Aşağıkumlu, Oltu

Aşağıkumlu
Mahalle
Harita
Mahallenin haritadaki yeri
Erzurum'un Türkiye'deki konumu
Erzurum'un Türkiye'deki konumu
Erzurum üzerinde Aşağıkumlu
Aşağıkumlu
Aşağıkumlu
Aşağıkumlu'nun Erzurum 'daki konumu
Koordinatlar: 40°38′N 42°09′E / 40.63°K 42.15°D / 40.63; 42.15
Ülke Türkiye
İlErzurum
İlçeOltu
Coğrafi bölgeKaradeniz Bölgesi
İdare
 • YöneticiMuhtar[1]
İhtiyar heyeti[1]
Rakım1297 m
Nüfus
 (2022)[2][3]
122
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu0442
İl plaka kodu25
Posta kodu25400

Aşağıkumlu, Erzurum ilinin Oltu ilçesine bağlı bir kırsal mahalledir.

Tarihçe

Aşağıkumlu ve Yukarkumlu köyünün eski adı Simurdon'dur. Nitekim 1574 ve 1595 tarihli Osmanlı tahrir defterlerinde Simurdon (سموردون) olarak geçer. Bu yer adı Gürcüce kaynaklarda ise Simurdoni (სიმურდონი) biçiminde yazılmıştır.[5][6]

Simurdoni köyü, Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Tao'da yer alır. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirmiştir.

Simurdoni köyü, 1574 tarihli ve Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı Osmanlı tahrir defterine göre Oltu livasının Kuzay nahiyesine bağlı köylerden biriydi. Aşağı Simurdoni ve Yukarı Simurdoni bu defterde tek köy olarak kaydedilmiştir. Bu tarihte köyün nüfusu, tamamı Hristiyan olan 26 haneden oluşuyordu. Bugünkü Aşağıkumlu (Aşağı Simurdon) köyünün sınırları içinde kalıntıları bulunan kilise de bu dönemden kalmış olmalıdır.[5][7]

Simurdoni, Osmanlı idaresinin 1835 yılında, vergi belirleme ve askere alma amacıyla sadece erkek nüfusunu tespit ettiği sırada Oltu sancağına bağlıydı. Bu tarihte de bu yerleşim Aşağı Simurdon ve Yukarı Simurdon adıyla tek köy olarak kaydedilmiştir. Köydeki 6 hanede 20 erkek tespit edilmiştir. Erkek sayısı kadar kadın eklenince köyün toplam nüfusunun yaklaşık 40 kişiden oluştuğu söylenebilir.[8]

Simurdon köyü, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın ardından imzalanan Berlin Antlaşması'yla Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakıldı. Rus idaresince Simirdon (Симирдонъ) adıyla kaydedilmiş olan Aşağı Simurdon köyü, Oltu sancağına bağlı Oltu kazasında Kaskanlı Kürt aşiretinin 14 köyünden biriydi. 1886 tarihli nüfus sayımında köyde, 26'sı erkek ve 28'i kadın olmak üzere, 8 hanede 54 kişi yaşıyor ve bu nüfusun tamamı Kürtlerden oluşuyordu.[9]

Aşağı Simurdon, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Simirdon-i Ulya (سمردون علیا) olarak kaydedilmiştir. Bu yerleşim Erzurum vilayetinin Oltu kazasına bağlı Kosor nahiyesinin köylerinden biriydi.[10] 1940 genel nüfus sayımında Aşağı Simirdon adıyla Oltu kazasının merkez nahiyesine bağlıydı ve nüfusu 150 kişiden oluşuyordu.[11] Simurdon veya Simirdon Türkçe olmadığı için Aşağı Smirdon köyünün adı 1959 yılında Aşağı Kumlu olarak değiştirilmiştir.[12] 1965 nüfus sayımına göre Aşağıkumlu köyünde 232 kişi yaşıyor ve bu nüfus içinde sadece 20 kişi okuma yazma biliyordu.[13]

1993 yılında Büyükşehir olan Erzurum’da, 2012 yılında 6360 Sayılı Yasa ile, tüm köylerin tüzel kişiliği kaldırılmıştır. Bu köy de Oltu Belediyesi’nin bir mahallesi olmuştur.[14]

Coğrafya

Mahalle, Erzurum il merkezine 117 km, Oltu ilçe merkezine 23 km uzaklıktadır.[15] Mahalle, Oltu'nun kuzeydoğusunda olup, D.955 numaralı Ardahan-Muş (Göle-Oltu) devlet yoluna, 1,2 km.'lik bir köy yoluyla bağlıdır. Mahalle Oltu Çayı yakınındadır.[16]

Nüfus

Yıllara göre mahalle nüfus verileri
2022 122[2]
2021 123[2]
2020 123[2]
2019 124[2]
2018 118[2]
2017 113[2]
2016 125[2]
2015 129[2]
2014 134[2]
2013 135[2]
2012 146[3]
2011 141[3]
2010 149[3]
2009 145[3]
2008 149[3]
2007 147[3]
2000 225[3]
1990 373[17]
1985 290[18]
1965 232[19]

Kaynakça

  1. ^ a b "5393 sayılı Belediye Kanunu" (PDF). mevzuat.gov.tr. 3 Temmuz 2005. s. 3. 1 Haziran 2024 tarihinde kaynağından (pdf) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2024. Madde 9- Mahalle, muhtar ve ihtiyar heyeti tarafından yönetilir. 
  2. ^ a b c d e f g h i j k "Erzurum Oltu Aşağıkumlu Mahalle Nüfusu". Nufusune.com. 18 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2023. 
  3. ^ a b c d e f g h "TÜİK Merkezi Dağıtım Sistemi Nüfus Verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 17 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ "Asagikumlu, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 14 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2023. 
  5. ^ a b Tao (Gürcüce), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 75. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-25-828-2
  6. ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1947-1958, 3 cilt; III. cilt (1958), s. 596". 27 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2023. 
  7. ^ 2016 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2017, s. 217 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..] ISBN 978-9941-9470-8-7
  8. ^ Tao (Gürcüce), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 82. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-25-828-2
  9. ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, Sıra no: 705". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2023. 
  10. ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 226.
  11. ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 247.
  12. ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 609". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2023. 
  13. ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 258.
  14. ^ "6360 sayılı kanun". Resmî Gazete. 10 Aralık 2012. 19 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2022. 
  15. ^ "Aşağıkumlu Mahallesi". YerelNet.org.tr. 2 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2023. 
  16. ^ "Google Maps detay". Google Maps. 10 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2024. 
  17. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020. 
  18. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 
  19. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1968). "1965 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 

Dış bağlantılar