PROFILPELAJAR.COM

Mustafa Nihat Özön, (d. 1896 - ö. 2 Ocak 1980^[1]), Türk edebiyat tarihçisi, yazar, eğitmen ve çevirmen.

Dil bilimci ve sinema tarihçisi Nijat Özön'ün babasıdır.

Kariyeri

Davutpaşa ve Gelenbevî rüşdiyelerinde (lise) eğitim gördükten sonra İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesini bitirerek öğretmen oldu.^[2] Değişik liselerde görev yaptıktan sonra 1931 yılında, 30 yıl görev yaptığı Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü’nde edebiyat öğretmenliğine getirildi.

Özön, edebiyata ilişkin ilk yazılarının ardından "Dergâh" (1921) ve "Kalem" (1938) adlı iki dergi çıkarmıştır. Cumhuriyet dönemi kuşaklarınca araştırma yapanların kullanımı için hazırlayıp sunduğu "Büyük Osmanlıca Sözlük" ile, yakın çağ Türk edebiyatının araştırılmasında ve Tanzimat dönemi edebiyatçılarının eserlerinin basıma hazırlanmasında da önemli katkılar sağlamıştır. Bunlar arasında Şinasi, Namık Kemal, Recaizade Ekrem, Ahmet Mithat, Ali Bey, Ahmet Vefik Paşa ve Nabizade Nazım yer almaktadır. Türk akademisyen, dilbilimci ve edebiyat araştırmacısı Emin Özdemir'in ise öğretmenidir.^[3]

Eserleri

İlköğretim Okulları İçin Çağdaş Türkçe Sözlük
Küçük Osmanlıca-Türkçe Sözlük
Namık Kemal ve İbret Gazetesi
Osmanlıca Türkçe Sözlük
Türk Tiyatrosu Ansiklopedisi
Türkçe Cep Sözlüğü
Türkçe Yabancı Kelimeler Sözlüğü
Türkçede Roman
Edebiyat ve Tenkid Sözlüğü 1954
Resimli Türk Dili Sözlüğü 1967
Son Asır Türk Edebiyatı Tarihi

Sadeleştirmeleri

Acı Gülüş (Tebessüm-i Elem) Hüseyin Rahmi Gürpınar, [Sadeleştiren: Mustafa Nihat Özön], 1967,

Ben Deli Miyim? Hüseyin Gürpınar, [Sadeleştiren: Mustafa Nihat Özön], 1972

Boşanmış Kadın (Mutallaka) Hüseyin Gürpınar, [Sadeleştiren: Mustafa Nihat Özön], 1971

Çok Bilen Çok Yanılır Recaizade Ekrem, [Hazırlayan: Mustafa Nihat Özön], 1941,

Deli Filozof Hüseyin Gürpınar, [Sadeleştiren: Mustafa Nihat Özön], 1969

Gönül Ticareti Hüseyin Gürpınar, [Sadeleştiren: Mustafa Nihat Özön], 1971

Gördüklerim Evliya Çelebi, [Hazırlayan: Mustafa Nihat Özön], 1976,

Hazan Bülbülü Hüseyin Gürpınar, [Sadeleştiren: Mustafa Nihat Özön], 1973

İnsanlar Maymun Muydu? Hüseyin Gürpınar, [Sadeleştiren: Mustafa Nihat Özön], 1968,

Kadın Erkekleşince Hüseyin Gürpınar, [Sadeleştiren: Mustafa Nihat Özön], 1974

Kaynanam Nasıl Kudurdu? Hüseyin Gürpınar, [Sadeleştiren: Mustafa Nihat Özön], 1971

Melek Sanmıştım Şeytanı Hüseyin Gürpınar, [Sadeleştiren: Mustafa Nihat Özön], 1972

Öldüren Öpücük Hüseyin Gürpınar, [Sadeleştiren: Mustafa Nihat Özön],

Tesadüf Hüseyin Gürpınar, [Sadeleştiren: Mustafa Nihat Özön], 1973

Utanmaz Adam Hüseyin Gürpınar, [Sadeleştiren: Mustafa Nihat Özön], 1974

Hazırladıkları

İntibah-Sergüzeşt-i Ali Bey Namık Kemal, [Hazırlayan: Mustafa Nihat Özön],

İntibah Yahut Sergüzeşt-i Ali Bey Namık Kemal, [Hazırlayan: Mustafa Nihat Özön],

Vatan Yahut Silistre Namık Kemal, [Hazırlayan: Mustafa Nihat Özön], 1972

Yeniçeriler Ahmet Midhat, [Hazırlayan: Mustafa Nihat Özön], 1942

Zavallı Çocuk Namık Kemal, [Hazırlayan: Mustafa Nihat Özön], 1969

Zor Nikâh (La Marriage Force) Moliere-A. Vefik Paşa, [Hazırlayan: Mustafa Nihat Özön],

Zoraki Tabip Ahmet Vefik Paşa, [Hazırlayan: Mustafa Nihat Özön], 1970

Müşterek Çalışmaları

Falih Rıfkı Atay (Hayatı ve Eserleri Nesirlerinden Örnekler) Mustafa Nihat Özön, Baha Sürder, R. G. Arkın, 1942

Hasan-Ali Yücel (Hayatı ve Eserleri Şiir ve Nesirlerinden Örnekler) Mustafa Nihat Özön, Baha Sürder, R. G. Arkın, 1942

İnönü (Hayatı, Hatıraları, Nutukları, Onun İçin Yazılanlar) Mustafa Nihat Özön, Baha Sürder, R. G. Arkın, 1942,

İstiklal Savaşı (Sözlük ve Bibliyografya) Mustafa Nihat Özön, Baha Sürder, R. G. Arkın, 1942,

Ömer Seyfettin (Hayatı ve Eserleri Şiir ve Nesirlerinden Örnekler) Mustafa Nihat Özön, Baha Sürder, R. G. Arkın, 1942

Çevirileri

Hayim ile Artem Maksim Gorki, [Çeviren: Mustafa Nihat Özön], 1942

Küçük Rok Guy de Maupassant, [Çeviren: Nustafa Nihat Özön],

Netoçka Nezvanova Dostoyevski, [Çeviren: Mustafa Nihat Özön],

Serseriler Maksim Gorki

Sıkıntı Maksim Gorki,

Stepte (Serseriler Hayatı Hikâyeleri) Maksim Gorki,

Şimal Göçebeleri James Oliver Curwood

Tellier Evi Guy de Maupassant

Kaynakça

^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2017.
^ "ÖZÖN, Mustafa Nihat". TDV İslâm Ansiklopedisi. 1 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2024.
^ Karahan, Akartürk. "Emin Özdemir". Türk Dili (academia.edu). 3 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2017.