Başlığın diğer anlamları için
Athenagoras sayfasına bakınız.
Atinalı Athenagoras, (Modern Yunanca: Ἀθηναγόρας ὁ Ἀθηναῖος; yaklaşık. 133-190) MS 2. yüzyılda yaşamış ve Hristiyanları ahlaksızlık ve devlete itaatsizlikle suçlayan putperestlerin iddialarına karşı çıkmak ve Hristiyan inancıyla ibadet ilkelerini Yunan ve Roma dünyasına yaymak için, 177 yılında bir apoloji kaleme almış olan Hristiyan düşünürdür.[2]
Hayatı
Hakkında bilinen tek şey bir Atinalı olduğu ve Hristiyanlığa geçtiğidir.[3] Tatianus ve Iustinius ile çağdaştır. Onlar gibi Yunan felsefesinden en iyi şekilde faydalanarak Hristiyanlığın üstünlüğünü kanıtlamıştır. Eserleri akademisyenliğinin, kültürünün, felsefe ve retorikteki uzmanlığının ve döneminin entelektüel atmosferinden faydalandığının izlerini taşımaktadır. Hristiyanlığa geçtikten sonra tüm bilimsel ve ruhsal yeteneklerini bu davaya adamıştı[4].
Düşünceleri
Tanrı üzerinde
Athenagoras mantık ile monoteizmi kanıtlamaya çalışan ilk Hristiyan yazarlardan birisidir. Bunu Tanrı ve dünya arasındaki ilişkiyi inceleyerek yapar. Evrenin emsalsizliği, onu yaratan Tanrı'nın da emsalsiz olduğunu göstermektedir. Eğer birden fazla tanrı olsaydı, birden fazla evren de olurdu.
Üçlü-birlik üzerinde
Athenagoras Oğul/Logos ve O'nun Baba ile olan birliğini ve tanrısallığını açıkça onaylayan ilk kilise babalarından birisidir. Dikkate değer bir biçimde tabiiyetçilik tuzağından kurtulur; tabiiyetçilik her şeyden üstün Baba Tanrı, onun astı olan Oğul ve onların astı olan Kutsal Ruh şeklinde bir hiyerarşi olduğu düşüncesidir.
Hristiyanlar için Yalvarma kitabında Üçlü-Birliğin gelişmiş bir tanımını yapar; “Biz (Hristiyanlar) ateist değiliz… Baba Tanrı, Oğul ve Kutsal Ruh’u tanır ve hepsinin güçlerinde birliğini ve farklılığını beyan ederiz” (Hristiyanlar için Yalvarma 10).
Etik üzerine
Athenagoras bekareti Hristiyanlığın en güzel meyvelerinden birisi olarak över. Evliliğe büyük bir itibarı vardır. Ölümün dahi evlilik bağını bozamayacağını düşünmüştür. O'na göre bir dulun yeniden evlenmesi, bir çeşit zinadır (Hristiyanlar için Yalvarma 33).
Eserleri
Roma İmparatorları Marcus Aurelius ve Commodus'a ithaf edilen "Hristiyanlar için Yalvarma"'den başka "Ölülerin dirilmesi üzerine" isimli bir eser yazmıştır; ikisi de günümüze kadar gelmiştir.[5]
- Hristiyanlar için Yalvarma (177). Bu apolojisinde, Hristiyanlarla ilgili, daha önce Musevilere de yöneltilmiş olan ateizm ya da putperestlerin tanrılarına inanmama, ziyafetlerde çocuk yeme ya da yamyamlık ve ensest ithamı ya da akrabayla cinsel ilişkide bulunma gibi suçlamalar karşısında, Hristiyan inancıyla Hristiyanları savunmuştur. Buna göre, ateizm ve çocuk öldürme suçlamalarına, Hristiyanların tek bir Tanrı'ya kan dökmeden ibadet ettikleri yanıtını veren Athenagoras, Hristiyan'ın ezeli-ebedî ve tinsel bir Tanrı inancını akıl yoluyla ve Yunan rasyonalizminin kavramlarıyla temellendirmeye çalışmıştır.[6]
- Ölülerin dirilmesi üzerine; mantık ile ölümden dirilmenin mümkünatını açıklamaya çalıştığı bir incelemedir. Temel argümanları şöyledir; İnsan sonsuzluk için yaratılmıştır; insan beden ve ruh olarak yaratılmıştır. Ölüm ile bu ikisi arasındaki birlik bozulmaktadır ve ölümden dirilme ile yeniden sağlanarak insanın sonsuza dek yaşaması sağlanır. Ölümden dirilme bir ödüldür. Çünkü her ikisi de (beden ve ruh) ahlaki düzene aittir, sadece ruhun kurtarılması dolayısıyla adil olmayacaktır. Ruh ile işbirliği için yaptığı iyi amellerinden ötürü bedenin ödüllendirilmemesi adil olmayacaktır.
Kaynakça
|
---|
|
Havarisel Babalar | |
---|
İman savunucusu Babalar (Apolojetler) | |
---|
Kapadokya'lı Babalar | |
---|
Ariusçuluk'a karşı olan Kilise Babaları | |
---|
Süryani Kilise Babaları | |
---|
Patrik ve Papa olan Kilise Babaları | |
---|
Teolog Kilise Babaları | |
---|
Tartışmalı Kilise Babaları | |
---|