PROFILPELAJAR.COM

Cumhuriyet dönemi Ankara'sında açılan ilk anıt namazgah tepedeki Etnografya Müzesi önüne yerleştirilen Atlı Atatürk Anıtıdır, anıt 29 Ekim 1927 yılında açılmış, bu anıtı Zafer Meydanındaki Mareşal Atatürk Anıtı ve Ulus Zafer Anıtı izlemiştir.^[1]

1980'li yıllarda dönemin belediye başkanı Ali Dinçer, kentte oluşturulan yaya bölgelerine heykel koymak üzere girişimde bulunur. Ankara, Gazi Eğitim Enstitüsü Heykel hocalarından Burhan Alkar, Remzi Savaş ve Metin Yurdanur üçer adet heykel yaparlar. Burhan Alkar’ın soyut anlayışta galvandizli su borusundan yaptığı Atılım isimli heykeli konulduğu Sakarya yaya bölgesinden kaldırılır. Yine aynı bölgeye konulan Barış kompozisyonu yerinde durmaktadır. Remzi Savaş Abdi İpekçi parkındaki havuza bronz fıskiye kompozisyonuyla, Sakarya yaya bölgesine konulmak üzere iki adet soyutlanmış bronz kompozisyon gerçekleştirir. Ancak bu iki heykel yerlerine konulamadan 12 Eylül 1980 yönetimi tarafından malzemelerinden yararlanmak amacıyla eritilir. Metin Yurdanur’un Ankara Garı önündeki Miras isimli heykeli ve Sıhhıye Abdi İpekçi parkındaki Eller heykeli de bu dönemde yapılmış çalışmalardır.

17-25 Aralık 2007 tarihinde Ankara Çankaya Belediyesi Çağdaş Sanatlar Merkezinde Umut Erhan ve Haldun Cezayirlioğlu katkıları ile Ankara Şehir Anıt ve Heykelleri Fotoğraf Sergisi^[2] düzenlenmiş ve proje devamında Ankara’nın Heykelleri : bir web projesi^[3] adı altında web sitesi yayına başlamıştır.

Liste

Askeriye

Adı / Konusu	Konumu	Heykeltıraşı	Yapım tarihi	Türü	Yapıldığı malzeme
Duatepe Anıtı	Sakarya Meydan Muharebesi Tarihî Millî Parkı	Metin Yurdanur		Heykel kompozisyonu	Bronz
Güvenlik Anıtı	Güvenpark	Anton Hanak ve Joseph Thorak	1935	Heykel kompozisyonu	Bronz ve taş
Harbiyeli Şehitler Anıtı	Kara Harp Okulu		1997	Heykel kompozisyonu	Bronz
İsimsiz	Jandarma Genel Komutanlığı			Heykel kompozisyonu	Bronz
Jandarma Şehitleri Anıtı	Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi			Heykel kompozisyonu	Bronz
Korede Savaşan Türkler Anıtı	Hipodrom Caddesi		1973
Mehmetçik Anıtı	Sakarya Meydan Muharebesi Tarihî Millî Parkı		2008	Boy heykeli	Bronz
Sakarya Şehitleri Zafer Anıtı	Sakarya Meydan Muharebesi Tarihî Millî Parkı			Heykel kompozisyonu	Bronz

Bilim

Adı / Konusu	Konumu	Türü	Yapıldığı malzeme
Albert Einstein	Orta Doğu Teknik Üniversitesi	Büst	Bronz
Bahriye Üçok		Boy heykeli	Bronz
Isaac Newton	Orta Doğu Teknik Üniversitesi	Büst	Bronz
İbn-i Sina	Ankara Üniversitesi	Boy heykeli	Bronz
İhsan Doğramacı	Hacettepe Üniversitesi	Boy heykeli	Bronz
İhsan Doğramacı	Bilkent Üniversitesi	Boy heykeli	Bronz
Mustafa Parlar	Orta Doğu Teknik Üniversitesi	Boy heykeli	Bronz
Otto Hahn	Orta Doğu Teknik Üniversitesi	Büst	Bronz
Rıdvan Ege	Ufuk Üniversitesi	Büst	Bronz
Robert Boyle	Orta Doğu Teknik Üniversitesi	Büst	Bronz
Walther Nernst	Orta Doğu Teknik Üniversitesi	Büst	Bronz

