Beiyang hükûmeti (Çince: 北洋政府; pinyin: Běiyáng Zhèngfǔ) veya resmî adıyla Çin Cumhuriyeti, 1912-1928 yılları arasında başkenti Pekin'de bulunan Çin Cumhuriyeti hükûmetini ifade eder. Uluslararası alanda meşru Çin hükûmeti olarak tanındı.
Adını, Çing Hanedanı'nın generali Yuan Shikai'nin yükselişi ile siyasetine hakim olan Beiyang Ordusu'ndan almaktaydı.[1] Ölümünden sonra ordu, Savaş Ağaları Dönemi adı verilen bir dönemde iktidar için savaşan çeşitli savaş ağası gruplarına bölündü. Hükûmet ve devlet, bir anayasa altında nominal olarak sivil kontrol altında olmasına rağmen, Beiyang generalleri bu anayasadan etkin bir şekilde sorumluydu. Yine de, hükûmet diplomatik tanımanın yanı sıra yurtdışında meşruiyete sahipti, vergi ve gümrük gelirlerine erişebildi ve dış finansman kredilerine başvurabiliyordu.
Sun Yat-sen'in Guangzhou merkezli Kuomintang hükûmet hareketi, Beiyang hükûmetinin meşruiyetine 1917'de ciddi bir şekilde meydan okudu. Halefi Çan Kay Şek, 1926-1928 yılları arasındaki Kuzey Seferi sırasında Beiyang savaş ağalarını yendi ve 1928'de ülkeyi etkin bir şekilde birleştirerek hizipleri ve hükûmeti devirdi. Kuomintang, milliyetçi hükûmetini Nankin'de kurmasıyla Çin'in siyasi düzeni tek partili bir devlet haline geldi ve daha sonra Kuomintang hükûmeti, Çin'in meşru hükûmeti olarak uluslararası tanınırlık kazandı.
Kaynakça
Konuyla ilgili yayınlar