Ali Çetinkaya Garı

Başlığın diğer anlamları için Ali Çetinkaya (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
Afyonkarahisar Şehir Garı ve Çetinkaya Tren İstasyonu ile karıştırılmamalıdır.
Afyonkarahisar Ali Çetinkaya Garı
TCDD Taşımacılık istasyonu
İnşa hâlindeki Yüksek Hızlı Tren istasyonu
İnşa hâlindeki AFRAY istasyonu
İstasyon binası
Harita
KonumAli Çetinkaya Mahallesi, 1307. Sokak, 03030
Merkez, Afyonkarahisar
Türkiye
Koordinatlar38°45′51″K 30°33′08″D / 38.76417°K 30.55222°D / 38.76417; 30.55222
SahipTCDD
İşletmeciTCDD Taşımacılık
UzaklıkKuzey yönü:
161,230 kilometre (100,184 mi) (Eskişehir)
Güney yönü:
114,188 kilometre (70,953 mi) (Karakuyu)
Batı yönü:
421,726 kilometre (262,048 mi) (İzmir)
Doğu yönü:
272,455 kilometre (169,296 mi) (Konya)
Peronlar1 kenar peronu
1 ada peronu
Raylar12
Tren işletmecileriTCDD Taşımacılık
Yapı
Yapı türüHemzemin
OtoparkEvet
Bisiklet altyapısıHayır
Engelli erişimiEvet
Diğer bilgiler
Durumİşletmede
Ücret bölgesi7. Bölge
Tarihçe
Açılış4 Ağustos 1895 (Demiryolu hattı ve ilk gar – CFOA)[1]
19 Temmuz 1939 (Mevcut gar – TCDD)[2][3]
Önceki ad(lar)ıAfyonkarahisar (1895 – 1949)
Hizmetler
Demiryolu ulaşımı

Afyonkarahisar Ali Çetinkaya Garı, eskiden Afyonkarahisar Garı, Afyonkarahisar'ın il merkezi Ali Çetinkaya Mahallesi'nde yer alan TCDD'ye ait hemzemin ana tren istasyonudur.

İzmir-Basmane – Manisa – Afyonkarahisar demiryolu ile Eskişehir – Afyonkarahisar – Konya demiryolu'nun kavşak noktası olan garın ilk binası, Chemins de Fer Ottomans d'Anatolie / Osmanlı Anadolu Demiryolları (CFOA) Şirketi tarafından Afyonkarahisar adıyla inşa edilerek 4 Ağustos 1895'te hizmete girmiştir.[1][2][4]

CFOA Şirketi, 1924'te ilk devlet demiryolu şirketi olan Chemins de fer d'Anatolie Baghdad / Anadolu – Bağdat Demiryolları (CFAB) Şirketi tarafından idare edilmeye başlanmış, 1927'de CFAB Şirketi devletleştirilmiş ve şirketin işlettiği hatlar ve tren istasyonları Devlet Demiryolları ve Limanları İdaresi (DDYL)'nin denetimine girmiştir. DDYL ise 1929'da yerini -o sıralar adı Devlet Demiryolları Umum Müdürlüğü olan- TCDD'ye bırakmıştır.[5]

Gar binasının açılış bilgi yazısı

26 Mart 1936'da Afyonkarahisar – Karakuyu demiryolu'nun da hizmete girmesiyle birlikte üç farklı hattın kesişim noktası haline gelen garın yetersiz kalması üzerine TCDD tarafından kent merkezine doğrudan erişim sağlayacak şekilde kuzeybatı-güneydoğu aksında konumlandırılarak inşa edilen yeni gar binası 19 Temmuz 1939'da hizmete girmiştir[2][3][5] ve hâlâ hizmet vermektedir.

Bir kenar peronu ve bir ada peronundan oluşan istasyon, Konya Mavi Treni ve Pamukkale Ekspresi Anahat Trenleri'ne[6] ve Eskişehir – Afyonkarahisar Bölgesel Trenleri'ne[7] hizmet vermektedir.