Hayvanlar

Adı / Konusu	Konumu	Heykeltıraşı	Yapım tarihi	Yapıldığı malzeme
Ankara Güvercini	Hipodrom Caddesi	Hüseyin Şahin	2020	Ahşap
Ankara Keçisi	Hipodrom Caddesi	Hüseyin Şahin	2020	Ahşap
Ankara Kedisi	Hipodrom Caddesi	Hüseyin Şahin	2020	Ahşap
Ankara Tavşanı	Hipodrom Caddesi	Hüseyin Şahin	2020	Ahşap
Boğa	Hacettepe Üniversitesi Beytepe Kampüsü	Songül Telek	2004	Mermer
Kedi	Hipodrom Caddesi			Taş
White Horse	Hacettepe Üniversitesi Beytepe Kampüsü	Hayk Tokmajyan	2007	Mermer
Zürafa	Yahya Galip Caddesi		2023	Ahşap

Sanat

Adı / Konusu	Konumu	Heykeltıraşı	Yapım tarihi	Türü	Yapıldığı malzeme
Abdullah Tukay	Abdullah Tukay Caddesi	Asiya Minulina		Büst	Bronz
Adile Naşit	Adile Naşit Parkı			Büst	Bronz
Ahmet Adnan Saygun	Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası Konser Salonu			Boy heykeli	Bronz
Cahit Külebi	Millî Kütüphane	Sait Rüstem	1994	Boy heykeli	Bronz
Cüneyt Gökçer	Cüneyt Gökçer Sahnesi			Büst	Bronz
Cüneyt Gökçer	Opera Sahnesi	Sait Rüstem	1994	Boy heykeli	Bronz
İbrahim Çallı	Ankara Resim ve Heykel Müzesi			Boy heykeli	Bronz
Leonardo da Vinci	Orta Doğu Teknik Üniversitesi			Büst	Bronz
Leyla Gencer	Opera Sahnesi			Boy heykeli	Bronz
Lorca'nın Çığlığı	Hacettepe Üniversitesi Beytepe Kampüsü	Caner Yedikardeş	2014	Büst	Seramik
Mahtumkulu Firaki	Dikmen Vadisi			Boy heykeli	Bronz
Mimar Sinan	Orta Doğu Teknik Üniversitesi			Büst	Bronz
Muhsin Ertuğrul	Opera Sahnesi			Büst	Bronz
Muzaffer Sarısözen	Cumhuriyet Parkı	Metin Yurdanur	1993	Boy heykeli	Bronz
Tarık Buğra	Millî Kütüphane			Boy heykeli	Bronz

Siyaset

Adı / Konusu	Konumu	Heykeltıraşı	Yapım tarihi	Türü	Yapıldığı malzeme
I. Bayezid	Türk Standardları Enstitüsü	Yavuz Görey	1986	Boy heykeli	Bronz
Ahmet Taner Kışlalı	Ahmet Taner Kışlalı Parkı			Boy heykeli	Bronz
Ali Dinçer	Ali Dinçer Parkı			Boy heykeli	Bronz
Bernardo O'Higgins	Şili Meydanı			Büst	Bronz
Francisco de Miranda	Francisco De Miranda Parkı	Filinta Önal	2006	Büst	Bronz
Hatı Çırpan	Satıkadın Müzesi			Büst	Bronz
İsmet İnönü	Pembe Köşk (İsmet İnönü Evi)	Mine Sunar		Boy heykeli	Bronz
İsmet & Mevhibe İnönü	Pembe Köşk (İsmet İnönü Evi)	Metin Yurdanur		Boy heykeli	Bronz
Midhat Paşa	Ziraat Bankası Müzesi	Hüseyin Anka Özkan	1966	Boy heykeli	Bronz
Nursultan Nazarbayev	Gençlik Parkı			Boy heykeli	Bronz
Şeyh Şamil	Şeyh Şamil Parkı			Büst	Bronz
Trajan	Anadolu Medeniyetleri Müzesi			Büst	Bronz
Tunalı Hilmi	Kuğulu Park			Boy heykeli	Bronz
Zübeyde Hanım	Zübeyde Hanım Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi			Büst	Bronz

