Lüdmila Mihaylovna Alekseyeva (Rusça: Людми́ла Миха́йловна Алексе́ева, Rusça telaffuz: [lʲʊˈdmʲilə ɐlʲɪˈksʲeɪvə], d. 20 Temmuz 1927 — ö. 8 Aralık 2018), Rus yazar, tarihçi ve insan hakları aktivistidir.
Yaşamı ve kariyeri
Sosyal yardım çalışmaları yapan aktivizm grubu "Moskova Helsinki Watch Group" kurucu üyesidir.[1] Alekseyeva son dönem Sovyet Tarihi konusunda uzman bir isimdi.[2] Strateji-31 protestolarına aktif olarak katılan Lüdmila Alekseyeva 20 Temmuz 1927'de Yevpatorya, Kırım Özerk Bölgesi, Sovyetler Birliği'nde doğmuştur.
Moskova Devlet Üniversitesi Tarih Bölümü'nden mezun oldu ve tarih öğretmenliği yaptı. 1960’larda Sovyetler Birliği’nde muhalif hareketin önemli bir üyesi olarak tanındı ve 1976’da Moskova Helsinki Grubu’nu kurdu. Bu grup, Sovyetler Birliği’nin Helsinki Nihai Senedi kapsamında üstlendiği insan hakları taahhütlerini denetlemek amacıyla faaliyet gösterdi. Aktivizmi nedeniyle 1977’de sürgün edilen Alekseyeva, ABD’ye yerleşerek mücadelesine devam etti.[3]
Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından 1993'te Rusya’ya dönen Alekseyeva, 1996 yılında Moskova Helsinki Grubu’nun liderliğini yeniden üstlendi ve özellikle Vladimir Putin yönetiminde artan baskılara karşı mücadele etti. Politik baskılar, Çeçenistan savaşları ve sivil toplum üzerindeki kısıtlamalar gibi konularda çalışmalar yürüttü.[4] Protesto gösterilerine katılması ve gözaltına alınması, onun sarsılmaz adanmışlığını sembolize etti. Uluslararası alanda birçok ödül alan Alekseyeva, insan haklarını savunma konusundaki kararlılığıyla tanınır. Mirası, insan hakları savunucuları için hâlâ ilham kaynağı olmaya devam ediyor.[5]
Ölümü
Rus aktivist, yazar ve tarihçi Lüdmila Alekseyeva 8 Aralık 2018'de Moskova'da 91 yaşında ölmüştür.[6]
Kazandığı ödüller
Lüdmila Alekseyeva insan hakları alanındaki çalışmalarından dolayı şu ödül ve armağanlara layık görüldü:
