Bir sonraki Libya cumhurbaşkanlığı seçimi

2023 Libya cumhurbaşkanlığı seçimi
Belirlenecek
Önceki Libya cumhurbaşkanı

Muhammed el-Menfi
Bağımsız

Seçilen Libya cumhurbaşkanı

TBD

Libya'de siyaset

Arap Birliği Arap Birliği Üye Devleti

Anayasa
Yürütme
Yasama
Yargı
İdari bölümler
Seçimler
Dış ilişkiler

Libya cumhurbaşkanlığı seçiminin başlangıçta 10 Aralık 2018'de yapılması planlanmış,[1] ancak Halife Hafter'in Batı Libya Taarruzu nedeniyle ertelenmişti.[2][3] Seçimin daha sonra 24 Aralık 2021'de yapılması planlanmıştı ancak Yüksek Ulusal Seçim Komisyonu (YUSK) başkanının ülke çapındaki seçim komitelerinin feshedilmesi emrini vermesinin ardından süresiz olarak ertelendi.[4]

Arka plan

Ana maddeler: İkinci Libya İç Savaşı ve Libya barış süreci

2017

3 Mart 2017'deki sürpriz bir saldırıda İslamcıların çoğunlukta olduğu Bingazi Savunma Tugayları, Libya Ulusal Ordusu destekli Temsilciler Meclisine ait bir dizi petrol limanını ele geçirdi.[5] 7 Mart 2017'de limanlar Ulusal Mutabakat Hükümeti'ne devredildi. Temsilciler Meclisi, BST'nin limanları ele geçirmesini "terörist saldırılar" olarak nitelendirerek daha önce UMH ile üzerinde anlaşmaya vardığı BM aracılı barış anlaşmasını terk etti.[6] Meclis daha sonra Libya seçim komisyonunu "Şubat 2018'den önce cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerine hazırlanmak için gerekli tüm düzenlemeleri" yapmaya çağırdı.[7]

2018

Mayıs 2018'de Ulusal Mutabakat Hükûmeti liderlerinin ve Hafter'in Libya Ulusal Ordusu temsilcilerinin, 10 Aralık'ta parlamento ve cumhurbaşkanlığı seçimleri yapmak için 16 Eylül'e kadar yasal bir çerçeve oluşturma konusunda anlaştıkları Paris, Fransa'da görüşmeler gerçekleşti.[8] Anlaşmayı kabul eden dört kişi şunlardı: Fayiz es-Serrac (Ulusal Mutabakat Hükûmeti başkanı), Halife Hafter (Libya Ulusal Ordusu başkanı), Akile Salih İsa (Temsilciler Meclisi başkanı) ve Halid el-Mişri (Yüksek Danıştay başkanı).[9] Bu, İnsani Diyalog Merkezi'nin Libya Ulusal Konferansı'nın hazırlık aşaması için hazırladığı ve istişare sürecine katılan Libyalıların "mevcut siyasi durumla ilgili yorgunluğu ve hayal kırıklığını dile getirdiği ve yeni bir sistemi başlatmak için bir seçim veya başka bir büyük değişiklik çağrısında bulunduğu" belirten nihai raporu tarafından desteklendi.[10]

Temmuz ayında, Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian, UMH Başbakanı Fayiz es-Serrac ile seçimlerin ilerlediğinden emin olmak ve Fransa'nın seçim için 1 milyon ABD doları bağışladığını duyurmak için Libya'yı ziyaret etti.[11] İtalya Başbakanı Giuseppe Conte, Ağustos 2018'in başlarında, Fransa'nın baskısına rağmen, yıl sonunda seçimlerin yapılacağından şüphe duyduğunu belirtti[12] ve İtalya'nın Libya Büyükelçisi Giuseppe Perrone bu görüşü yineledi.[13] İtalya'nın Trablus Büyükelçiliği daha sonra yaptığı açıklamaların Libya Temsilciler Meclisi tarafından eleştirilmesinin ardından Perrone'nin seçimi ertelemeye çalıştığını yalanladı.[14] Birleşmiş Milletler Libya temsilcisi Hasan Salamé, devam eden çatışmalar nedeniyle Aralık 2018'de bir seçimin olası olmadığını belirtti.[15]

