Marcus Vitruvius Pollio (MÖ 80-70 - MÖ 15 sonra), Romalı yazar, mimar ve mühendis
Vitruvius, on kitaptan oluşan ve mimarlık üzerine yazılmış en eski ve en kapsamlı eserlerden biri olan "De Architectura" adlı eseriyle tanınır.[1] Bu eserde, ideal mimarlık eğitimi, yapı malzemeleri, inşaat teknikleri, şehir planlama, su mühendisliği, güneş saatleri ve çeşitli makine ve silahların tasarımı gibi konuları ele alır.[2]
Vitruvius'un çalışmaları, mimarlıkta üç temel prensibi vurgular: firmitas (sağlamlık), utilitas (kullanışlılık) ve venustas (güzellik).[3] Bu prensipler, hem Roma mimarisinde hem de daha sonraki dönemlerde, özellikle Rönesans'ta büyük bir etki yaratmıştır. Vitruvius, mimarinin doğayla uyumlu olması gerektiğini savunmuş ve binaların doğal çevrelerine uygun şekilde inşa edilmesi gerektiğini belirtmiştir.
Vitruvius'un eserinde yer alan teknik cihazlar ve makineler, Leonardo da Vinci gibi sonraki dönemin büyük isimlerini de etkilemiştir. Örneğin, Vitruvius'un insan vücudunun mükemmel oranlarını tanımlayan çalışmalarına dayanarak, Leonardo da Vinci ünlü "Vitruvian Adam" çizimini yapmıştır.[4]
Vitruvius ayrıca, Fano'da bir bazilikanın tasarımını ve inşaatını denetlemiştir. "De Architectura", ortaçağ boyunca defalarca kopyalanmış ve 1486'da Roma'da ilk basılı kopyaları yayımlanmıştır.[5] Bu eser, yalnızca antik mimarlık ve mühendislik tarihi açısından değil, aynı zamanda Rönesans dönemi mimarlık teorisi üzerinde de önemli bir etkiye sahip olmuştur[6]
Kaynakça