Soytarı veya saray soytarısı, kraliyet saraylarında konukları veya hükümdarı eğlendirmek için görevlendirilen saray üyesidir. Soytarılar, aynı zamanda panayırlarda ve halk pazarlarında halkı eğlendiren gezici sanatçılardır.
Post-klasik ve Rönesans dönemlerinde, soytarıların genellikle parlak renkli kıyafetler ve rengarenk desenli eksantrik şapkalar giydikleri düşünülürdü.
Soyarılar çok çeşitli becerilerle kişileri eğlendiriyorlardı. Şarkı söylemek ve hikaye anlatmak yaptıkları başlıca gösteriydi. Aynı zamanda akrobasi, hokkabazlık, çeşitli şakalar (kelime oyunları, taklit gibi) ve sihir numaraları da yapıyorlardı.
Tarih
Antik Roma’da, profesyonel soytarılara balatro deniyordu.[1] Balatrolara yaptıkları şakalar karşılığında para ödeniyordu ve zenginler eğlenmek için genellikle onları masalarına çağırıyordu.[2]
Aztekler ve Çinliler gibi diğer kültürlerde de soytarıya benzer kültürel ögeler bulunmaktaydı.[3][4]
İngiliz kraliyet tarihi boyunca pek çok kraliyet sarayında eğlence ile görevli kişiler istihdam edildi ve çoğu zaman bu kişiler profesyonel olarak görev yaptı. Bunlar "licensed fools" olarak adlandırıldı. Soytarı Toplulukları veya göçebe eğlence grupları, genellikle akrobasi ve hokkabazlık yapmak için işe alınırdı.[5]
İngiltere Kralı VIII. Henry, Will Sommers adında bir soytarıyı işe almıştı. Kızı Mary’nin Jane Foole adında bir soytarısı vardı.[6]
Geleneğin sona ermesi
Restorasyon’dan sonra II. Charles saray soytarılığı geleneğini yeniden canlandırmadı, ancak tiyatroyu ve müzik salonu eğlencelerini büyük ölçüde himaye etti. Özellikle de Thomas Killigrew'un çalışmalarını destekledi.
18. yüzyılda Rusya, İspanya ve Almanya dışında soytarıları geleneği sona ermişti. Fransa ve İtalya’da gezici soytarı grupları, commedia dell'arte adlı tiyatroda oyunlar sergilediler. Fransa'da saray soytarısı geleneği Fransız Devrimi ile sona erdi.
Kaynakça
