Karşılıklı yardımlaşma (kavram)

Bu madde hiçbir kaynak içermemektedir. Lütfen güvenilir kaynaklar ekleyerek madde içeriğinin geliştirilmesine yardımcı olun. Kaynaksız içerik itiraz konusu olabilir ve kaldırılabilir.
Kaynak ara: "Karşılıklı yardımlaşma" kavram – haber · gazete · kitap · akademik · JSTOR (Ocak 2020) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin)

Anarşizm
Makale serilerinden

Tarihi Ana hatları
Gelenekler Budist Hristiyan Kollektivist Komünizm Egoist Varoluşçu Feminist Yeşil Bireyci Infoanarşizm İsyancı Solcu Mutualist Milliyetçi Nihilist Naturist Pasifist Felsefi Platformist Post-anarşist Post-kolonyal Post-sol Primitivist Sosyal Sendikacı Sentezci Vegan Gönüllücü Sıfatsız
Teori Pratik Anarşizm Anarşist Siyah Haç Anti otoriteryenizm Antimilitarizm Üye grubu Kara Blok Sınıf mücadelesi Komünler Oydaşmacı demokrasi Vicdani ret Adem-i merkeziyetçilik Derin ekoloji Doğrudan eylem Doğrudan demokrasi İkili iktidar Especifismo Kamulaştırıcı anarşizm Serbest çağrışım Nikahsız birliktelik Özgür okul Özgür düşünce Yataycılık Kanundışıcılık Bireycilik Bireyci ıslah İsokrasi Hukuk Katılımcı siyaset Kalıcı özerk bölge Tasarlanan siyaset Eylemli propaganda Çalışma reddi Devrim Geridönüş Sosyal merkez Sosyal ekoloji Social eklenti Someterapi Doğal düzen İşgal Evi Geçici özerk bölge Egoistler birliği
Kişiler William Godwin Josiah Warren Pierre-Joseph Proudhon Henry David Thoreau Max Stirner Mihail Bakunin Louise Michel Pyotr Kropotkin Benjamin Tucker Errico Malatesta Johann Most Lev Tolstoy Emma Goldman Émile Armand Nestor Mahno Rudolf Rocker Buenaventura Durruti Alexander Berkman Francesc Ferrer i Guàrdia Volin Murray Bookchin Colin Ward Noam Chomsky Alfredo M. Bonanno John Zerzan Jacques Ellul Voltairine de Cleyre
Sorunlar Anarko-kapitalizm Hayvan hakları Kapitalizm Eğitim Eleştiriler İslam LGBT hakları Yaşam tarzı Marksizm Milliyetçilik Ortodoks Musevilik Din Cinsellik/Aşk Şiddet
Tarih Paris Komünü Lahey Kongresi Roma Uluslararası Konferansı Otuzun davası Haymarket Olayı Bir Mayıs Anarşistleri dışlama yasası Amsterdam Kongresi Trajik Hafta Kotoku Olayı Onaltılar Manifestosu 1917 ABD Anarşist bombalı saldırıları Biennio rosso Bavyera Sovyet Cumhuriyeti Kronstadt Ayaklanması Üçüncü Rus Devrimi Free Territory Amakasu Olayı Escuela Moderna Avrupa'da bireyci anarşizm Fransa'da bireyci anarşizm İspanyol Devrimi Barselona Mayıs Günleri Kırmızı ters üçgen Labadie Koleksiyonu May 1968 Provo LIP Kate Sharpley Kütüphanesi Avustralya Anarşist Kutlamaları Sermaye Karşıtı Karnaval 1999 DTÖ Konferansı protestoları İşgal hareketi
Kültür Anarşist filmler Anarşist Kitap Fuarı Anarko-punk Sanat Siyah anarşizm Kültür paraziti Kendin yap etiği Freeganizm Bağımsız Medya Merkezi Infoshop Enternasyonal Musevi anarşizmi Toprak ve özgürlük Hayat tarzı anarşizmi Popüler eğitim Mülkiyet hırsızlıktır! Ne Tanrı, ne efendi Radikal amigoluk Radikal çevrecilik İzinsiz yerleşme Sembolizm Terimler A las barricadas
Ekonomi Komünleşme Kooperatifler Karşı ekonomi Ekonomik demokrasi Ücretsiz dükkan Armağan ekonomisi Infoanarşizm Pazarın kaldırılması Karşılıklı yardımlaşma Mutualist Katılımcı ekonomi Planlı ekonomi Really Really Free Market Ücretli kölelik Özyönetim
Bölgelere göre Afrika Arjantin Avustralya Brezilya Kanada Çin Küba Ekvator İngiltere Fransa Almanya Yunanistan Hindistan İzlanda İrlanda İsrail İtalya Japonya Kore Meksika Polonya Rusya İspanya İsveç Türkiye Ukrayna ABD Vietnam
Listeler Anarko-punk grupları Topluluklar Hayali karakterler Musevi anarşistler Müzisyenler Kuruluşlar Yayınlar Şairler Pornocular Rus anarşistler Filmler
İlgili konular Liberter Antifaşizm Antikapitalizm Antikonsümerizm Antikorporatizm Antimilitarizm Devletçilik karşılığı Emek hareketi Epistemolojik kargaşacılık Küreselleşme karşıtlığı Liberteryen perspektifinde devrim Liberteryenizm Otonomizm Özerkçilik Özgürlükçü sosyalizm Savaş karşıtlığı Sitüasyonist Enternasyonal Sol komünizm
Anarşizm listesi Siyaset portalı
g t d