Kasım 2018'de Libya'nın önde gelen siyasi figürleri, Libya Çatışması'nı çözmek amacıyla iki günlük Palermo Konferansı'na katıldılar, ancak bir ilerleme sağlanamadı.[16]

2019

Başlangıçta 14-16 Nisan 2019 olarak planlanan ancak Hafter'in Trablus'un kontrolünü UMH'den almak için başlattığı askeri operasyonun başlamasıyla ertelenen Libya Ulusal Konferansı'nın başlıca amaçlarından biri, Libya Temsilciler Meclisi ve Yüksek Danıştaya 2019 seçimlerinin yöntem ve tarihlerini önermekti.[17]

Genel Ulusal Kongre'nin (GUK) 8/2013 sayılı kararına göre, seçimleri organize etmenin pratik yönlerinden sorumlu organ Yüksek Ulusal Seçim Komisyonu'dur (YUSK).[18][19] YUSK'nin GUK'nin 17/2013 sayılı kararında belirtilen prosedürleri izlemesi bekleniyor. (2019 (2019) itibarıyla) YUSK Kurulu, İmad eş-Şadli es-Sayah, Rabab Muhammed Halab, Abdülhekim eş-Şaab Belkhair ve Ebubekir Ali Marda'dan oluşuyordu.[20]

2019 Libya yerel seçimleri, parlamento ve cumhurbaşkanlığı seçimlerinden önce, Mart ve Nisan 2019'da[21][22][23][24] 20 bölgede gerçekleştirildi ve 2019'da diğer şehirlerde daha fazla planlanan seçimler yapıldı. Yerel seçimler, YUSK ile yakın işbirliği içindeki Belediye Meclisi Seçimleri Merkez Komisyonu tarafından koordine edilir.[19]

2019'da Libya Meclis Başkanı Akile Salih, 2020'de seçimlerin yapılabileceğini duyurdu.[25]

2020

16 Eylül 2020'de Fayiz es-Serrac, Ekim 2020'nin sonuna kadar görevinden ayrılacağını açıkladı. Bu, 2020 Libya protestolarının Trablus, Bingazi ve Libya'nın diğer şehirlerinde başlamasının ilk ayından sonra gerçekleşti.[26][27]

2021

23 Eylül 2021'de Hafter, seçimde potansiyel bir yarış için görevini LUO komutanlığından geçici olarak geri çekti. Libya yasalarına göre yetkililerin seçimlere katılmadan üç ay önce mevcut çalışmalarını askıya almaları gerekiyor [28]

Erteleme

Ertelemeler; oylama takvimi, ana adayların uygunluğu ve bir sonraki cumhurbaşkanı ve parlamentonun nihai yetkileri de dahil olmak üzere, seçimi düzenleyen temel kurallar hakkındaki anlaşmazlıkların bir sonucuydu.

İlk turun planlanmasından günler önce, halka resmi bir aday listesi sunulmadığı ve resmi bir kampanya yürütülmediği için seçim zaten havadaydı.[4] 22 Aralık'ta Libya parlamentosu ertelemeyi onayladı. Seçim kurulu başkanı, yeni bir tarih vermeden “Teknik, adli ve güvenlik raporlarını inceledikten sonra, seçim yasasının öngördüğü 24 Aralık 2021 tarihinde seçimlerin yapılmasının imkansız olduğunu size bildiririz” dedi.[29] Foreign Policy gecikmenin nedenlerinin "sürecin birbiriyle ilişkili iki konu tarafından kuşatılması" olduğunu özetledi: mevcut bağlamda bir cumhurbaşkanlığı seçimi yapma fikri üzerindeki farklılıklar ve bunun sonucunda seçimler için bir çerçeve üzerinde gerekli fikir birliğine ulaşılamaması.[30]

