Kadıköy'deki çeşmeler listesi

Türkiye'nin İstanbul ilinin Kadıköy ilçesindeki kayda değer çeşmeler şu şekildedir:

Mevcut çeşmeler

Çeşme Fotoğraf Mahalle İnşa tarihi[a] Koordinatlar Not Kaynak
II. Mahmud Çeşmesi Bostancı 1831/1832 40°57′11″K 29°05′44″D / 40.95306°K 29.09556°D / 40.95306; 29.09556 [1]
Ali Paşa Çeşmesi Osmanağa 1732/1733 40°59′28″K 29°01′33″D / 40.99111°K 29.02583°D / 40.99111; 29.02583 [2]
Ayrılık Çeşmesi Rasimpaşa 17. yüzyıl 41°00′01″K 29°01′51″D / 41.00028°K 29.03083°D / 41.00028; 29.03083
Baba-Oğul Çeşmesi Acıbadem 1844/1845 41°00′05″K 29°02′25″D / 41.00139°K 29.04028°D / 41.00139; 29.04028 [b] [3]
Çatal Çeşme Bostancı 1550/1551 41°00′05″K 29°02′25″D / 41.00139°K 29.04028°D / 41.00139; 29.04028 [4]
Emine Hanım Çeşmesi Sahrayıcedid 1856/1857[c] 40°59′10″K 29°04′40″D / 40.98611°K 29.07778°D / 40.98611; 29.07778 [5]
Erenköy İstasyon Çeşmesi Erenköy 1921/1922 40°57′23″K 29°05′11″D / 40.95639°K 29.08639°D / 40.95639; 29.08639 [6]
Erenköy Cami Çeşmesi Erenköy 1905/1906 40°58′19″K 29°04′37″D / 40.97194°K 29.07694°D / 40.97194; 29.07694 [7]
Fenerbahçe Çeşmesi Fenerbahçe 1967 40°58′10″K 29°02′11″D / 40.96944°K 29.03639°D / 40.96944; 29.03639 [8]
Galib Paşa Camii Çeşmesi Caddebostan Bilinmiyor 40°57′57.7″K 29°04′11.3″D / 40.966028°K 29.069806°D / 40.966028; 29.069806 [d] [9]
Halid Ağa Çeşmesi Osmanağa 1794/1795 40°59′28″K 29°01′41″D / 40.99111°K 29.02806°D / 40.99111; 29.02806 [e] [11]
Hasan Rıza Paşa Çeşmesi Caferağa 1852/1853 40°59′07″K 29°01′20″D / 40.98528°K 29.02222°D / 40.98528; 29.02222 [f] [13]
Hasan Rıza Paşa Çeşmesi Osmanağa 1845/1846 40°59′22″K 29°01′40″D / 40.98944°K 29.02778°D / 40.98944; 29.02778 [14]
Hasan Hüsnü Paşa Çeşmesi Hasanpaşa 1899/1900 veya sonrası 40°59′41.5″K 29°02′22.7″D / 40.994861°K 29.039639°D / 40.994861; 29.039639 [g] [15]
Hilmi Baba Çeşmesi Merdivenköy Haziran 1897 40°59′20.9″K 29°04′29.3″D / 40.989139°K 29.074806°D / 40.989139; 29.074806 [16]
Hüseyin Ağa Çeşmesi Osmanağa 1766/1767 40°59′24″K 29°01′33″D / 40.99000°K 29.02583°D / 40.99000; 29.02583 [17]
İbrahim Ağa Çeşmesi Acıbadem 17. yüzyıl 41°00′05″K 29°01′54″D / 41.00139°K 29.03167°D / 41.00139; 29.03167 [18]
Kayışdağı Suyu Çeşmesi Osmanağa 1930 40°59′25.1″K 29°01′41.1″D / 40.990306°K 29.028083°D / 40.990306; 29.028083
Kayışdağı Suyu Çeşmesi Rasimpaşa 1930 40°59′35.7″K 29°01′48.8″D / 40.993250°K 29.030222°D / 40.993250; 29.030222 [19]
Kayışdağı Suyu Çeşmesi Erenköy 20. yüzyıl 40°58′48.9″K 29°04′38.7″D / 40.980250°K 29.077417°D / 40.980250; 29.077417 [20]
Ladikli Ahmed Ağa Çeşmesi Rasimpaşa 1793/1794 40°59′45″K 29°01′26″D / 40.99583°K 29.02389°D / 40.99583; 29.02389 [21]
Mısırlı Osman Ağa Çeşmesi Osmanağa 1621/1622 40°59′28″K 29°01′36″D / 40.99111°K 29.02667°D / 40.99111; 29.02667 [22]
Osman Ağa Çeşmesi Hasanpaşa 1796/1797 40°59′44″K 29°02′36″D / 40.99556°K 29.04333°D / 40.99556; 29.04333 [23][24]
Selâmi Çeşme Fenerbahçe 1800/1801 40°58′32″K 29°03′07″D / 40.97556°K 29.05194°D / 40.97556; 29.05194 [25]
Sürmeli Ali Paşa Çeşmesi Caferağa 1693/1694 40°59′26″K 29°01′30″D / 40.99056°K 29.02500°D / 40.99056; 29.02500 [26]
Tuğlacıbaşı Camii Çeşmesi Feneryolu 1868/1869 40°59′04.7″K 29°02′51.8″D / 40.984639°K 29.047722°D / 40.984639; 29.047722
Yoğurtçu Çeşmesi Osmanağa Bilinmiyor 40°59′01″K 29°02′00″D / 40.98361°K 29.03333°D / 40.98361; 29.03333 [27]