Mustafa Kemal Atatürk

Adı / Konusu	Konumu	Heykeltıraşı	Yapım tarihi	Türü	Yapıldığı malzeme
Atatürk Kompozisyonu	Meclis Parkı	Hüseyin Gezer	1981	Heykel kompozisyonu	Bronz
Atatürk ve Gençlik Anıtı	Hacettepe Üniversitesi Beytepe Kampüsü	Remzi Savaş	1991	Heykel kompozisyonu	Bronz
Atlı Atatürk Anıtı	Ankara Etnografya Müzesi	Pietro Canonica	1927	Atlı anıt	Bronz ve mermer
Atatürk ve Hukuk	Ankara Adliyesi	Metin Yurdanur	1995	Heykel kompozisyonu	Bronz
Bayraklaşan Atatürk	Hacettepe Üniversitesi	Hüseyin Gezer	1970	Heykel kompozisyonu	Bronz
Başöğretmen Atatürk	Atatürk Bulvarı	Tankut Öktem	1983	Heykel kompozisyonu	Bronz
İsimsiz	Gazi Üniversitesi			Heykel kompozisyonu	Bronz
İsimsiz	Yargıtay			Boy heykeli	Bronz
Mareşal Atatürk Anıtı	Zafer Meydanı	Pietro Canonica	1927	Boy heykeli	Bronz
ODTÜ Atatürk Anıtı	Orta Doğu Teknik Üniversitesi	Şadi Çalık	1966	Heykel kompozisyonu	Bronz
SSK Atatürk Anıtı	Mithatpaşa Caddesi			Boy heykeli	Bronz
Tarımcı Atatürk	Atatürk Orman Çiftliği	Burhan Alkar	1981	Heykel kompozisyonu	Bronz
TBMM Atatürk Anıtı	III. TBMM Binası	Hüseyin Gezer	1981	Heykel kompozisyonu	Bronz
TESK Anıtı	Atatürk Bulvarı	Metin Yurdanur	2001	Heykel kompozisyonu	Bronz
Zafer Anıtı	Ulus Meydanı	Heinrich Krippel	1927	Atlı anıt, heykel kompozisyonu	Bronz ve mermer

Soyut heykeller

Adı / Konusu	Konumu	Heykeltıraşı	Yapım tarihi	Türü	Yapıldığı malzeme
Çeşme	Abdi İpekçi Parkı	Remzi Savaş		Fıskiye heykeli
Eller	Abdi İpekçi Parkı	Metin Yurdanur	1979		Taş
İsimsiz	Sakarya Caddesi	Ayla Turan Tan	2009		Ahşap
İsimsiz	Seğmenler Parkı	İlhan Koman	1991		Bronz
İsimsiz	CSO Ada Ankara	Almıla Karay	2022	Duvar panosu	Seramik
İsimsiz	CSO Ada Ankara	Anıl Dinçadam	2022	Duvar panosu	Seramik
İsimsiz	CSO Ada Ankara	Arzu İlbey	2022	Duvar panosu	Seramik
İsimsiz	CSO Ada Ankara	Bünyamin Han Dursun	2022	Duvar panosu	Seramik
İsimsiz	CSO Ada Ankara	Kardelen Ecem Askeroğlu	2022	Duvar panosu	Seramik
İsimsiz	CSO Ada Ankara	Melisa Engineri	2022	Duvar panosu	Seramik
İsimsiz	CSO Ada Ankara	Sercan Filiz	2022	Duvar panosu	Seramik
Öpüşenler	Kuğulu Park	Muzaffer Ertoran			Metal
Sakarya	Sakarya Caddesi	Ece Akay	2009		Ahşap
TaşAnkara	Sakarya Caddesi	Jørgen Haugen Sørensen	1992		Taş
Uçuşan Notalar	Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası Konser Salonu	Eşber Karayalçın	2008		Metal
Windsock	Sakarya Caddesi	Ayla Turan Tan	2009		Ahşap