Birleşik Krallık, Fransa, Almanya, İtalya ve ABD, Libya'ya ertelenen cumhurbaşkanlığı seçimleri için hızlı bir şekilde yeni bir tarih belirleme çağrısında bulundu.[31] YUSK, yeni tarihin belirlenmesinden Temsilciler Meclisi'nin sorumlu olduğunda ısrar etti.[32] Temsilciler Meclisi Başkanı Akile Salih, seçimleri denetlemekten sorumlu seçim komitesinin ocak ayı sonuna kadar ertelenen cumhurbaşkanlığı ve yasama seçimleri için "kesin" bir tarih belirlemesi gerektiğini söyledi.[33]

BM'nin Libya Özel Danışmanı Stephanie Williams, Associated Press'e yaptığı açıklamada, ülkedeki 2,8 milyon seçmenin BM aracılığı ile hazırlanan 2020 yol haritası ile haziran ayına kadar oy kullanmalarının hala "çok makul ve mümkün" olduğunu söyledi.[34]

23 Ocak 2022'de Geçici Başbakan Abdulhamid Dibeybe, ertelenen cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimleri yapılmadan önce bir anayasa oluşturulması çağrısında bulundu.[35] Bir ay sonra, 22 Şubat'ta Dibeybe, seçimleri Haziran 2022'de düzenleme planını açıkladı.[36] Daha sonra 2022'nin sonunda seçim yapılmasını önerdi.[37]

O zamandan beri seçim gerçekleşmedi ve planlar başarısız olarak ülkeyi krizde bıraktı, ancak Dibeybe'nin müttefikleri tarafından bu konular üzerinde çalıştığı bildirildi.[38] Bunun nedenlerinden biri, askerî personelin yanı sıra çifte vatandaşların da seçimlerde aday olmasının yasaklanması konusunda anlaşmaya varılamaması.[39] Şubat 2023'te Birleşmiş Milletlerin Libya'daki mevcut elçisi Abdoulaye Bathily, seçimler konusunda anlaşmaya varmak için yeni bir girişimde bulunulduğunu bildirdi.[40] Libyalı bir siyasetçi ve BM destekli Libya siyasi diyalog sürecinin bir üyesi olan Guma el-Gamaty, krizin çözümünün ya Temsilciler Meclisi ve Yüksek Danıştayın iktidarı bırakma konusunda isteksiz görünmeleri nedeniyle Başkanlık Konseyi tarafından bypass edilmesi ya da önce parlamento seçimlerinin yapılması olduğunu belirtti.[41]

Seçim sistemi

Libya cumhurbaşkanı, beş yıllık bir dönem için iki turlu sistemle seçiliyor. Ağustos 2021 itibarıyla Libya seçimlerinde oy kullanmak üzere 2,83 milyon kişi kayıtlıydı.[42]

Cumhurbaşkanlığı adayları

Cumhurbaşkanlığı adayları için kayıtlar 7 Kasım'da başladı ve 22 Kasım'a kadar sürdü.[43][44] Eski Libya lideri Muammer Kaddafi'nin oğlu Seyfülislam Kaddafi, 14 Kasım 2021'de adaylığını kaydetti.[45] Libya Ulusal Ordusu Komutanı Halife Hafter, 16 Kasım'da adaylığını kaydetti.[46] İhya Libya Partisi Genel Başkanı Arif Nayid, adaylığını 17 Kasım 2021'de sundu. Başbakan Abdulhamid Dibeybe adaylığını 21 Kasım'da kaydetti.[47] Eski Dışişleri Bakanı ve Libya Devrimci Komuta Konseyi kurucu üyesi Abdülmunim el-Huni 22 Kasım'da adaylığını kaydetti.[48] Toplamda 96 erkek ve iki kadın aday olarak kayıt yaptırdı.[49]

