bắc Âu có tổng dân số xấp xỉ 25 triệu người, sở hữu diện tích trên 3,5 triệu km² (Greenland chiếm khoảng 60% tổng diện tích).
    Mặc dù khu vực không đồng nhất về ngôn ngữ, với ba nhóm ngôn ngữ không có liên hệ, song di sản ngôn ngữ chung là một trong những yếu tố tạo nên bản sắc Bắc Âu. Các ngôn ngữ Scandinavia lục địa: tiếng Đan Mạch, tiếng Na Uy và tiếng Thụy Điển được xem là thông hiểu lẫn nhau.