Mahagonny Kentinin Yükselişi ve Düşüşü

Mahagonny Kentinin Yükselişi ve Düşüşü (Almanca: Aufstieg und Fall der Stadt Mahagonny), (İngilizce: Rise and Fall of the City of Mahagonny) Kurt Weill tarafından bestelenen ve librettosu Bertolt Brecht'e ait olan opera türünde bir politik taşlamadır.[1] İlk gösterimi 9 Mart 1930 yılında Leipzig kentinde yapılmıştır.[1]

Tarihçe

"Mahagonny Singspiel"de[2] sunulan materyali Brecht ve Weill, tam uzunlukta bir operaya dönüştürme kararı almadan önce Weill, “Alabama-Song” da dahil olmak üzere bazı bölümleri yeniden bestelenmiş halleriyle operaya dahil etti. Brecht, 1930 prömiyeri Leipzig'te yapılan eserin librettosunu "Weill'le opera olmasaydı yazacağım şey buydu." diyerek 1931 yılında bir kez daha yazdı. Bu ikinci versiyon müziği hiçbir şekilde hesaba katmamaktadır. Weill ile Brecht arasındaki bu sanatsal çekişmelerle yapısı kurulmaya devam eden ve Adorno'nun müzikal açıdan bu güne kadarki en iyi yapım dediği Mahagonny; Aralık 1931'deki gösteriminden sonra Naziler tarafından sahneden kaldırıldı.[3]

Sinopsis

I. Perde

Amerika'da bir yerlerde üç hapishane kaçkını olan Vekilharç Willy, İmanlı Moses ve Begbick[4] kamyonları bozulduğu için çölde mahsur kalır. Begbick, burada zevk ve boşluğun hüküm süreceği ve çalışmanın yasak olduğu Mahagonny adında bir ütopya şehir kurmaya karar verir. Şehre ilk gelenler Jenny'in de dahil olduğu fahişe tayfasıdır. Sonrasında memnuniyetsiz burjuvalar ve nihayet Alaska'nın ormanlarında kazandıkları parayı eğlenerek harcamaya can atan oduncular şehre akın eder. Ancak hiçbir şey yapmamaktan ziyaretçiler bir kasırganın yaklaştığı haberini alır.[5]

II. Perde

Beklenen yıkımı yaratmayan kasırganın ardından Begbick ve adamları burjuvazivari boş zaman geçirme alışkanlıklarıyla tatmin olmayan ziyaretçileri eğlendirmenin yeni yollarını bulacaktır: Tıkınma, Sevişme, Dövüşme ve Kafa Çekme. Bu sahnelerin her birinde odunculardan teker teker ölür. Derken Kafa Çekme sahnesinde Jim herkese bir tur içki ısmarlar fakat fatura geldiğinde Jenny'ye parasız olduğunu söyler. Jım Jenny'e Alaska'ya birlikte kaçmalarını önerir ve kalabalık barın içinde bir yolculuk yapar. Sonra Jim, Begbick'e ödeme yapamayacağını itiraf eder ancak bu itiraf onu hapse gönderir. Begbick, Jenny'ye Jim'in parasını ödeyip ödeyemeyeceğini sorduğundaysa, Jenny tüm sorumluluğu reddeder.[5]

III. Perde

Jim'in mahkemede yargılanacağı sabah bir katil aynı mahkeme tarafından serbest bırakılır. Ama Jim parasızdır, borcunu ödememiştir ve bu Mahagonny adaleti için en büyük suçtur. Jim idam edilir. Ancak bu idamdan sonra zaten huzursuz olan Mahagonny halkı daha da huzursuz olur ellerinde çelişkili ve yaptıklarını inkâr eden pankartlarıyla sokağa çıkarlar.[5]

Şarkılar

"Rise and Fall of the City of Mahagonny": Teresa Stratas, Astrid Varnay, Richard Cassilly(MET, Recorded 1979)

Şarkıların uyarlamaları

"Alabama Song" (covered by multiple artists, notably Ute Lemper, The Doors and David Bowie).

Kaynakça

  1. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 16 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2019. 
  2. ^ Klasik singspiel anlayışıyla o dönemin popüler Amerikan şarkı anlayışı bir araya getirilmiş 25 dakikalık kısa bir gösterimle 1927 Baden- Baden Müzik Festivali'nde sergilenmiş Mahagonny versiyonu.
  3. ^ Kim H. Kowalke, Kurt Weill Newsletter, Volume 32, Number 2, Fall 2014,Kurt Weill Foundation, New York, p.4, URL: "https://www.kwf.org/images/newsletter/kwn322p1-12.pdf 10 Ocak 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi."
  4. ^ karakter isimlerinin çevirisi Aziz Çalışlar ve Yılmaz Onay'ındır.
  5. ^ a b c "Arşivlenmiş kopya". 11 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2019. 

Dış bağlantılar