Ayrıca istasyonda İzmir-Basmane – Manisa – Afyonkarahisar demiryolu, Eskişehir – Afyonkarahisar – Konya demiryolu ve Afyonkarahisar – Karakuyu demiryolu arasında doğrudan bağlantı sağlamak için bir döngü (loop) bulunmaktadır.

Eski Afyonkarahisar milletvekili ve eski Ulaştırma Bakanı Ali Çetinkaya'nın 1949'daki ölümünün ardından anısını yaşatmak amacıyla istasyonun adı Afyonkarahisar Ali Çetinkaya olarak değiştirilmiştir.[2]

Binanın çatısından yükselen kare prizma şeklindeki kulenin iki cephesinde Roma rakamlarından ve akrep ile yelkovandan müteşekkil bir saat bulunmaktadır. Mekanik mekanizmalı saat hâlâ çalışmaktadır.[8]

Hatlar

TCDD

Hizmetler

Peron yapısı

Tınaztepe ↖ Yıldırım Kemal ↖ Gazlıgöl ↑
3 ⇌ | | ⇌ 2 1 ⇌ | | | | | | | | | |
↓ Çay
1 – 3 Kuzey yönü TCDD Taşımacılık Eskişehir için
Batı yönü Uşak・Manisa・İzmir-Basmane için
Güney yönü Denizli için
Doğu yönü Konya için

Güzergâh

TCDD
TCDD Taşımacılık
Önceki İstasyon Anahat Trenleri[6] Sonraki İstasyon Sefer Sayısı
Yıldırım Kemal
İzmir-Basmane yönünde 		TCDD Taşımacılık Konya Mavi Treni Çay
Konya yönünde 		Her gün karşılıklı 1 sefer
Tınaztepe
Denizli yönünde 		TCDD Taşımacılık Pamukkale Ekspresi Gazlıgöl
Eskişehir yönünde
Önceki İstasyon Bölgesel Trenler[7] Sonraki İstasyon Sefer Sayısı
Gazlıgöl
Eskişehir yönünde 		B72 Eskişehir – Afyonkarahisar Bölgesel Treni Bitiş Her gün karşılıklı 1 sefer

Görseller

  • Garın ön cephesi
    Garın ön cephesi
  • Garın ön cephesindeki saat kulesi
    Garın ön cephesindeki saat kulesi
  • Garın arka cephesi
    Garın arka cephesi
  • Platform 1
    Platform 1
  • Platform 1
    Platform 1
  • Garda sergilenen 45025 nolu buharlı lokomotif
    Garda sergilenen 45025 nolu buharlı lokomotif
  • Garda sergilenen 55025 nolu buharlı lokomotif
    Garda sergilenen 55025 nolu buharlı lokomotif
  • Gar krokisi
    Gar krokisi
  • Gar krokisi
    Gar krokisi

Ayrıca bakınız

Notlar

Kaynakça

  1. ^ a b "CFOA History" [CFOA Tarihi]. Trains of Turkey. 10 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2022. 
  2. ^ a b c d "Afyonkarahisar railway station". Trains of Turkey. 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2022. 
  3. ^ a b Ortak, Şaban (2008). "Cumhuriyet Türkiyesi'nin Tamamlanması Gereken Bir Projesi: Afyon-Antalya Demiryolu Hattı İnşaatı". Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 10 (3): 83-115. 
  4. ^ "Demiryolu Medeniyeti" [Railway Civilization] (PDF). TCDD. 9 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2024. 
  5. ^ a b "A Short History of Turkish Railways" [Türk Demiryollarının Kısa Tarihi]. Trains of Turkey. 31 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2022. 
  6. ^ a b "Anahat Trenleri". TCDD Taşımacılık. 8 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2023. 
  7. ^ a b "Bölgesel Trenler". TCDD Taşımacılık. 8 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2023. 
  8. ^ Cansever, Meltem (2009). Türkiye'nin Kültür Mirası 100 Saat Kulesi. İstanbul: NTV Yayınları. s. 24. ISBN 9786055813239. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Ali Çetinkaya Garı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.