YUSK tarafından 24 Kasım'da 73 cumhurbaşkanlığı adayından oluşan bir ön liste yayınlandı. Aralarında Seyfülislam Kaddafi, Nuri Ebusehmen, Beşir Salih Beşir ve Ali Zeydan'ın da bulunduğu yirmi beş aday seçimden diskalifiye edildi. Kaddafi, Ebusehmen ve Salih; seçim yasasının 10/7 maddesi uyarınca bir suçtan hüküm giydikleri için diskalifiye edildi. Kaddafi ayrıca temiz bir sabıka kaydı gösteren bir sertifika vermediği için Madde 17/5 uyarınca diskalifiye edildi. Zeydan, 10/2 maddesi uyarınca birden fazla uyruğu olduğu için ve 11. maddesi uyarınca 5000 destekçisi olmadığı için diskalifiye edildi.[50] Seçim yasasına göre, diskalifiyelere karşı yapılacak itirazlar yargı tarafından karara bağlanacaktır.[51]

28 Kasım'da Trablus Temyiz Mahkemesi, teklifine karşı yapılan iki itirazı kabul ettikten sonra, mevcut başbakan Abdulhamid Dibeybe'in adaylığını reddetti. İlk temyiz, cumhurbaşkanı adayları Arif Ali Nayid, Osman Abdülcelil, Muhammed el-Muntasır ve Libya Siyasi Diyalog Forumu üyeleri Ahmed eş-Şerkasi ve es-Sayda el-Yakubi tarafından, ikinci temyiz ise cumhurbaşkanı adayı Fathi Başağa tarafından yapıldı.[52]

30 Kasım'da Libya Mareşali Halife Hafter, Zaviye Asliye Mahkemesi'nin adaylığına karşı yapılan itirazı kabul etmesinin ardından cumhurbaşkanlığı seçimlerinden diskalifiye edildi.[53]

1 Aralık'ta YUSK tarafından diskalifiye edilen dört aday olan Abdulhamid Dibeybe, Nuri Ebusehmen, Salama el-Giveil ve Fethi Benşatvan; Trablus Temyiz Mahkemesi tarafından yeniden oy pusulasına alındı.[54][55]

2 Aralık'ta Seyfülislam Kaddafi, Sabha Temyiz Mahkemesinin cumhurbaşkanlığı adayları listesinden diskalifiye edilmesine karşı yaptığı itirazı kabul etmesinin ardından yeniden oy pusulasına alındı.[56]

6 Aralık'ta Trablus Temyiz Mahkemesi'nin alt Zaviye mahkemesinin 30 Kasım tarihli kararını reddetmesinin ardından Halife Hafter cumhurbaşkanlığı seçimlerine geri döndü.[57]

Adaylar

Fotoğraf Aday Parti Adaylık kayıt tarihi Notlar
Nuri Ebusehmen Ya Bilad[54] Genel Ulusal Kongre eski başkanı
Salama el-Giveil Bağımsız Ekonomik İşlerden Sorumlu Devlet Bakanı[58]
Muhammed Ahmed eş-Şerif
(1937-) 		Bağımsız 17 Kasım 2021[59] Libya İslam Cemiyeti eski başkanı[60]
Mayuf Amarif Bağımsız Sabha Üniversitesinden profesör[61]
İbrahim Dabbaşi
(1950-) 		Bağımsız Libya'nın Birleşmiş Milletler eski daimi temsilcisi[62]
Seyfülislam Kaddafi
(1972-) 		Libya'nın Kurtuluşu için Halk Cephesi 14 Kasım 2021[63] Eski Libya lideri Muammer Kaddafi'nin oğlu
Arif Ali Nayid
(1962-) 		İhya Libya 17 Kasım 2021[64] Birleşik Arap Emirlikleri Eski Libya Büyükelçisi
Hunayda el-Mehdi Bağımsız Sosyal bilimler araştırmacısı[65]
Fethi Başağa
(1962-) 		Bağımsız 18 Kasım 2021[66] Ulusal Mutabakat Hükümeti Eski İçişleri Bakanı[67]
Fethi Benşatvan Bağımsız 16 Kasım 2021[59] Eski Enerji Bakanı (2004-2006)[55][59]
Abdulhamid Dibeybe
(1959-) 		Libya Gelecek[68] 21 Kasım 2021[47] Libya Geçici Başbakanı
Halife Hafter
(1943-) 		Bağımsız 16 Kasım 2021[69] Libya Ulusal Ordusu Komutanı[70]
Leyla bin Halife
(1975-) 		Ulusal Hareket Partisi 22 Kasım 2021[71] Aktivist
Ahmed Muaytik
(1972-) 		Bağımsız 18 Kasım 2021[72] Ulusal Mutabakat Hükûmeti Eski Başbakan Yardımcısı, Başkanlık Konseyi Eski Başkan Yardımcısı
Abdullah Ahmed Nakir Zirve Partisi 16 Kasım 2021[59] Trablus Devrimciler Konseyi eski başkanı[73]
Abdulmacid Saif en-Nasır
(1957-) 		Bağımsız Fas Eski Libya Büyükelçisi[74]
Akile Salih İsa
(1944-) 		Bağımsız 17 Kasım 2021[43] Libya Temsilciler Meclisi Başkanı
Halid Şakşak Bağımsız Denetim Bürosu Başkanı[55]
Abdülmuneym el-Huni Bağımsız 21 Kasım 2021 Eski Dışişleri Bakanı (1974-1975), Libya Devrimci Komuta Konseyi kurucu üyesi (1969-1975)

