Akaça (Yunanca: Ακάκι, Kıbrıs Rumcası: Ακάτζι), Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Lefkoşa Kazası'nda bulunan bir köydür. Konum olarak Lefkoşa'dan 20 kilometre ve Omorfo'dan 15 kilometre mesafededir. Batısında Peristerona, kuzeyinde Avlona bulunur. Köyün içinden aynı adla bir dere geçer, bu dere Peristerona'dan gelen diğer bir dere ile Masari'deki barajda birleşir, oradan da Omorfo'ya ve denize dökülür.
Köyün tarım arazilerin önemli bir kısmı Yeşil Hat içerisinde kalır ve bazı dönemlerde Avlona'ya yakın olan tarlalarda çalışan çiftçilerle Türk ordusu arasında gerilimler yaşandığına ilişkin olaylar rapor edilmiştir.
Etimoloji
Köyün Rumca adının kökeni için iki teori vardır; biri Bizans veya Latin döneminde adada etkin olmuş Akkakios adında a lordu işaret ederken diğer bir teori ise Aziz Akakkios'u işaret eder. Türkçe adının kökeninin ise Osmanlı döneminde dereye verilen "Akarca" adının bozulması olduğu iddia edilir.[2]
Nüfus İstatistiği
Köy geleneksel olarak karma nüfuslu olup Rum çoğunluğun yanında Türk azınlığın yaşadığı bir köydü. Köyün Türk nüfusu 1964 yılında Lefke, Gaziveran, Angolem ve Ortaköy'e göç etmiştir.[2]
1974'teki Kıbrıs Harekâtı sebebiyle köye kuzeyden sürülen Rumlar gelmiş ve bu göçmenler için yeni yapılanmalar inşa edilmiştir. 1976 yılındaki nüfus sayımına göre köyde 623 göçmen bulunmaktaydı; bu göçmenlerin çoğunluğu Omorfo bölgesinden ve bir kısmı da Girne Kazası'ndan gelmişti.[3]
| Akaça Nüfusu[3]
|
| Yıl
|
Toplam
|
%±
|
| 1881
|
549
| — |
| 1891
|
626
| %14 |
| 1901
|
740
| %18 |
| 1911
|
797
| %8 |
| 1921
|
945
| %19 |
| 1931
|
1.046
| %11 |
| 1946
|
1.304
| %25 |
| 1960
|
1.511
| %16 |
| 1973
|
1.568
| %4 |
| 1976
|
2.081
| %33 |
| 1982
|
2.163
| %4 |
| 1992
|
2.372
| %10 |
| 2001
|
2.675
| %13 |
| 2011
|
3.003
| %12 |
| 2021
|
3.109
| %4 |
Etnik Dağılım[2]
| Yıl
|
Kıbrıslı Türk
|
Kıbrıslı Rum
|
Diğer
|
Toplam
|
| 1891
|
79
|
547
|
-
|
626
|
| 1901
|
96
|
644
|
-
|
740
|
| 1911
|
92
|
705
|
-
|
797
|
| 1921
|
112
|
833
|
-
|
945
|
| 1931
|
108
|
938
|
-
|
1046
|
| 1946
|
192
|
1111
|
1
|
1304
|
| 1960
|
156
|
1355
|
-
|
1511
|
Köyün nüfusunun geneli köyün etrafındaki tarlalarda çalışmakta olup bir kısmı çalışmak için Lefkoşa'ya gider.[3]
Kaynakça
|
|---|
| |
Kalın yazılı belediyeler belediye, diğerleri ise topluluk statüsündedir. |