Karşılıklı yardımlaşma, ekonomik ve politik düzlemde, Kropotkin'in geliştirdiği anarşist teorinin öncelikli kavramlarından. İnsan doğasının rekabete dayalı darwinci yorumuna karşı, onu iş birliği ve dayanışma temelinde ele almak üzere geliştirilmiştir. Bu kavram ile gönüllülük temelinde, kaynakların, yeteneklerin ve hizmetlerin tarafların ortak yararını gözeterek kullanılması savunulur.

Kavramı geliştiren anarşist yazar Pyotr Kropotkin, Karşılıklı Yardımlaşma Evrimin Bir Faktörü adlı kitabında, hayvanlar arasında iş birliğinin, hayatta kalabilmek için bir mekanizma olarak gelişitirilmesini araştırır. Amacı, darwincilerin iddia ettiği, hayatta kalmak için acımasız rekabete dayalı gelişme düşüncesini eleştirmektir. Araştırmaları aynı türler arasında mücadeleden çok dayanışmanın egemen olduğunu göstermiştir. Ayrıca Sibirya yerlileri üzerine yaptığı gözlemler, onu insan topluluklarının tümünün, Avrupalılar kadar rekabetçi olmadığı sonucuna götürmüştür.

Ekmeğin Fethi adlı eserinde Kropotkin, karşılıklı yardımlaşma düşüncesini somutlaştırmak üzere, gönüllülüğe dayanan kooperatiflerde zenginliğin karşılıklı değişimini öngören bir ekonomik sistem önerir. Kropotkin'in tezi kıtlığın, yoksulluğun anlamsız olduğu ve tüm insanların yetişkin yaşlarında günde sadece beş saat çalışarak ihtiyaç duyduğu tüm zenginliği yaratılabileceği tezine dayanır, böylece kalan diğer zaman çalışma dışındaki çeşitli insani etkinliklere ayrılabilecektir.

Ayrıca bakınız

Mutualizm

g t d Anarşizm
Siyaset serisi
Gelenekler	Anarşist komünizm • Anarko-feminizm • Anarko-sendikalizm • Bireyci anarşizm • Dayanışmacı sendikacılık • Agorizm • Hristiyan anarşizmi • Kolektivist anarşizm • Anarko-kapitalizm • Yeşil anarşizm • Anarko-ilkelcilik • İsyancı anarşizm • Postyapısalcı anarşizm • Sıfatsız anarşizm • Kripto anarşizm
Anarşistler	Adolph Fischer (1858–1887) • Aleksandros Grigoropulos (1993–2008) • Alexander Berkman (1870–1936) • Alfredo M. Bonanno (1937– ) • Anselmo Lorenzo (1841–1914) • Auguste Vaillant (1861–1894) • Benjamin Tucker (1854–1939) • Bhagat Singh (1907–1931) • Sacco ve Vanzetti (1888–1927) • Buenaventura Durruti (1896–1936) • Carlo Cafiero (1846–1892) • Carlo Giuliani (1978–2001) • Colin Ward (1924–2010) • Daniel Guérin (1904–1988) • Dyer Lum (1839–1893) • Edward Abbey (1927–1989) • Élisée Reclus (1830–1905) • Émile Armand (1872–1963) • Emile Henry (1872–1894) • Émile Pouget (1860–1931) • Emma Goldman (1869–1940) • Errico Malatesta (1853–1932) • Ettore Aguggini (1902–1929) • Fernand Pelloutier (1867–1901) • Ferdinando Nicola Sacco (1891–1927) • Francisco Ascaso Abadía (1901–1936) • Gün Zileli (1946– ) • Henry David Thoreau (1817–1862) • Jacques Ellul (1912–1994) • Jaroslav Hašek (1883–1923) • Johann Joseph Most(1846–1906) • John Zerzan (1943– ) • Joseph Déjacque (1821–1864) • Juan García Oliver (1901–1980) • Jules Bonnot (1876–1912) • Karim Landais (1980–2005) • Lev Tolstoy (1828–1910) • Lucy Parsons (1853–1942) • Luigi Fabbri (1877–1935) • Luigi Galleani (1861–1931) • Lysander Spooner (1808–1887) • Marius Jacob (1879–1954) • Max Stirner (1806–1856) • Mikhail Bakunin (1814–1876) • Murray Bookchin (1921–2006) • Murray Rothbard (1926–1995) • Nestor Mahno (1888–1934) • Noam Chomsky (1928– ) • Paul Avrich (1931– 2006) • Pyotr Kropotkin (1842–1921) • Pierre-Joseph Proudhon (1809–1865) • Ravachol (1859–1892) • Sante Geronimo Caserio (1873–1894) • Sébastien Faure (1858–1942) • Ugo Fedeli (1898–1964) • Volin (1882–1945) • Voltairine de Cleyre (1866–1912) • William Godwin (1756–1836)
Tarihte anarşizm	Anarşist komünler listesi • Haymarket Olayı • Paris Komünü • Meksika Devrimi • Alman Devrimi • Mahnovşçina harekatı • İspanya Devrimi • 22 Mart Hareketi • 68 Mayıs'ı • Barut Komplosu • Birinci Enternasyonal
Anarşist teori	Anarşist ekonomi • Anarşizm ve kapitalizm • Anarşizm ve Marksizm • Anarşist hukuk • Anarşist sembolizm • Karşılıklı yardımlaşma • Özyönetim • Post-sol anarşizm • Toplumsal devrim
Kültür ve anarşizm	Anarşizm • Anarşizm ve din • Anarşizm ve toplum • Anarşizm ve sanat • Anarko punk
Ülkelere göre anarşizm	Türkiye'de anarşizm

