Gaius Calpurnius Piso, bir Romalı senatör. 65 yılında İmparator Nero'ya karşı yapılan ve onun saltanatına karşı yapılmış en ünlü komplo olan Pisonia tertibinin merkezindeki kişidir.
Karakteri ve gençliği
Piso, tüm Roma'da çok sevilen birisiydi. Babasından kalan bir miras olarak pek çok seçkin aile ile bağlantılı ve annesinden kalan miras nedeniyle de çok zengindi. Piso, antik ve soylu bir gens olan Calpurnii klanına aitti[1] ve sahip olduğu zenginliği Roma'nın tüm sosyal sınıfından insanlara dağıtmıştı. Çok geniş ilgi alanlarına sahip olan Piso, tiyatro ile ilgilenmiş, şiir yazmış, dama oyununda uzmanlaşmış ve Baiae'da bir villa sahibi olmuştu.[2]
Piso, uzun boylu ve iyi görünümlü, cana yakın bir kişiliğe sahip çok iyi bir hatipti ve mahkemelerde avukatlık yapıyordu. Tüm bunlara rağmen Piso'nun dürüstlüğü konusunda şüpheler vardır. Tacitus'a göre, Piso sahip olduğu belagat yeteneğini arkadaşı olan yurttaşları savunmak için kullanmış ve konuşmalarında cömert ve cana yakın olmuştu ancak duygusal ricaları sırasında ciddiyetten yoksun ve aşırı gösterişliydi.[1] 40 yılında İmparator Caligula, Piso'nun karısına ilgi duyunca onu Roma'dan uzaklaştırdı. Caligula, Piso'nun karısını ondan ayrılmaya zorladı ve daha sonra uzaklaştırma için bahane bulabilmek amacıyla onu karısıyla zina yapmakla suçladı.[3] Piso, Caligula’nın devrilmesi üzerine bir yıl sonra geri dönmüştür.
Pisonia tertibi ve ölümü
Piso 41 yılında İmparator Claudius tarafından Roma'ya geri çağrıldı ve suffect konsül yapıldı.[4] Piso İmparator Nero zamanında oldukça güçlü bir senatör haline geldi ve ardından 65 yılında Pisonia Tertibi olarak bilinen ve İmparator Nero'yu devirerek yerine kendisini imparator seçtirmeyi amaçlayan gizli bir komplo kurdu.
Piso, gücü ele geçirebilmek için senatoryal öfkeyi bir manivela gibi kullandı. Zaten 62 yılından itibaren senatoryal sınıf ve equitiesler ve soylular arasında Nero'nın Roma'yı bir harabeye çevirmeye başladığını konuşulmaya başlanmıştı.[5] 65 yılıyla birlikte Büyük Roma Yangını'nın ve Hristiyanların cezalandırılmasının tahrik ettiği komplocu grupları İmparator Nero'yu öldürmek amacıyla Piso liderliğinde bir araya geldiler.
19 Nisan 65 tarihinde, azatlı bir köle olan Milichus, Piso’nun imparatoru öldürmeyi amaçlayan tertibini ortaya çıkardı[5] ve daha sonra tertibe dahil olan herkes tutuklandı. Bunlardan, tertibe katılanların neredeyse tamamı olan 19 kişi idam edilirken 13 kişi de sürgüne gönderildi.[5] Piso, intihar etmek zorunda bırakıldı.
Notlar
Aynı isme sahip bir diğer Romalı devlet adamı MÖ 67 yılında Manius Acilius Glabrio ile birlikte konsül olarak görev yapmıştır.
Aynı isme sahip bir diğer Romalı general Numantine savaşı'nda görev yapmıştır.
Kaynakça
- ^ a b Bunson, Matthew. "Piso, Gaius Calpurnicus." Encyclopedia of the Roman Empire(Roma İmparatorluğu Ansiklopedisi). New York: Facts on File, 1994
- ^ Rogers, Robert Samuel. "Heirs and Rivals to Nero."(Nero'non rakipleri ve vârisleri) Transactions and Proceedings of the American Philogical Association, Vol. 86. 1955, pp. 190-212
- ^ John Hazel, "Piso, 1." Who's Who in the Roman World(Roma dünyasında kim kimdir?). Londra: Routledge, 2001.
- ^ The Cambridge Ancient History(Cambridge Antik Tarihi). Cilt. 5, VII ed. Londra: Cambridge University Press, 1970-2007.
- ^ a b c Bunson, Matthew. "Pisonian Conspiracy."(Pisonia tertibi) Encyclopedia of the Roman Empire(Roma İmparatorluğu Ansiklopedisi). New York: Facts on File, 1994.
- Theodor Mommsen, The History of Rome (Roma Tarihi), Kitap IV