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Libya's rival leaders agree to hold elections in December". Al Jazeera. 29 Mayıs 2018. 18 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2018. 
  2. ^ "Libya election to take place in early 2019: UN envoy". Al Jazeera. 9 Kasım 2018. 13 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2018. 
  3. ^ "Libya elections by June 2019, UN envoy tells Reuters at Palermo Conference". Libyan Express (İngilizce). 12 Kasım 2018. 2 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2019. 
  4. ^ a b "Libya electoral commission dissolves poll committees". www.aljazeera.com (İngilizce). 21 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2021. 
  5. ^ How Haftar lost the oil ports - as Libya moves closer to uncontrolled break-up 12 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Middle East Eye, 7 March 2017
  6. ^ Libya’s eastern parliament quits UN peace deal with Tripoli 7 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Al-Arabiya, 8 March 2017
  7. ^ HoR calls for presidential and parliamentary elections in Libya in early 2018 7 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Libyan Express, 9 March 2017
  8. ^ Lewis, Aidan (30 May 2018). Libya's December election goal faces political, legal, security hurdles 14 Eylül 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Reuters.
  9. ^ "Libya rivals agree 'historic' election plan". BBC. 29 Mayıs 2018. 30 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2018. 
  10. ^ "The Libyan National Conference Process: Final Report" (PDF). Centre for Humanitarian Dialogue. 13 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2019. 
  11. ^ French foreign minister visits Libya to boost election push 16 Ağustos 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. The New Arab. Published 23 July 2018.
  12. ^ Vagnoni, Giselda (8 August 2018). Italy's PM Conte sees no rush for Libyan election 18 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Reuters.
  13. ^ Zaptia, Sami (9 August 2018). HoR denouncess Italian ambassador Perrone’s election comments – calls for his replacement 26 Ekim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Libya Herald.
  14. ^ Zaptia, Sami (10 August 2018). Italian embassy in Tripoli denies Perrone requested delay in holding Libyan elections 22 Ekim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Libya Herald.
  15. ^ "Hard to hold Libya elections in December: UN envoy". Agence France-Presse. 30 Eylül 2018. 25 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2018. 
  16. ^ Zaptia (14 Kasım 2019). "Palermo Libya conference makes no major breakthrough, postpones elections, reaffirms LPA and Action Plan". Libya Herald. 3 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2019. 
  17. ^ Zaptia (9 Nisan 2019). "UNSMIL postpones Ghadames National Conference until conditions are right". Libya Herald. 9 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2019. 
  18. ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2019. 
  19. ^ a b "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 1 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 31 Ocak 2022. 
  20. ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2019. 
  21. ^ "Libya holds municipal elections in first vote for five years". Middle East Monitor (İngilizce). 31 Mart 2019. 31 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2022. 
  22. ^ "UN envoy hails Libyans' keenness on holding municipal elections despite war | The Libya Observer". www.libyaobserver.ly (İngilizce). 20 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2022. 
  23. ^ "Sabha holds municipal council elections | The Libya Observer". www.libyaobserver.ly (İngilizce). 28 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2022. 
  24. ^ "Central Committee for Municipal Elections confirms the election of six new mayors to municipal councils | The Libya Observer". www.libyaobserver.ly (İngilizce). 1 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2022. 
  25. ^ "Libyan elections can be held in 2020: HoR speaker". 218 News (İngilizce). 17 Haziran 2019. 12 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2019. 
  26. ^ "Libya's Tripoli-based PM Al-Sarraj to stand down". Arab News (İngilizce). 16 Eylül 2020. 5 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2020. 