Varlığını sürdürmeyen çeşmeler

Çeşme Fotoğraf Mahalle İnşa tarihi[a] Yıkılış tarihi Koordinatlar Not Kaynak
Fenerbahçe Çeşmesi Fenerbahçe 1967 1970'ler-2006 arası [8][28]
Hacı Ömer Efendi Çeşmesi Zühtüpaşa 1772/1773 1970'ler 40°59′12.2″K 29°02′19.5″D / 40.986722°K 29.038750°D / 40.986722; 29.038750 [29][30]
Seyyid Mustafa Efendi Çeşmesi Erenköy 1811/1812 1993 sonrası [31]
Seyyid Paşa Çeşmesi 1863/1864 1945-1993 [h] [12][32]

Ayrıca bakınız

Notlar

  1. ^ a b Bazı çeşme kitâbelerinde verilen inşa yılları, Hicrî ya da Rumi takvime göre olduğundan miladi takvime göre kesin olarak bilinememektedir.
  2. ^ 1988'de, günümüzde bulunduğu caddenin karşısından günümüzdeki konumuna taşındı.
  3. ^ Bu tarihin yer aldığı kitâbenin çeşmeye ait olduğu kesin değildir.[4]
  4. ^ Semavi Eyice'nin 1996 tarihli bir yazısına göre "20-25 yıl kadar önce" bulunduğu noktaya taşınmıştır.
  5. ^ Yapıldığında eski karakolun alt tarafındayken sonraki dönemde günümüzdeki konumuna taşındı.[10]
  6. ^ İbrahim Hilmi Tanışık'ın 1945 tarihli eserinde çeşmenin kitâbesindeki tarih hatalı bir şekilde 1280 (miladi 1864/1865) olarak verilir.[12]
  7. ^ Caminin yapım tarihi ise 1899 ya da 1900'de tamamlanan Hasan Paşa Camii ile birlikte yaptırılan çeşmenin günümüzde kitâbesi yoktur ve yapım tarihi bilinmemektedir.
  8. ^ Tanışık'ın 1945 tarihli kitabında çeşmenin var olduğundan bahsedilirken Affan'ın 1993 tarihli kitabında artık yerinde olmadığı belirtilir.

Kaynakça

Özel
  1. ^ Kızılkayak 2011, s. 105.
  2. ^ Kızılkayak 2011, s. 69.
  3. ^ Kızılkayak 2011, s. 77.
  4. ^ a b Kızılkayak 2011, s. 81.
  5. ^ Kızılkayak 2011, s. 135.
  6. ^ Affan 1993, s. 269.
  7. ^ Affan 1993, s. 266.
  8. ^ a b Egemen 1993, s. 285.
  9. ^ Eyice, Semavi (1995). "Galib Paşa Camii". TDV İslâm Ansiklopedisi. 13. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı. s. 332. ISBN 9753894406. 19 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2023. 
  10. ^ Tanışık 1945, s. 392.
  11. ^ Eyice, Semavi (1997). "Hâlid Ağa Çeşmeleri" (PDF). TDV İslâm Ansiklopedisi. 15. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı. ss. 282-283. ISBN 9753894422. 6 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 26 Mart 2021. 
  12. ^ a b Tanışık 1945, s. 452.
  13. ^ Kızılkayak 2011, ss. 101-102.
  14. ^ Ertuğ 2006a, s. 150.
  15. ^ Doğan, Sema (1997). "Hasan Paşa Camii". TDV İslâm Ansiklopedisi. 16. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı. s. 344. ISBN 9753894430. 27 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2023. 
  16. ^ Tanman, Baha (1992). "İstanbul Merdivenköyü'ndeki Bektaşi Tekkesi'nin "Meydan Evi" hakkında". İstanbul Yazıları. Turing ve Otomobil Kurumu. ss. 318, 329. ISBN 9757641154. 
  17. ^ Ertuğ 2006a, s. 164.
  18. ^ Kızılkayak 2011, s. 137.
  19. ^ Atılgan, Arif (5 Temmuz 2020). "Kayışdağı Çeşmesi". 18 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2023. 
  20. ^ Ertuğ 2006b, s. 201.
  21. ^ Kızılkayak 2011, s. 85.
  22. ^ Tanışık 1945, ss. 264, 266.
  23. ^ Kızılkayak 2011, s. 115.
  24. ^ "Babüssaade ağası Osman Ağa Çeşmesi". Osmanlı Kitabeleri Projesi. 27 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2021. 
  25. ^ Kızılkayak 2011, s. 119.
  26. ^ Kızılkayak 2011, s. 123.
  27. ^ Affan 1993, s. 830.
  28. ^ Ertuğ 2006b, s. 154.
  29. ^ Tanışık 1945, s. 372, 374.
  30. ^ Egemen 1993, s. 685.
  31. ^ Affan 1993, s. 642.
  32. ^ Affan 1993, s. 747.
Genel
  • Kızılkayak, Görkem, (Ed.) (Aralık 2011). Kadıköy Çeşmeleri. Kadıköy Belediyesi. 
  • Egemen, Affan (Ekim 1993). İstanbul'un Çeşme ve Sebilleri. İstanbul: Arıtan Yayınevi. 
  • Tanışık, İbrahim Hilmi (1945). İstanbul Çeşmeleri. 2. İstanbul: Maarif Matbaası. 
  • Ertuğ, Necdet, (Ed.) (2006a). İstanbul Tarihî Çeşmeler Külliyatı. 2. İstanbul: İSKİ Genel Müdürlüğü. ISBN 9789944100335. 
  • Ertuğ, Necdet, (Ed.) (2006b). İstanbul Tarihî Çeşmeler Külliyatı. 3. İstanbul: İSKİ Genel Müdürlüğü. ISBN 9789944100335.