Share to: share facebook share twitter share wa share telegram print page

JScript

JScript, Microsoft tarafından geliştirilen ve ECMAScript standardına dayalı bir betik dili olup, özellikle Microsoft Internet Explorer web tarayıcısı ve HTML Uygulamaları (HTA) ile birlikte, ayrıca bağımsız bir Windows betik dili olarak kullanılmaktadır. JScript, Microsoft’un Active Scripting altyapısı üzerinde çalışan bir motor olarak tasarlanmıştır. Bu sayede Internet Explorer, Active Server Pages (ASP) ve Windows Script Host gibi Active Scripting’i destekleyen uygulamalarda kullanılabilir. Aynı ortamda JScript’in yanı sıra VBScript ve PerlScript gibi farklı diller de çalıştırılabilir.

Tarihçe ve Özellikler

JScript, ilk olarak 1996 yılında Internet Explorer 3.0 ile birlikte tanıtılmıştır. Temel olarak Netscape’in JavaScript diline alternatif olarak geliştirilmiş ve ECMAScript standardının bir türevidir. Microsoft, “JavaScript” markasıyla ilgili yasal sorunları aşmak için kendi uygulamasına “JScript” adını vermiştir. Temelde JScript ve JavaScript aynı ECMAScript standardını paylaşsa da, JScript’e özgü bazı eklentiler ve farklılıklar bulunur. Örneğin, JScript’te koşullu derleme [en] gibi, ECMAScript standardında olmayan bazı özellikler mevcuttur. JScript dosyaları genellikle .js, .jse, .wsf veya .wsc uzantılarına sahiptir. JScript, dinamik, zayıf ve ördek tipi (duck typing) kullanan bir dil olarak tanımlanır.

Kullanım Alanları

JScript, başta Internet Explorer olmak üzere, Active Scripting’i destekleyen tüm Windows tabanlı uygulamalarda kullanılabilir. Özellikle web sayfalarının dinamikleştirilmesi, sunucu tarafı betikleme (ASP), sistem otomasyonu ve Windows Script Host ile günlük görevlerin otomasyonu gibi alanlarda yaygın olarak kullanılmıştır.[1]

JScript .NET

JScript’in .NET Framework üzerinde çalışan ve nesne yönelimli programlama özellikleri eklenmiş sürümü JScript .NET’tir. JScript .NET, klasik JScript’e tam geriye dönük uyumluluk sunar ve Common Language Runtime (CLR) üzerinden .NET kütüphanelerine erişim sağlar. JScript .NET, Microsoft’un Visual Studio .NET geliştirme ortamı tarafından tam olarak desteklenmemektedir.

Sürüm Platform Çıkış Tarihi Tanıtıldığı Ürün Dayandığı Standart
7.0 .NET Framework 1.0 2002 Microsoft .NET Framework 1.0 ECMAScript 3. sürüm
7.1 .NET Framework 1.1 2003 Microsoft .NET Framework 1.1 ECMAScript 3. sürüm
8.0 .NET Framework 2.0 2005 Microsoft .NET Framework 2.0 ECMAScript 3. sürüm

JScript ve JavaScript Karşılaştırması

JScript ve JavaScript, temelde aynı ECMAScript standardına dayansa da, aralarında bazı farklar vardır. JScript, Microsoft tarafından geliştirildiği için özellikle Internet Explorer ve Windows Script Host ortamlarında daha fazla özellik ve entegrasyon sunar. JavaScript ise başta Netscape ve Mozilla olmak üzere, farklı tarayıcılar ve platformlar için geliştirilmiştir.

Sürüm Geçmişi

Sürüm Çıkış Tarihi Tanıtıldığı Ürün JavaScript Karşılığı
1.0 Ağustos 1996 IE 3.0 1.0
2.0 Ocak 1997 IIS 3.0 1.1
3.0 Ekim 1997 IE 4.0 1.3
5.0 Mart 1999 IE 5.0 1.5
5.6 Ekim 2001 IE 6.0 1.5
5.7 Kasım 2006 IE 7.0 1.5
5.8 Mart 2009 IE 8.0 1.5
9.0 2011 IE 9.0 1.8.5

Güvenlik

JScript, geçmişte çeşitli güvenlik açıkları ve istismarlarla gündeme gelmiştir. Bu nedenle Microsoft, kullanıcıların güvenliği için JScript’in devre dışı bırakılmasına olanak tanıyan seçenekler sunmuştur.

JScript, Windows tabanlı ortamlarda dinamik web içeriği, sunucu tarafı betikleme (ASP) ve sistem otomasyonu (ör. Windows Script Host) gibi geniş kullanım alanlarına sahiptir.[2]

Kaynakça

  1. ^ Onur Altuntaş. "PROGRAMLAMA DİLLERİ MODÜLÜ" (PDF). 23 Mayıs 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Mayıs 2025. 
  2. ^ "Windows Script Host". 15 Aralık 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
Kembali kehalaman sebelumnya