  27. ^ "Libya's UN-backed PM al-Sarraj says he plans to quit". Deutsche Welle. 5 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2020. 
  28. ^ "Haftar ideiglenesen átadta líbiai hadsereg parancsnoki tisztségét" [Haftar has temporarily handed over the command of the Libyan army] (Macarca). MTI. 23 Eylül 2021. 25 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2021. 
  29. ^ "Libya parliament says 'impossible' to hold presidential election". www.aljazeera.com (İngilizce). 22 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2021. 
  30. ^ Hammady, Omar. "What Went Wrong With Libya's Failed Elections". Foreign Policy (İngilizce). 24 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2022. 
  31. ^ "Western powers urge Libya to set new election date 'swiftly'". www.aljazeera.com (İngilizce). 23 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2022. 
  32. ^ "Libya electoral board suggests January 24 for polls". www.aljazeera.com (İngilizce). 22 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2021. 
  33. ^ "Libya must set 'definitive' election date, says speaker of parliament". The National (İngilizce). 19 Ocak 2022. 23 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2022. 
  34. ^ "UN: Libya elections could be held in June". Africanews (İngilizce). 17 Ocak 2022. 23 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2022. 
  35. ^ "Libyan PM wants constitution before elections". France 24 (İngilizce). 23 Ocak 2022. 23 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2022. 
  36. ^ Reuters (22 Şubat 2022). "Libyan PM pushes summer election amid parliament bid to oust him". Reuters (İngilizce). 24 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2022. 
  37. ^ "Libya's PM Dbeibah proposes holding polls at end of 2022". Daily Sabah. 26 Mayıs 2022. 14 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2022. 
  38. ^ AA, Daily Sabah with (1 Ağustos 2022). "Al-Mishri reelected to lead Libya's High Council of State for 5th term". Daily Sabah (İngilizce). 10 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2022. 
  39. ^ AP, Daily Sabah with (26 Temmuz 2022). "Elections needed soon in 'highly volatile' Libya: UN". Daily Sabah (İngilizce). 10 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2022. 
  40. ^ AA, Daily Sabah with (21 Mart 2023). "PM Dbeibah discusses Libya's delayed elections with US diplomat". Daily Sabah (İngilizce). 26 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2023. 
  41. ^ el-Gamaty, Guma (20 Ocak 2023). "Libya: Elections must be held in 2023. Here's how it can happen". Middle East Eye (İngilizce). 25 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2023. 
  42. ^ AfricaNews (17 Ağustos 2021). "2.8 million Libyans sign up to vote but polls far from sure". Africanews (İngilizce). 25 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2022. 
  43. ^ a b "Libyan presidential elections get fiercer after Speaker files for candidacy". EgyptToday. 18 Kasım 2021. 19 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2021. 
  44. ^ "Interim leader Abdul Hamid Dbeibah to run for Libyan presidency". www.aljazeera.com (İngilizce). 23 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2021. 
  45. ^ "Saif Al-Islam Qaddafi registers to run in Libya's presidential elections". Libya Herald (İngilizce). 31 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2022. 
  46. ^ "Hafter announces he is running in Libya's presidential elections". Libya Herald (İngilizce). 31 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2022. 
  47. ^ a b "Libyan premier Dbeibeh applies for presidential bid". Anadolu Agency. 21 Kasım 2021. 21 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Kasım 2021. 
  48. ^ الوسط, بوابة. "عبدالمنعم الهوني يقدم أوراق ترشحه للرئاسة". Alwasat News (Arapça). 17 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2023. 
  49. ^ "Libya registers 98 candidates for presidential election in December". The National. 23 Kasım 2021. 23 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2021. 
  50. ^ "Saif Al-Islam Qaddafi disqualified by election commission from standing in presidential elections". Libya Herald (İngilizce). 31 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2022. 
