Kayışdağı Suyu Çeşmesi (Rasimpaşa)

Kayışdağı Suyu Çeşmesi
Çeşmenin ön cephesinden bir görünüm (Nisan 2021)
Harita
Eski ad(lar)Rüveyde Muzaffer Akçay Çeşmesi
Genel bilgiler
Durumİşlevsiz
TürDuvar çeşmesi
KonumKadıköy, İstanbul, Türkiye
Koordinatlar40°59′36″K 29°01′49″D / 40.99333°K 29.03028°D / 40.99333; 29.03028
Tamamlanma1930
Yenileme1968 · 1986
YenileyenRüveyde Muzaffer Akçay (1968) · Kadıköy Belediyesi (1986)
Teknik ayrıntılar
MalzemeMermer
Su kaynağıKayış Dağı suyu

Kayışdağı Suyu Çeşmesi, İstanbul'un Kadıköy ilçesindeki bir çeşmedir.

Tarihi

1927'de, Gazi Mustafa Kemal Paşa İkokulunda öğrenime başlanmasının ardından, okulun bahçe duvarının Misakı Milli Caddesi ile Halitağa Caddesi'nin kesiştiği noktanın önüne bir çeşme konuldu. 1930'da bu çeşmeye Kayış Dağı suyu bağlandı.[1] Özgün çeşme 1968'da, Rüveyde Muzaffer Akçay tarafından büyütülerek farklı bir tasarıma kavuştu.[2] 1986'da bu çeşme kaldırılarak yerine Kadıköy Belediyesi tarafından yeni bir çeşme inşa edildi.[1] 2017'de bu çeşmenin suyunun akmadığı kaydedilmişti.[1]

Konumu ve mimarisi

Osmanağa Mahallesi'ndeki Kayışdağı Suyu Çeşmesi

İstanbul'un Kadıköy ilçesinin Rasimpaşa Mahallesi'nde, Mısırlıoğlu olarak bilinen bölgede Misakı Milli Caddesi ile Halitağa Caddesi'nin kesiştiği noktada konumlanır.[3][4] Buradaki eski çeşme, Osmanağa Mahallesi'nde bulunan Kayışdağı Suyu Çeşmesi ile aynı tasarıma sahipti.[1] Bu çeşme, Tepesinde basık bir piramit bulunan dört köşeli mermer bir sütun şeklindedir. Musluğunun yukarısında "Kayış Dağı Suyu", yukarısındaki üçgen şeklindeki başlığında ise çeşitli bitki motifi ile "C" biçimli kabartmalar yer alır. Başlıktaki kabartmaların merkezinde, yapım tarihini gösteren "1930" kabartması vardır.[5][6]

İkinci çeşme, eşit boyutlardaki taşların değişik renkli sıralar yapacak şekilde üst üste dizilmesiyle oluşturulmuştu. Saçaklı beton bir örtüsü vardı. Önceki çeşmeye ait mermer ayna taşı, taşlarla oluşturulan basık kemerli orta kısmında konumlanıyordu. Kemerin içine "Rüveyde Muzaffer Akçay 1930" yazısı da eklenmişti.[2]

Günümüzde varlığını sürdüren çeşme ise üç duvar parçasıyla oluşturulmuş bir düzene sahiptir. İki yandaki duvarlarda pencere şeklinde birer altıgen açıklık bulunurken ortadaki kısmın çatısı, sundurma şeklinde öne çıkmıştır. Beşgen bir çerçeve içinde yer alan ve üst kısmı alınlıkla sınırlandırılan beşgen bir levhada bir papatya motifi işlidir ve altında şu ifadeler yazılıdır:[6]

DAHA İYİYE VE GÜZELE ELELE
KADIKÖY BELEDİYESİ
1986

Çeşmenin dikdörtgen teknesi, yan duvarlarla 45° açı yaparken ayna taşında süsleme bulunmaz.[6]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b c d Atılgan, Arif (5 Temmuz 2020). "Kayışdağı Çeşmesi". 18 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2023. 
  2. ^ a b Egemen, Affan (Ekim 1993). "976 - Rüveyde Muzaffer Akçay Çeşmesi". İstanbul'un Çeşme ve Sebilleri. İstanbul: Arıtan Yayınevi. s. 714. 
  3. ^ "TKGM Parsel Sorgulama Uygulaması - Öznitelik bilgisi". Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü. 19 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2023. 
  4. ^ "RÜVEYDE MUZAFFER AKÇAY ÇEŞMESİ (M.1968)". Su Vakfı. 7 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2024. 
  5. ^ Egemen, Affan (Ekim 1993). "621 - Kayışdağı Suyu Çeşmesi". İstanbul'un Çeşme ve Sebilleri. İstanbul: Arıtan Yayınevi. s. 464. 
  6. ^ a b c Ertuğ, Necdet, (Ed.) (2006). "664 Rüveyde Muzaffer Akçay Çeşmesi". İstanbul Tarihî Çeşmeler Külliyatı. 3. İstanbul: İSKİ Genel Müdürlüğü. s. 213. ISBN 9789944100342.