g t d Komünist deyişbilim ve terminoloji
Felsefe ve politikalar (Marksist)	Altyapı ve üstyapı Aşamalı devrim teorisi Bilimsel sosyalizm Burjuvazi Burjuva milliyetçiliği Burjuva sosyalizmi Çin-Sovyet ayrılığı Devrimci dalga Diyalektik Dünya devrimi Emeğin araçları Emperyalizm Komünizm Kuramcı Küçük burjuvazi Lümpen proletarya Metabolik çatlak Metalaştırma Parti sekreteri Proleter devrim Proletarya diktatörlüğü Proleter enternasyonalizm İlkel sermaye birikimi Sınıf mücadelesi Süper emperyalizm Tarihsel materyalizm Uyumlu Sosyalist Toplum Ücretli kölelik Altyapı ve Üstyapı Sosyalist hukuk Bütün ülkelerin işçileri, birleşin!
Ekonomik ve sosyolojik (Marksist ekonomi)	Sermaye Sermaye birikimi İlkel sosyalist birikim Kapitalist üretim biçimi Kapitalist krizler Meta Meta üretimi Materyalizm Üretim araçları Üretim biçimi Üretici güçler Üretim ilişkileri Özgür üreticiler birliği Emek süreci teorisi Değer yasası Artı değer Kullanım değeri Mübadele değeri Herkesin katkısına göre Herkesten yeteneğine göre, herkese ihtiyacına göre! Değer Toplumsal bakımdan gerekli emek süresi Kamulaştırma Kullanım amaçlı üretim Sosyalist üretim biçimi Egemen sınıf Basit meta üretimi Sınıfsız toplum Çin değerleri ile sosyalizm‎ Stahanovizm
Komünizm (Marksizm-Leninizm / Stalinizm)	Marksizm-Leninizm Kadro Merkez komitesi Demokratik merkeziyetçilik Tasfiyecilik İkili iktidar Halk demokrasisi Halk düşmanı Fokoculuk Kentsel gerilla savaşı Parti genel çizgisi Yeni sınıf Politbüro Politik iyileştirme Halk cephesi Devrimci terör Birleşik cephe Öncü parti Devrimci durum Sosyal faşizm Reel sosyalizm Revizyonizm Sovyet demokrasisi Tek ülkede sosyalizm Sosyalist vatanseverlik
Troçkizm	Deforme işçi devletleri Yozlaşmış işçi devleti Toplumsal devrim Yeni sınıf Sürekli devrim Bürokratik kolektivizm
Maoizm	Antagonist çelişki Bir İkiye Bölünür Çin Kültür Devrimi Dört Eski Halk cumhuriyeti Halk savaşı Halkın demokratik diktatörlüğü Kağıttan kaplan Kapitalist yolcular Kızıl siyasi üs Mücadele oturumu Sosyal-emperyalizm Üç Dünya Teorisi Yeni Demokrasi
Anarşizm	Kitle grevi Teorik/taktiksel birlik Karşılıklı yardımlaşma Özyönetim Federasyon
Antikomünizm terminoloji	Gladio Karşı devrim Kızıl bebek bezi Kızıl Tehlike Kontrgerilla