Kültür ve tarih

Adı / Konusu	Konumu	Heykeltıraşı	Yapım tarihi	Türü	Yapıldığı malzeme
Atatürk Devrimleri	Devlet Mezarlığı	Rahmi Aksungur	1988		Mermer
Atatürk Devrimleri	Devlet Mezarlığı	Rahmi Aksungur	1988		Mermer
Atatürk Devrimleri	Devlet Mezarlığı	Rahmi Aksungur	1988		Mermer
Atatürk'ün düzenlediği kongreler	Devlet Mezarlığı	Rahmi Aksungur	1988		Mermer
Atatürk'ün düzenlediği kongreler	Devlet Mezarlığı	Rahmi Aksungur	1988		Mermer
Bilim Ağacı	Orta Doğu Teknik Üniversitesi	Tamer Başoğlu ve Ersen Gürsel	1966
Hasat Sonu	Kumrular Sokak	Burhan Alkar	1989	Heykel kompozisyonu	Bronz
Hitit Güneş Kursu Anıtı	Sıhhiye Meydanı	Nusret Suman	1978	Heykel kompozisyonu	Bronz
Lozan Antlaşması	Devlet Mezarlığı	Rahmi Aksungur	1988		Mermer
Miras	Ankara Garı	Metin Yurdanur	1979		Bronz
Mustafa Kemal'in Samsun'a çıkışı	Devlet Mezarlığı	Rahmi Aksungur	1988		Mermer
Seğmenler	Seğmenler Parkı	Burhan Alkar	1983	Heykel kompozisyonu	Bronz
Türk Kurtuluş Savaşı	Devlet Mezarlığı	Rahmi Aksungur	1988		Mermer
Türkiye'de cumhuriyetin ilanı	Devlet Mezarlığı	Rahmi Aksungur	1988		Mermer

Diğer temalar

Adı / Konusu	Konumu	Heykeltıraşı	Yapım tarihi	Türü	Yapıldığı malzeme
Acis	Gençlik Parkı	Mathurin Moreau		Boy heykeli	Bronz
Balerinler	Kuğulu Kavşağı	Metin Yurdanur	1992	Heykel kompozisyonu	Bronz
Balerinler	Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü	Metin Yurdanur	1992	Heykel kompozisyonu	Bronz
Barış	Selanik Caddesi	Burhan Alkar	1979	Heykel kompozisyonu	Bronz
Galatea	Gençlik Parkı	Mathurin Moreau		Boy heykeli	Bronz
İnsan Hakları Anıtı	Yüksel Caddesi	Metin Yurdanur	1990	Boy heykeli	Bronz
Madenci	Olgunlar Sokak	Metin Yurdanur		Heykel kompozisyonu	Bronz ve cam
Su Perileri	CSO Ada Ankara		1924	Fıskiyeli heykel	Bronz
	İzmir Caddesi			Fıskiyeli heykel	Bronz

Kabartmalar

Bulunduğu yer	Açıklama	Resim
Ankara Etnografya Müzesi önü	Atlı Atatürk Anıtı üzerindeki kabartma
Birlik Mahallesi, General Francisco De Miranda parkı	General Francisco De Miranda heykeli üzerindeki kabartma
Ankara Türk Hava Kurumu Müzesi girişinde
Devlet mezarlığı	Cumhuriyet Tarih Yolu üzerindeki Savaşlar bölümündeki rölyef
Devlet mezarlığı	Cumhuriyet Tarih Yolu üzerindeki Savaşlar bölümündeki rölyef
Devlet mezarlığı	Cumhuriyet Tarih Yolu üzerindeki Savaşlar bölümündeki rölyef
AOÇ Atatürk Evi Müzesi yanı	Tarımcı Atatürk anıtı'nın etrafındaki rölyef
AOÇ Atatürk Evi Müzesi yanı	Tarımcı Atatürk anıtı'nın etrafındaki rölyef
TBMM	İstiklal Marşı Anıtı

Ayrıca bakınız

Kaynakça

^ Ankara, Başkentin Tarihi, Arkeolojisi ve Mimarisi - Ankara Enstitüsü Vakfı Yayınları - ISBN 975-95848-3-2
^ "Başkent'in kültür mirası görücüye çıktı". İHA. 18 Aralık 2007. 25 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2015.
^ "ankaraheykelleri.wordpress.com". 26 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2008.

[1] Ankara, Başkentin Tarihi, Arkeolojisi ve Mimarisi - Ankara Enstitüsü Vakfı Yayınları - ISBN 975-95848-3-2

[2] "Başkent'in kültür mirası görücüye çıktı". İHA. 18 Aralık 2007. 25 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2015.

[3] "ankaraheykelleri.wordpress.com". 26 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2008.

[1]

[2]

[3]

Ankara'daki anıtlar ve heykeller listesi