  51. ^ "Libya election commission says Saif Gaddafi ineligible to run". Al Jazeera. 24 Kasım 2021. 24 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2021. 
  52. ^ "Two appeals against Dbeibah's Libya presidential bid accepted". The Libya Observer. 28 Kasım 2021. 30 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2021. 
  53. ^ "Libyan court disqualifies Haftar from presidential race". Anadolu Ajansı. 30 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2021. 
  54. ^ a b "Aldabaiba and Abusahmain reinstated by court as presidential candidates". Libya Herald. 1 Aralık 2021. 2 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2021. 
  55. ^ a b c "Tripoli Appeals Court reinstates Dbeibah as presidential candidate". The Libya Observer. 1 Aralık 2021. 2 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2021. 
  56. ^ "Libya court reinstates Saif al-Islam Gaddafi as presidential candidate". Middle East Eye (İngilizce). 2 Aralık 2021. 2 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2021. 
  57. ^ Zaptia (6 Aralık 2021). "Hafter returned to presidential election by Court of Appeal". Libya Herald. 6 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2021. 
  58. ^ "Libya: 98 candidates in presidential election". Middle East Monitor. 24 Kasım 2021. 2 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2021. 
  59. ^ a b c d "Libya's presidential candidates". United World International. 24 Kasım 2021. 9 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2022. 
  60. ^ Tomassini (6 Aralık 2021). "Libya, homeland for everyone. Interview with the Presidential candidate Mohamed Ahmed Al Sharif". Speciale Libia. 23 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2021. 
  61. ^ Tomassini (1 Aralık 2021). "Libya needs someone really neutral. Interview with the presidential candidate Mayouf Amarif". Speciale Libia. 23 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2021. 
  62. ^ Tomassini (3 Ocak 2022). "Conversation with Ibrahim O. Dabbashi: "elections still being the only solution to the Libyan crisis"". Speciale Libia. 3 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2022. 
  63. ^ "Son of former Libyan leader Gaddafi to run for president". Al Jazeera. 14 Kasım 2021. 14 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2021. 
  64. ^ "Aref Nayed Officially Submits His Candidacy Documents to HNEC for the Presidential Elections". Al Marsad (İngilizce). 17 Kasım 2021. 21 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2021. 
  65. ^ "98 candidates register for Libya's presidential poll". Africa News. 24 Kasım 2021. 1 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2021. 
  66. ^ "Libya's powerful ex-minister announces bid for president". Associated Press. 18 Kasım 2021. 19 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2021. 
  67. ^ "Libya's ex-interior minister registers to run for president - Al-Monitor: The Pulse of the Middle East". www.al-monitor.com (İngilizce). 20 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2022. 
  68. ^ "Profile of Libya's new executive authority heads". Anadolu Agency. 6 Şubat 2021. 19 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2021. 
  69. ^ "Libya's Haftar announces he will run for presidential elections". Al Jazeera. 16 Kasım 2021. 16 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2021. 
  70. ^ Hincks (9 Nisan 2019). "Libya Is on the Brink of Civil War and a U.S. Citizen Is Responsible. Here's What to Know". Time. 19 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2021. 
  71. ^ Al Amir (22 Kasım 2021). "Libya: Leila bin Khalifa becomes first woman to run for presidency". Gulf News. 29 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2021. 
  72. ^ "Libyan PM prepares to submit candidacy for presidential elections | The Libya Observer". www.libyaobserver.ly (İngilizce). 25 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2021. 
  73. ^ Tomassini (9 Ocak 2022). "Conversation with Abdullah Naker: "between Dbeibah and Bashagha an imaginary struggle, Libya is greater than all of them"". Speciale Libia. 11 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2022. 
  74. ^ Tomassini (23 Kasım 2021). "Interview with Libya Presidential candidate Abdul-Majid Saif al-Nasr". Speciale Libia. 23 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2021. 

Dış bağlantılar