Nikolay Stepanoviç Gumilyov (Rusça: Николай Степанович Гумилёв, 15 Nisan 1886 - 25 Ağustos 1921) Akmeizm hareketini kuran önemli bir Rus şair. İngiliz şairlerden Rupert Brooke ile çok fazla kıyaslanır.
Donanma hekimi Stepan Yakovlevich Gumilyov ve Anna Ivanovna L 'vova'nın oğlu olarak Kronstadt'ta doğdu. Çocukken lakabı şahin pençesiyd. Simgeci şairi Innokentiy Annensky'in, öğretmeni olduğu Tsarskoe Selo gymnasiumda okudu. Sonra, Gumilyov, şiiri yazmak için kendisini teşvik edenin Annensky olduğunu söyedi.
8 Eylül 1902'de ilk yayını I run from cities into forest (Rusça: Я в лес бежал из городов) isimli şiiriydi. 1905'te ilk şiir kitabı The Way of Conquistadors yayımlandı. Çad zürafalarından, Caracalla timsahlarına kadar konuları en fazla hayal edilebilen egzotik şiirlerdi. Gumilyov kitabıyla gurur duyduğu halde, eleştirmenler tekniği çok saçma buldular. Daha sonra deneyimsiz kişilerin şiirleriyle ilgilendi.
1907 ve sonrasında Nikolay Gumilyov özellikle İtalya ve Fransa olmak üzere kapsamlı bir şekilde Avrupa'ya yolculuk yaptı. 1908'de yeni toplaması Romantic Flowers ortaya çıktı. Paris'te kaldığı süre içerisinde edebi dergi Sirius'u yayımladı fakat sadece üç sayı sürdürebildi. Rusya'ya döndüğünde edebi sürekli yayın Apollon'a katkıda bulundu. O dönemde aslında varolmayan Cherubina de Gabriak'a aşık oldı. Gabriak'in aslında iki insan için edebi bir lakap olduğunu öğrendi. Biri engelli bir öğretmen diğeri ise Maximilian Voloshin'di. Bu mesele yüzünden 22 Kasım 1909'da Voloshin ile bir düello yaptı.
Önceleri Flaubert ve Rimbaud'u beğenen Gumilyov, Afrika'yla büyülendi ve neredeyse her yıl oraya yolculuk yaptı. Etiyopya'da aslan avladı, St. Petersburg Müzesinin antropoloji ve etnografya bölümü için Afrikalıların el işlerinden örnekler getirdi. Afrika temalarından oluşan Tent (1921) isimli derlemesi şiirinin dönüm noktasıydı.
Şairler Loncası
1910'da Gumilyov simgeci şairi ve filozof Vyacheslav Ivanov'un etkisi altına girdi. Akşam toplantılarında onun şiir üzerine görüşlerini benimsedi. Eşi Anna Ahmatova'da İvanov'un partilerinde ona eşlik etti. Gumilyov ve Akhmatova, 25 Nisan'da evlendi. 18 Eylül 1912'de Rusya'nın en popüler tarihçisi olacak Lev Gumilyov doğdu.
Rus simgeciliğinin belirsiz gizemciliğinden hoşnutsuz, Rus şiirleride yaygınlaştıktan sonra, Gumilyov ve Sergei Gorodetsky, batı Avrupa'nın Orta Çağ'a özgü loncalarından ilham alarak şairlerin sözde loncasını kurdu. Onlar, şiirin tıpkı mimarinin ihtiyaç duyduğu gibi ustalığa ihtiyaç duyduğu bir görüşü benimsedi. İyi bir şiir yazmayla bir katedrali inşa etmeyi kıyasladılar. Bu grubun ideallerini betimlemek için, Gumilyov 1910'da The Pearls ve 1912'de the Alien Sky yayınladı. Hareketin en dikkat çekici ve dayanıklı ürününü Osip Mandelstam Stone (1912) isimli şiir derlemesiyle yaptı.
Akmeizmin ilkelerine göre, herkes yeteneğine bakılmaksızın yüksek kaliteli şiir üretmeyi öğrenebilir. Sadece, loncanın ustalarını yani Gumilyov ve Gorodetsky'i izlemesi yetecektir. Onların kendi modeli, Theophile Gauthierdi ve Fransız Parnasse'ının temel ilkelerinden yararlandılar. Bu yol, Gumilyov'un şiirlerinin rengarenk ve egzotik konu içeriğiyle birleştirdi, loncaya büyük sayıda amatör şair katıldı. Gayri resmi olmasına rağmen birkaç büyük şair, özellikle Georgy Ivanov ve Vladimir Nabokov, Gumilyov'un okulunu geçti.
Savaş tecrübeleri
I. Dünya Savaşı başladığı zaman, Gumilyov, büyük bir istekle Rusya'nın seçkin tabaka süvari takımına katıldı. Cesareti için iki St. George Haçı nişanıyla mükafatlandırıldı (24 Aralık 1914 ve 5 Ocak 1915). Savaşla ilgili şiirlerinin olduğu derleme The Quiver (1916) adıyla toplandı.
Rus Devrimi sırasında Paris'te Rus seferbelik takımında hizmet etti. Tüm tavsiyelere rağmen Petrograd'a döndü. Orada, Tabernacle ve Bonfire gibi birkaç yeni derlemeyi yayımladı. 5 Ağustos 1918'de Anna Ahmatova ile boşandı. Ertesi yıl tanınmış bir tarihçinin hiç evlenmemiş kızı Anna Nikolaevna Engelhardt ile evlendi.
3 Ağustos 1921'de bir monarşist olduğu gerekesiyle Çeka tarafından utuklandı. Tarihçilerin çoğu bunun Çeka tarafından uydurulmuş br yalan olduğunu düşünür. 24 Ağustos'ta Petrograd ÇekasıTagantsev Komplosu'ndan sorumlu tuttuğu 61 katılımcının idamını emretti. Bu kişiler arasında Nikolay Gumilyov'da vardı. İdamların tam tarihleri, yerleri ve nereye gömüldükleri hala bilinmiyor.
Rus şiirinde Gumilyov'un doğrudan etkisi şiddetliydi ama kısa sürdü. Nabokov bu düşünceyi Korney Çukovski'in sadece çocuklar için şair olduğu gibi Gumilyov'un ergenler için şair olduğunu betimleyerek en iyi şekilde ifade etti. Onun en uzun soluklu derlemesi mistik tarzda yazılmış The Pillar of Fire" (1921)'di.
