Havsa, Edirne'nin bir ilçesi.
Havsa, Edirne'nin kuzey yarısında ve konya yaylası üzerindedir. Doğuda Kırklareli, batıda Edirne merkez ilçesi, kuzeyde Süloğlu ve güneyde Uzunköprü ilçeleriyle komşudur.
İlçede dağ yoktur; kuzey-güney doğrultusunda sıralanan tepeler vardır. Bu az yükseltili yayvan tepelerin en yükseği, Doğruk Tepe'dir. Vadilerin derinliği azdır. Bu vadilerden birinin geniş tabanı Osmanlı Ovası adıyla anılır. Başlıca akarsuları Oğulpaşa, Necatiye, Kuleli dereleriyle, Darıdere ve Aşırıdere'dir. Bunlar Ergene ırmağının kollarıdır. İlçede doğal göl yoktur ancak yapay gölet bulunmaktadır.[4]
Tarihçe
Havsa ilçesi Antik Romalılar tarafından kurulmuştur. Havsa, Roma İmparatorluğu ikiye ayrıldıktan sonra Bizanslılar'ın elinde kalmıştır. 1331 yılında Rumeli'ye geçen Türkler burayı I. Murat vasıtasıyla Türk topraklarına katmışlar ve ilçeye "Hosa" adını vermişlerdir. Edirne, Osmanlı Devletinin hükûmet merkezi olduktan sonra Hosa'da bulunan Rumlar, Padişah I. Murat'ın ikamet ve din serbestisi ile ilgili fermanlarına aldırmadan burayı terk ederek İstanbul ve Selanik taraflarına göç etmişlerdir. Fetihten sonra Anadolu'dan getirilen göçmenlerle kasabanın Türkleştirilmesi sağlanmış, Sokullu Mehmet Paşa'nın buraya önem vermesiyle de Türklük gelişmiştir. Bugün Hacı İsa, Hacı Gazi ve Helvacı Baba mahalleleri o dönemde getirilen göçmen ailelerin isimlerini taşımaktadır.
Tarihî eserler 1531 yılında Sokuklu Mehmet Paşa tarafından oğlu Kazım Paşa adına Mimar Sinan'a yaptırılan Sokollu Camii, Fukaraya Bektaşilerinden olduğu söylenen Kurt Bey Anıtı, sadece kemeri kalan kervansaray, harap vaziyetteki Sokollu Hamamı ve bugün de kullanılmakta olup bütün tesisleri Mimar Sinan tarafından yapılan çeşmedir. Tarihî eserlerden Hafsa Hatun ve Abdülselam Camii'nden hiçbir iz kalmamıştır. anan'ın hanımlarından Hafıza Sultan ilçeye yerleştikten sonra ilçeye bir müddet "Hafse" denilmiş, daha sonra bu iki isim karışımından "Havsa" ismi doğmuştur.
Edirne Vilayet Matbaası Müdürü Şevket Dağdeviren'in yazdığı 1892 tarihli salnameye göre;
Edirne sancağına bağlı olan kaza içinde Zalif ve Aslıhan köylerinde, yılda 1,500,000 kilyeyi geçen kaliteli şarap yapılır ve bazı yıllar Avrupa'ya ihraç edilirdi. Bu nedenle 10 civarında Edirneli tüccarların şarap mağazası ve posta şubesi vardı.[5]
Coğrafya
İlçe il merkezine 25 km uzaklıktadır. Kuzey ve batısında Edirne ili, güneyinde Uzunköprü ve Pehlivanköy ilçeleri, doğusunda ise Kırklareli ili ve Babaeski ilçeleri bulunmaktadır. Yüzölçümü 431 kilometrekare olup, rakımı 31 metre arasında değişmektedir.
Arazi genellikle ova olup jeolojik devirlere ait kütle oluşumlarından meydana geldiğinden genç bir yaşa sahiptir. Dağ, yayla, ırmak ve ormanın bulunmadığı arazi hemen hemen tarım arazisinden müteşekkildir. İlçede yıl boyunca karasal bir iklim hüküm sürmektedir.
Nüfus
Şehirde yaşayanların ilçe nüfusuna oranı %31'den %69'a yükselirken köylerde yaşayanların oranı da %69'dan %61,2'ye düşmüştür.
Yapılan tespitlerde ilçe merkezinde kadın nüfusunun erkek nüfusundan fazla, köylerinde ise erkek nüfusunun kadın nüfusundan fazla olduğu tespit edilmiştir. Buna göre kadın nüfusunun ilçe nüfusuna oranı %62,2, erkek nüfusunun oranı da %49,8 olarak tespit edilmiştir.
2000 yılındaki Havsa merkez ve köylerindeki toplam nüfus 24027 iken 2007 yılında gerçekleştirilen sayıma göre 21533 olarak tespit edilmiştir.
| Havsa Kazası Nüfus Cetveli 1892[5]
|
|
|
Kadın
|
Erkek
|
Toplam
|
| İslam
|
3316
|
3514
|
6830
|
| Rum
|
2677
|
2973
|
5650
|
| Bulgar
|
623
|
687
|
1310
|
| Toplam
|
6.616
|
7.174
|
13.790
|
İdari yapı
62 mahallesi ve 31 köyü bulunan Havsa, Edirne iline bağlı bir bucak iken 1969 yılında 6231 Sayılı Kanunla ilçe olmuştur. İlçe merkezi ve köylerinde toplu yerleşim düzeni hakim olup, mezra ve kom bulunmamaktadır. Devlet otoritesi ve yasalara saygılı olan halk sorunlarını Hukuk düzeni içerisinde çözme yoluna gitmektedir.
Merkez ilçe belediyesi dışında belde belediye teşkilatı bulunmamaktadır. Belediye sınırları içerisinde, Hacıisa, Hacıgazi, Varoş, Yenimahalle Cumhuriyet Göl ve Helvacı mahalleleri olmak üzere 6 mahalle bulunmaktadır.
İlçe merkezine bağlı 31 köyün hepsinde su, elektrik ve telefon bulunmaktadır.
Tarihî eserler
- Sokollu Camii (1578)
- Kurt Bey Anıtı
- Kervansaray
- Sokollu Hamamı
Kaynakça
Dış bağlantılar
